پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ خداوند، اسلام را از طریق رسول خدا (صلی الله علیه و آله) برای هدایت و رشد بشر قرار داده و نهایت هدایت و رشد را در عبودیت بیان کرده است: «وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ (ذاریات / 56) و جن و انس را نيافريدم جز براى آنكه مرا بپرستند». در تفسیر این آیه شریفه روایتی از امام صادق (علیه السلام) نقل شده است که امام حسین (علیه السلام) هدف خلقت را عرفان و شناخت خداوند بیان می کند. 

سلمة بن عطاء از  امام صادق (عليه السلام) نقل نموده است که: «امام حسين بر اصحابش وارد شد و فرمود: اى مردم! خداوند عزّوجل بندگان را نيافريد مگر تا او را بشناسند. چون او را شناختند بپرستند و چون او را بپرستند، از پرستش جز او بى نياز مى شوند. مردى عرض كرد: اى فرزند رسول خدا! پدر و مادرم فدايت باد! شناخت خدا چيست؟ فرمود: شناخت، اين است كه مردم هر روزگار، امام و پيشواى واجب الطاعه خود را بشناسند».(1) در نتیجه، شناخت عبد از خداوند، عبادت محض الهی و رها کردن عبادت غیر خداوند است و حضرت می فرماید که این شناخت، منظور همان شناخت امام معصومی است که خداوند، پذیرش اطاعت او را واجب کرده است.

البته علامه مجلسی برای رفع ابهام از این حدیث می فرمایند: «رمز اینکه معرفت خداوند به معرفت امام معصوم تفسیر شده است، این می باشد که معرفت امام، راه رسیدن به معرفت الهی است و از طریق امام، می توان به مسیر رشد و عرفان قدم گذاشت.»(2)

پس راه عرفان حقیقی و رشدی که در آیات قرآن مشخص شده است تنها از طریق تعالیم اهل بیت (علیهم السلام) حاصل می شود و از منظر اهل بیت (علیهم السلام) صوفیان دچار انحراف بودند و ایشان پیروان خود را از نزدیک شدن به متصوفه برحذر میداشتند، چه صوفیانی که اظهار حب اهل بیت (علیهم السلام) می کردند و چه غیر از آنها که گرایش اهل سنت داشتند.

در روایت صحیحی، احمد بن محمد بن ابی نصر بزنطی از امام رضا(علیه السلام) نقل می‌کند: «یکی از شیعیان به امام صادق(علیه السلام) عرضه داشت: امروزه گروهی تشکیل شده‌اند که به آنان «صوفیه» می‌گویند. نظرتان در مورد آنها چیست؟! امام فرمود: آنان دشمنان ما هستند. پس هر کس به آنها مایل باشد، از آنها محسوب شده و با آنها محشور می‌شود. به زودی افرادی می‌آیند که ادعای دوست داشتن ما را دارند؛ اما به این گروه صوفیه میل دارند و خود را شبیه آنها می‌کنند و القاب آنها را برای خود انتخاب می‌کنند. آگاه باشید کسی که به آنها میل داشته باشد از ما نیست و ما از آنها دوری می‌کنیم و کسی که آنها را انکار و رد کند، مانند کسی است که همراه پیامبر(صلی الله علیه و آله) با کفار بجنگد.» (3) در این روایت، حضرت از همه صوفیه حتی آنهایی که اظهار حب اهل بیت (علیهم السلام) می کردند اظهار برائت و بیزاری جسته و به شیعیان دستور مقابله با آنها را داده است.

فرقه های صوفیه برای حق جلوه دادن خود، اکثراً سلسله خویش را به حضرات معصومین (علیهم  السلام) می رسانند که فرقه قادریه هم از این قاعده مستثنی نیست. باید توجه داشت که فرقه های صوفیه بخصوص فرقه قادریه به خاطر این که گرایش اهل سنت دارند برای ایجاد زمینه پذیرش و مقبولیت در جامعه شیعیان، خود را به اهل بیت (علیهم السلام) متصل کرده اند اما با این وجود در سلسله های خود به افرادی که بغض اهل بیت (علیهم السلام) را داشته اند منتهی شده اند که ازجمله این افراد میتوان به حسن بصری اشاره کرد .

طبق روایتی، پس از جنگ جمل و ورود امام علی  (علیه السلام) به بصره، آن حضرت خطاب به حسن بصری که قصد کتابت بیانات ایشان را داشت گفته بود، هر امتی سامری‌ دارد و سامری این امت، حسن بصری است که اعتقاد به جنگ کردن ندارد.(5) جالب اینکه فرقه قادریه کسنزانیه در حالی سلسله خود را به حضرات معصومین (علیهم السلام) میرسانند که اولاً خود از اهل سنت هستند و ثانیاً تمام بزرگان آنها نیز از اهل سنت هستند و ادعا می کنند که ائمه اطهار (علیهم السلام) اسرار عرفانی خود را به اهل سنت داده اند!!! حال آنکه این ادعایی گزاف است، چراکه هرکدام از اصحاب ائمه اطهار (علیهم السلام) دارای اصحاب سرّی از بین شیعیان بودند که نام آنها در کتاب های تاریخی و رجالی شیعه وارد شده است.

در نتیجه تمام فرق صوفیه به خصوص فرقه قادریه کنسزانی از نظر اهل بیت (علیهم  السلام) دارای انحرافاتی می باشند و از آنجا که همه آنها از اهل سنت هستند و از پیروان مذهب و مکتب ائمه اطهار (علیهم السلام) بشمار نمی آیند، تبعیت از آنها در حیطه عمل، ما را نه تنها به عرفان و رستگاری نخواهد رساند، بلکه موجب گمراهی هم خواهد شد.

پی نوشت:

 .(1) ابن بابويه، محمد بن على، علل الشرائع، ج‏1 ؛ ص9، كتاب فروشى داورى - قم، چاپ: اول، 1385ش / 1966م

(2) . مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى، بحار الأنوارالجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار (ط - بيروت)، ؛ ج‏5 ؛ ص312، دار إحياء التراث العربي - بيروت، چاپ: دوم، 1403 ق.

(3). نورى، حسين بن محمد تقى، مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل، ج‏12 ؛ ص323حدیث14205 ، مؤسسة آل البيت عليهم السلام - قم، چاپ: اول، 1408ق.

.(4) احمدبن علی طبرسی، الاحتجاج، ج۱، ص۴۰۴، چاپ ابراهیم بهادری و محمد هادی‌به، (تهران) ۱۴۲۵.