محیط زیست در اسلام

  • 1401/08/21 - 15:11
یکی از مهمترین موضوعاتی که نزد دین مبین اسلام دارای اهمیت است، موضوع محیط زیست است. رسول خدا (ص) و ائمه معصومین (ع) بارها در سخنانشان دستور توجه به محیط زیست داده اند؛ سرزمین حاصل خیز و محصول آن، یکی از مواردی است که خدای رحمان، شکرگزاری آن را برای بندگان برگزیده‌اش پسندیده است.
محیط زیست در اسلام

.

پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ بعضی از انسان ها به دلیل سلطه طلبی که دارند، با تخریب محیط زیست ظلم هایی را به طبیعت و همچنین به خودشان و سایر موجودات روا داشته اند. امروزه شاهد آن هستیم که محیط زندگانی بشریت و سایر موجودات، درگیر حوادث ناخوشایندی است که دست انسان‌ها در آتش فتنه تخریب محیط زیست، هویدا می‌شود.

قرآن کریم آبادانی و زنده شدن طبیعت را از معجزات خدای رحمان معرفی می کند. در آیات قرآن کریم به احیای زمین توسط خداوند متعال اشاره شده و از سرزمینی که محصول نیکو دارد، یاد می‌کند. خدای بخشنده می‌فرماید: «وَهُوَ الَّذِي يُرْسِلُ الرِّيَاحَ بُشْرًا بَيْنَ يَدَيْ رَحْمَتِهِ حَتَّى إِذَا أَقَلَّتْ سَحَابًا ثِقَالًا سُقْنَاهُ لِبَلَدٍ مَيِّتٍ فَأَنْزَلْنَا بِهِ الْمَاءَ فَأَخْرَجْنَا بِهِ مِنْ كُلِّ الثَّمَرَاتِ كَذَلِكَ نُخْرِجُ الْمَوْتَى لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ * وَالْبَلَدُ الطَّيِّبُ يَخْرُجُ نَبَاتُهُ بِإِذْنِ رَبِّهِ وَالَّذِي خَبُثَ لَا يَخْرُجُ إِلَّا نَكِدًا كَذَلِكَ نُصَرِّفُ الْآيَاتِ لِقَوْمٍ يَشْكُرُونَ (اعراف/57و58) و اوست كه پيشاپيش رحمت خود بادها را به بشارت مى‌فرستد. چون بادها ابرهاى گرانبار را بردارند، ما آن را به سرزمينهاى مرده روان سازيم و از آن باران مى‌فرستيم و به باران هرگونه ثمره‌اى را مى‌رويانيم. مردگان را نيز اينچنين زنده مى‌گردانيم شايد پند گيريد * و زمين پاك (و آماده‌)، گياهش به اذن پروردگارش برمى‌آيد و آن (زمينى‌) كه ناپاك (و نامناسب‌) است (گياهش‌) جز اندك و بى‌فايده برنمى‌آيد. اينگونه، آيات (خود) را براى گروهى كه شكر مى‌گزارند، بيان مى‌كنيم.»
در این آیه شریفه، شکرگزاری برای نعمت زمین حاصلخیز، یکی از نکاتی است که در قرآن کریم به آن اشاره می کند.

اما در روایات و احادیثی که از سوی رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) و ائمه معصومین (علیهم‌السلام) بیان شده، به اهمیت محیط زیست و محیط زندگانی بشریت توجه بسیاری شده است. در بعضی از روایات، به اهمیت درختکاری توجه شده و اهمیت آن بیان شده است. رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) می‌فرمایند: «إن‏ قامت‏ السّاعة و في يد أحدكم فسيلة فإن استطاع أن لا يقوم حتّى يغرسها فليغرسها.(1) اگر رستاخيز به پا شد و نهالى در دست يكى از شماست، اگر می‌تواند آن را بكارد، بايد بكارد.»

درباره اهمیت توجه به محیط زیست، در کلمات ائمه معصومین (علیهم‌السلام) نیز نکاتی بیان شده که نشان از توجه حضرات به محیط زیست است؛ به عنوان نمونه مرحوم کلینی در کتاب شریف کافی به نقل از امام صادق (علیه‌السلام) می‌نویسد: «درخت میوه‌آور را قطع نکنید، زیرا خداوند بر شما عذاب فرو می‌ریزد.»(2)

پی‌نوشت:
1. ابوالقاسم پاينده، نهج الفصاحة، ص267، دنياى دانش - تهران، چاپ چهارم، 1382ش.
2. ثقه الاسلام كلينى، الکافی، ج5، ص264، دار الكتب الإسلامية - تهران، چاپ چهارم، 1407 ق. «عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ بَشِيرٍ عَنِ ابْنِ مُضَارِبٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: لَا تَقْطَعُوا الثِّمَارَ فَيَبْعَثَ‏ اللَّهُ عَلَيْكُمُ الْعَذَابَ صَبّاً.»

محمدجواد مهریار

تولیدی

افزودن نظر جدید

CAPTCHA
لطفا به این سوال امنیتی پاسخ دهید.
Fill in the blank.