پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ یکی از روش‌های جذب و تبلیغ فرقه‌های انحرافی، آمیخته نمودن حق و باطل است. عموم فرقه‌ها و جریان‌های انحرافی ممکن است مطالب درست و حقی نیز در حرف‌ها و عقاید و رفتارشان باشد و همین امر گاه موجب می‌شود کسانی تامل و بررسی لازم را در همه حرف‌ها و عقاید آنها نداشته و به آنها متمایل شوند. از همین رو لازم است همه عقاید و اعمال یک جریان و فرقه وارسی شود تا معلوم شود که در مسیر حق‌اند یا باطل و نیز باید دانست که گاه یک عقیده اساسی باطل در گروه و یا جریانی می‌تواند دلیل بر انحراف کلی آن باشد.

آموزه‌های فرقه اهل حق را می‌توان نمونه‌ای از این انحراف کلی دانست، با این توضیح که اکثر آموزه‌ها و اصول اعتقادی این فرقه بر اصل تناسخ و حلول استوار است. این در حالی است که این دو اصل، با مبانی اعتقادی ادیان توحیدی سازگاری نداشته و از طرفی برای موجه جلوه‌ دادن این عقاید انحرافی و جذب افراد به فرقه و بستن باب تفکر و تامل بر پیروان این فرقه، آیین خود را از سلسله عرفان‌های شریعت محمدی می‌دانند و مسلک خود را راهی برای وصول حقیقت معرفی می‌کنند. [1]

 این آموزه‌های انحرافی که گاهی ممکن است حرف حقی هم در آن‌ها مشاهده نمود، در مثل، مانند فضله‌ای در دیکی پلو است که کل دیک را نجس می‌کند. امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) در خطبه‌ای از نهج‌البلاغه به این روش گروه‌های انحرافی اشاره نموده و می‌فرمایند: «فَلَوْ أَنَّ الْبَاطِلَ خَلَصَ مِنْ مِزَاجِ الْحَقِّ لَمْ يَخْفَ عَلَى الْمُرْتَادِينَ وَ لَوْ أَنَّ الْحَقَّ خَلَصَ مِنْ لَبْسِ الْبَاطِلِ انْقَطَعَتْ عَنْهُ أَلْسُنُ الْمُعَانِدِينَ، وَ لَكِنْ يُؤْخَذُ مِنْ هَذَا ضِغْثٌ وَ مِنْ هَذَا ضِغْثٌ فَيُمْزَجَانِ فَهُنَالِكَ يَسْتَوْلِي الشَّيْطَانُ عَلَى أَوْلِيَائِهِ وَ يَنْجُو الَّذِينَ سَبَقَتْ لَهُمْ مِنَ اللَّهِ الْحُسْنى؛[2] پس اگر باطل با حق مخلوط نمی‌شد، بر طالبان حق پوشيده نمی‌ماند و اگر حق از باطل جدا و خالص می‌گشت، زبان دشمنان قطع می‌گردید .امّا قسمتى از حقّ و قسمتى از باطل را می‌گیرند و به هم می‌آمیزند، آنجاست كه شيطان بر دوستان خود چيره می‌گردد و تنها آنان كه مشمول لطف و رحمت پروردگارند نجات خواهند يافت.»

در پایان باید متذکر شویم که مهم‌ترین راه برای شناخت عرفان‌های کاذب و فرقه‌های انحرافی، مراجعه به کتاب الهی و سنت و سیره معصومین (علیهم‌السلام) و عالمان شایسته دینی و فقهای شناخته شده و مورد اعتماد عموم مؤمنین و سؤال و پرسش از آنان درباره این فرقه‌ها و عدم اتکا و اعتماد به دریافت شخصی خودمان است. بدون شک این مسیری نجات‌بخش از افتادن به دام انحراف‌ها و منحرفان خواهد بود.

پی‌نوشت:
[1]. الهی، نورعلی، برهان الحق، جیحون، ص10

[2]. نهج‌البلاغه، خطبه 50