متن مقاله
به نظر می‌رسد، امروزه بهترین روش برای نقد افکار وهابیت و مواجهه با این آیین منحرف، آن است که مبانی فکری که موجب شده مفتیان وهابی، به آراء شاذ روی آورند، مورد نقد و بررسی قرار گیرد. به‌دیگر سخن، مهم‌ترین بهانه‌ای که دستاویز وهابیت قرار گرفته تا اموری هم‌چون استغاثه و طلب شفاعت از اموات را رد کنند، مسئله ارتباط اموات با دنیاست. وهابیون که منکر ارتباط مردگان با دنیا هستند، به‌همین سبب، طلب شفاعت و استغاثه از اموات را نیز رد کرده‌اند؛ حال آن‌که جمهور عالمان اسلامی، نظر دیگری داشته و در بسیاری از آثار خویش، با استناد به ادله متعددی، ارتباط اموات با زندگان را اثبات کرده‌اند. چنان‌که داود بن سلیمان نقشبندی از عالمان اهل سنت قرن سیزدهم هجری کشور عراق، در مواضع متعددی به ارتباط اموات با زندگان تصریح کرده است. در ادامه به برخی از مواضع داود بن سلیمان در این باره اشاره می‌شود:
1) انبیاء (علیهم‌السلام)، شهدا و اولیاء الهی در عالَم قبر، صدای زندگان را می‌شنوند. ادله متعددی از جمله روایت «قلیب بدر»[1] این مدعا را اثبات می‌کنند.[2].
2) اموات از زیارتی که زندگان انجام می‌دهند، مطلع می‌شوند.[3]
3) مردگان به احوال و اخبار اهل دنیا علم دارند.[4]
4) اموات با اذن الهی، قدرت تصرف در عالَم را دارند.[5]
5) کرامات اولیاء الهی، مخصوص دنیا نیست و آن بزرگواران در برزخ نیز می‌توانند کراماتی انجام بدهند.[6]
6) از آن‌جایی که پیامبراکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله) و اولیاء الهی در قبر زنده هستند، لذا طلب شفاعت از ایشان پس از وفاتشان نیز بی‌اشکال خواهد بود.[7]
با توجه به مطالب فوق مشخص می‌شود داود بن سلیمان نقشبندی از قائلین به امکان ارتباط اموات با عالم دنیا بوده و لذا آشنایی با نکته نظرات ایشان، در راستای نقد آراء وهابیت، مناسب و مفید خواهد بود.

پی‌نوشت:

[1]. اطَّلَعَ النَّبِيُّ (صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ وَآله) عَلَى أَهْلِ القَلِيبِ، فَقَالَ: «وَجَدْتُمْ مَا وَعَدَ رَبُّكُمْ حَقًّا؟» فَقِيلَ لَهُ: تَدْعُو أَمْوَاتًا؟ فَقَالَ: «مَا أَنْتُمْ بِأَسْمَعَ مِنْهُمْ، وَلَكِنْ لاَ يُجِيبُونَ» صحیح بخاری، ج2، ص98، دار طوق النجاة، چاپ اوّل، 1422ق.
[2]. نقشبندی، داود بن سلیمان، المنحه الوهبیه فی الرد الوهابیه، ص8، ترکیه، دارالشفقه، 1421ه‌ش.
[3]. همان، ص9.
[4]. همان، ص21.
[5]. همان، ص23.
[6]. همان، ص39.
[7]. نقشبندی، داود، نحت حدید الباطل و برده بادله الحق الدابه عن صاحب البرده، ص57، قاهره، دارجوامع الکلم، بی‌تا.

نویسنده: محمد باغچیقی(باغچقی)