پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ابن ابی شیبه از اساتید محمد بن اسماعیل بخاری، صاحب یکی از معتبرترین کتب اهل سنت می‌باشد. وی در کتاب «المصنف» روایتی را آورده است که در آن تصریح به هجوم به خانه وحی و قسم یادکردن عمر بن الخطاب بر به آتش کشیدن خانه وحی شده است. ما در این جا اصل روایت را متذکر نشده و فقط به ذکر آدرس آن بسنده می‌کنیم. [1]

موضوع بحث: یکی از سران معاصر وهابیت و از جمله نویسندگان مشهور وهابی، به نام «عبدالرحمن دمشقیه» سعی کرده تا در سند روایت ابن ابی شیبه خدشه وارد کرده و آن را «مرسل» و «منقطع» نشان دهد. وی در مقاله‌ای با نام «قصه حرق عمر لبیت فاطمه» یعنی: «»افسانه به آتش کشیدن خانه فاطمه از سوی عمر» می‌نویسد: روایت ابن ابی شیبه منقطع است؛ چرا که زید بن اسلم احادیث مرسل نقل می‌کند و روایات او از عمر منقطع است؛ همانگونه که ابن حجر و البانی نیز به این نکته تصریح کرده‌اند. اگر شما (شیعیان) به این روایت احتجاج کنید،اعتقاد خود مبنی بر به آتش کشیده شدن خانه فاطمه (سلام الله علیها) را باطل کرده‌اید. همچنین این اعتقادتان که علی با ابوبکر بیعت نکرده نیز زیر سئوال می‌رود.»[2]

و اما برسی سند روایت ابن ابی‌شیبه: محمد بن بشر می‌گوید: ابن حجر در تهذیب می‌نویسد: « و کان ثقه، کثیر الحدیث. و قال النّسائی و ابن قانع: و قال ابن شاهین فی الثقات: قال عثمان بن ابی شیبه: محمد بن بشر ثقه ثبت» یعنی: « او شخصی موثق، با روایاتی زیاد است. نسائی و ابن قانع او را توثیق نموده‌اند. ابن شاهین نام او را در زمره موثقان آورده است.[3]

عبید الله بن عمر بن حفص بن عاصم بن عمر بن الخطاب : مزّی در تهذیب الکمال در باره او می‌نویسد: « و قال ابوحاتم : سالت احمد بن حنبل عن مالک، و عبیدالله بن عمر، و ایوب ایّهم اثبت فی نافع؟ فقال: عبیدالله اثبتهم و احفظهم و اکثرهم روایه. و فال عبدالله بن احمد بن حنبل: قال یحیی بن معین: عبیدالله بن عمر من الثقات. . قال ابو زرعه و ابو حاتم: ثقه و قال النسائی: ثقه ثبتو و قال ابوبکر بن منجویه: کان من سادات اهل المدینه و اشراف قریش فضلا و علما و عباده و شرفا و حفظا و اتقانا»[4] یعنی: «ابوحاتم گوید: از احمد بن حنبل درباره مالک عبیدالله بن عمر و ایوب پرسیدم که کدام‌ یک در نقل حدیث معتبرترند؟ او گفت: عبیدالله از نظر حفظ و دقت در بیان حدیث و تعداد روایت معتبرتر است. فرزند احمد بن حنبل نیز به نقل از یحیی بن معین گفته: وی از موثقان است. ابوبکر بن منجویه گفته: وی از سادات و بزرگان مدینه و قریش از نظر فضل، علم، شرلفت، عبادت، حفظ حدیث و اتقان در آن است.»

اضافه برمطالب فوق برخی از بزرگان اهل سنت اعتراف کرده‌اندکه سند این روایت صحیح و خالی از اشکال است. بعنوان نمونه دکتر حسن بن فرحان مالکی، یکی از اساتید و محققین در امور تربیتی و آموزش و پرورش عربستان سعودی در باره سند روایت ابن ابی‌شیبه می‌نویسد: « من در ابتدا فکر می‌کردم قصه  هجوم دروغ است و صحت ندارد؛ ولی پس از مراجعه و تحقیق، سندهای محکمی برای آن یافتم که یکی از این سندها، سخن ابن ابی‌شیبه در کتابش المصنف است؛ پس این حادثه دلخراش با سندهای صحیح ثابت می‌شود.[5]

پی‌نوشت:
[1]. المصنف فی الاحادیث و الاثار ج 7 ص 432 عبدالله بن محمد بن ابی‌شیبه الکوفی (235 ه)
[2]. تقریب التهذیب رقم 2117 الالبانی ازاله الدهش 37 و معجم اسامی الرواه الذین ترجم لهم الالبانی ج 2 ص 73
[3]. تهذیب التهذیب ج 9 ص 90 احمد بن علی بن حجر العسقلانی الشافعی (852 ه)
[4]. تهذیب الکمال ج 19 ص 127 یوسف بن الزکی عبدالرحمن المزی (742 ه)
[5]. قراءه فی کتب العقائد المذهب الحنبلی نموذجا ص 52 باب وصیه ابی‌بکر لعمر بالخلافه و موقف المسلمین منها حسن بن فرحان المالکی. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.