یکی از مسائل و موضوعات اختلافی میان مسلمانان و وهابیان، مسأله «زیارت قبر پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) و قبور انبیا، صالحان و عموم مسلمانان» است. ابن تیمیه حرّانی با سخنان مبهم و دو پهلوی خود درباره مسأله زیارت قبر نبی مکرم اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) و تشکیک در مشروعیت و مأجور بودن کسانی که به زیارت قبر شریف آن حضرت می‌روند، به تشویش اذهان عمومی مسلمانان پرداخت و جرقه فتنه‌ای را زد که شلعه‌های آن تا به امروز دامن‌گیر مسلمانان می‌باشد و کشورهای اسلامی در آتش همان فتنه می‌سوزند.[1]

این در حالی است که علمای اهل‌سنت در برابر توهمات ابن‌تیمیه موضع‌گیری کرده که در این مقاله به چند مورد از آنها اشاره می‌نماییم: 

- ابن حجر عسقلانی شافعی متوفای 852 هجری قمری یکی از مهم‌ترین شارحان صحیح بخاری با اشاره به درگیری علمای اسلام با ابن‌تیمیه درباره مسأله زیارت قبر پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می‌نویسد: تحریم زیارت قبر نبی مکرم اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) توسط ابن‌تیمیه یکی از زشت‌ترین مسائلی است که از ابن‌تیمیه نقل شده است.[2]

- احمد بن محمد قسطلانی متوفای 923 خجری قمری یکی دیگر از شارحان صحیح بخاری می‌نویسد: یکی از زشت‌ترین مسائل نقل شده از ابن‌تیمیه این است که وی زیارت قبر نبی مکرم اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) را حرام دانسته است.[3] وی در جای دیگر می‌نویسد: زیارت قبر نبی مکرم اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) از بزرگترین و بهترین وسیله‌های تقرب به خداوند و بهترین راه برای رسیدن به درجات عالی نزد پرودگار و امیدوار کننده‌ترین طاعات و اعمال عبادی است. کسانی که اعتقادی غیر از این داشته باشند، از دایره اسلام خارج شده‌اند و با خداوند و پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) و علمای اسلام به مخالفت پرداخته‌اند.[4]

- ابن حجر هیثمی شافعی متوفای 973 هجری قمری در کتاب «الجوهر المنظّم فی زیارة القبر الشریف النبوی المکرّم» که در رد نظرات ابن‌تیمیه درباره مسأله زیارت قبر شریف پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) نوشته است، با ادعای اجماع بر مشروعیت زیارت و قصد سفر برای زیارت قبر پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم)، در جواب کسانی که قول ابن‌تیمیه را مانع محقق شدن اجماع یاد شده دانسته‌اند، می‌نویسد: ابن‌تیمیه کیست؟ او کیست که به سخنش اعتنا شود؟ یا بر نظراتش در امور دینی اعتماد شود؟ آیا او همان کسی نیست که عده‌ای از علما کلمات و سخنان فاسد و استدلال‌های ناقصش را ردیابی و سپس نقاط ضعف و لغزش‌هایش را تبیین و زشتی‌های اوهام و اشتباهش را گوشزد کرده‌اند.[5]

پی‌نوشت:

[1]. «بل الأحادیث المذکورة  فی هذا الباب کلّها أحادیث ضعیفة... .» مجموعة الفتاوی، ابن‌تیمیه حنبلی، مؤسسة دارالوفا، ج 26، ص 83.
[2]. «و هی من أبشع المسائل المنقولة عن ابن‌تیمیه.» فتح‌الباری، ابن حجر عسقلانی، دار الریان للتراث، قاهرة، ج 3، ص 79 ـ 80.
[3]. «هذا قول إبن‌تیمیه حیث منع زیارة النّبیّ (صلی الله علیه و آله و سلم) و هو من أبشع المسائل المنقولة عنه.» إرشاد الساری، قسطلانی، دارالفکر، بیروت، ج 3، ص 271.
[4]. «اعلم أنّ زیارة قبره الشریف من أعظم القربات و أرجی الطاعات و السبیل إلی أعلی الدرجات و من اعتقد غیر هذه فقد انخلع من ربقة الإسلام و خالف الله و رسوله و جماعة العلماء الأعلام.» المواهب اللدنیة بالمنح المحمدیة فی السیرة النبویة، دار الکتب العلمیة، بیروت، ج 3، ص 403 و 406.
[5]. «من هو ابن‌تیمیه حتّی ینظر إلیه؟ أو یعوّل فی شیء من أمور الدین علیه؟ و هل هو إلّا کما قال جماعة من الائمة الذین تعقّبوا کلماته الفاسدة و... .» بحوث فی الملل و النحل، جعفر سبحانی، مؤسسة امام صادق، قم، ج 4، ص 64.