پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ حج ابراهیمی از مهم‌ترین و تاریخی‌ترين مناسک دینی است که در تاریخ بشریت، هم‌چنان زنده و به‌‌عنوان محور وحدت مسلمانان جهان عمل می‌کند. این حرکت عظیم، به‌‌روشنی ماهیتی ضداستکباری دارد و با حرکتی پویا، امت اسلامی را به‌‌سوی تعالی هدایت می‌کند. رفتار اخیر آل سعود، در ایجاد محدودیت برای حاجیان بعضی کشورها، به هدف ضربه زدن به اسلام انجام می‎شود. اما مراسم حج در طول تاریخ، شاهد حوادث مهمی بوده، که گاه تاریخ‌ساز به‌‌شمار می‌رود. یکی از این حوادث، محدودیت‌های سلیقه‌ای و سیاست‌بازانه‌ی آل سعود، در پذیرش حجاج برخی کشورها است.
در نوشتار حاضر، فرصت پرداختن به تحولات تاریخی نیست، اما رویکرد حاکمان عربستان، در سد مسیر مؤمنین ایرانی، برای اجرای مناسک الهی حج، از منظرشرعی با استناد به قرآن بررسی می‌شود.
«يَسْأَلُونَكَ عَنِ الشَّهْرِ الْحَرَامِ قِتَالٍ فِيهِ ۖ قُلْ قِتَالٌ فِيهِ كَبِيرٌ ۖ وَصَدٌّ عَن سَبِيلِ اللَّهِ وَكُفْرٌ بِهِ وَالْمَسْجِدِ الْحَرَامِ وَإِخْرَاجُ أَهْلِهِ مِنْهُ أَكْبَرُ عِندَ اللَّهِ ۚ وَالْفِتْنَةُ أَكْبَرُ مِنَ الْقَتْلِ ۗ وَلَا يَزَالُونَ يُقَاتِلُونَكُمْ حَتَّىٰ يَرُدُّوكُمْ عَن دِينِكُمْ إِنِ اسْتَطَاعُوا ۚ وَمَن يَرْتَدِدْ مِنكُمْ عَن دِينِهِ فَيَمُتْ وَهُوَ كَافِرٌ فَأُولَٰئِكَ حَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ ۖ وَأُولَٰئِكَ أَصْحَابُ النَّارِ ۖ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ.[بقره/217] از تو درباره جنگ كردن در ماه حرام سوال می‌كنند بگو جنگ در آن گناهى بزرگ است، و جلوگيرى از راه خدا و كفر ورزيدن نسبت به او و هتك احترام مسجد الحرام و اخراج ساكنان آن، نزد خداوند، مهم‌تر از آن است و ايجاد فتنه، حتى از قتل بالاتر است و مشركان پيوسته با شما مى‌جنگند، تا اگر بتوانند شما را از آيينتان برگردانند، و كسى‌كه از آيينش برگردد، در حال كفر بميرد، تمام اعمال نيك او در دنيا و آخرت بر باد مى‌رود، و آنان اهل دوزخند و هميشه در آن خواهند بود».
اين آيه شريفه از جنگ در ماه‌هاى حرام منع مى‌كند و مى‌فرمايد: اين كار جلوگيرى از راه خدا و كفر است و به‌طور كلى فتنه از آدم‌كشى بدتر است.
كلمه‌ى «صد» به معنى جلوگيرى، مانع شدن يا برگرداندن است و مراد از سبيل الله، همه اعمال و فرایض دینی است. ولی با توجه به صدر و ذیل آیه، منظور مراسم حج است و ظاهراً ضمير در كلمه «به» به سبيل، بر مى‌گردد. بنابراين مراد از كفر، كفر عملى است، نه كفر اعتقادى و كلمه‌ى مسجد الحرام، عطف به سبيل الله است.[1]
این آیه مصداق بارزی است، از کفر آل سعود؛ چرا که در شأن نزول این آیه، این‌گونه وارد شده است، که مشرکین بر پیامبر خرده می‌گرفتند، که چرا در ماه حرام بر کاروان مشرکین حمله کرده است، و در حقیقت گناه خود را بر دوش مسلمین می‌انداختند. در حالی‌که خداوند در آیه می‌فرماید که جنگ درماه‌های حرام، اگر چه حرمت دارد، ولی عمل شما مشرکین، در قتل مسلمانان و کفر و تکفیر آن‌ها و صد از سبیل الهی و فتنه، بسیار بدتر است.
امروزه آل سعود در تمام اعمال، با مشرکین صدر اسلام مشترکند. آن‌ها دیگران را متهم می‌کنند، در حالی‌که با قتل حجاج و بیرون کردن و نپذیرفتن حجاج و صد عن سبیل الله وایجاد فتنه‌های مذهبی، پا جای پای اهل کفر گذاشته‌اند. آن‌ها حرم امن الهی را، به مرکز توسعه تروریسم در منطقه و ایجاد فتنه در عالم اسلامی، بدل کرده‌اند که تبعیت از کفار صدر اسلام است.

پی‌نوشت:

[1]. تفسیرالميزان، ج 2، ص 250، علامه محمد حسن طباطبایی دار الکتب الاسلامیة،تهران،1391