پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ در فضای مجازی با استفاده از روایتی در کتب شیعه استدلال شده است که خانه حضرت علی علیه‌السلام در مدینه درب نداشته؛ بنابراین داستان هجوم به خانه حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها دروغ است. روایت در کتاب «اختصاص» شیخ مفید، از قول امیرالمؤمنین علیه‌السلام چنین نقل شده است که فرمود: «خانه‌های ما اهل‌بیت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، سقف و در و پیکری جز شاخه‌های خرما و مانند آن نداشت».[1]

در پاسخ می‌گوییم که این روایت، نشان‌ دهنده نهایت زهد اهل بیت علیهم‌السلام است. خانه‌ای که سقف و دیوار نداشته باشد، که دیگر خانه نیست! این بیان به این معنی است که ما اهل بیت، در نهایت زهد زندگی می‌کردیم و تجملی که دیگران در خانه‌سازی دارند، ما نداریم.

شبیه به این کنایه‌ها در روایات پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله نیز موجود است؛ مثلاً حضرت فرمود: «لَا صَلَاةَ لِجَارِ الْمَسْجِدِ إِلَّا فِي الْمَسْجِد».[2] «نمازی برای همسایه مسجد نیست، مگر در مسجد». حضرت با این بیان نمی‌خواهد بگوید که نماز همسایه مسجد، در خانه صحیح نیست و نفی کل نماز نمی‌شود، بلکه به معنی این است که نماز کامل برای همسایه مسجد، در داخل مسجد است؛ روایت امیرالمؤمنین علیه‌السلام نیز، زهد اهل بیت علیهم‌السلام در مسکن و زندگی است.

نامه امیرالمؤمنین علیه‌السلام به «عثمان بن حنیف»، فرماندار خود در «بصره» نیز در تبیین همین زهد آمده است: «اگر مى‏‌خواستم به خوردنی‌های اعلا و زرق و برق دنیا برسم، مى‏‌يافتم، ولى هيهات كه هواى نفس بتواند بر من پيروز شود و شدت حرص مرا به خوراك‌ها برانگيزد، در حالى كه شايد در حجاز يا يمامه، كسى باشد كه اميد به قرص نانى نداشته باشد و هيچ گاه يك شكم سير غذا نخورده باشد! هيهات كه من با شكم سير بخوابم و در پيرامون من شكم‌هايى گرسنه و جگرهايى تشنه ديده شود».[3]

احمد بن حنبل نیز از امیرالمؤمنین علیه‌السلام نقل می‌کند که فرمود: «ما در زمان رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله، از شدت گرسنگی، سنگ به شکم خود می‌بستیم، در حالی که در همان روز، صدقات من به چهل هزار دینار می‌رسید».[4]

البته امیرالمؤمنین علیه‌السلام در ابتدای نامه به «عثمان بن حنیف» به این نکته اشاره کردند که توان این میزان زهد، برای همه وجود ندارد: «پيشواى شما از دنياى خود، به دو كهنه‏ جامه و از خوراكش به دو قرص نان اكتفا كرده و شما بر چنين رفتارى توانا نيستيد، ولى مرا به پرهيزکارى و پاكدامنى و درست‌كارى يارى كنيد».[5]

پاسخ دیگر اینکه واژه «جرائد» که به شاخه‌های خرما ترجمه شده، به معنی «شاخه بزرگ و تر یا خشک درخت خرما»[6] است که از نظر استحکام، از تخته‌های عادی مثل درخت ساج، خیلی محکم‌تر است؛ لذا اینکه گفته شود خانه اهل‌بیت علیهم‌السلام درب نداشت و حصیر و پرده بود، کاملاً بی‌اساس است.

ابن‌کثیر می‌نویسد: «در تایخ بخاری نقل شده که درب خانه پیامبر، به وسیله ناخن‌های مردم زده می‌شد و این دلالت می‌کند بر اینکه درب خانه‌های پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله حلقه نداشته است».[7] یعنی وقتی صحابه با حضرت کار داشتند، با ناخن به درب می‌زدند تا پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله متوجه شود. آیا به پرده و یا حصیر و یا برگ درخت خرما، حلقه می‌زنند که ابن‌کثیر علت با ناخن زدن را چنین ذکر کرده است؟ آیا با ناخن به پرده یا حصیر می‌توان کوبید؟ آیا ناخن بر شاخه و برگ درخت خرما، صدایی دارد؟ بنابراین درب خانه، از چوب بوده که با ناخن زدن، صدا تولید می‌کرد!

اگر معنی کلام امیرالمؤمنین علیه‌السلام این باشد که خانه حضرت علی علیه‌السلام درب نداشته، خانه پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله نیز چنین است؛ ولی موارد مختلفی در تاریخ ذکر شده که نشان‌دهنده درب چوبی داشتن خانه‌های پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله است.

پی‌نوشت:
[1]. الإختصاص، شيخ مفيد، ص172.
[2]. وسائل الشیعه، شیخ حر عاملی، ج5، ص194، ح6310.
[3]. شرح نهج البلاغه، ابن أبی‌الحديد، ج‏16، ص286.
[4]. المسند، احمد بن حنبل، ج1، ص159.
[5]. شرح نهج البلاغه، ج‏16، ص205.
[6]. لسان العرب، ج3، ص118؛ قاموس المحیط، ج1، ص347؛ تاج العروس، ج7، ص492.
[7]. البدایه و النهایه، ابن‌کثیر، ج3، ص221.