پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ احمد صبحی منصور، از روشنفکران معاصر اهل‌سنت است که به قرآن بسندگی معتقد بوده و تلاش می‌کند در آثار خود، با استفاده از آیات قرآن، مدعای خویش (قرآن‌بسندگی) را اثبات کند؛ این موضوع در حالی است که از نظر اکثر دانشمندان شیعه و سنی، سنت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله دومین منبع معتبر دینی است که در شناخت حقایق دینی باید به آن مراجعه کرد.

صبحی منصور برای اثبات ادعای خود (قرآن‌بسندگی) به این آیه استناد کرده است: «وَأَنَّ هَذَا صِرَاطِي مُسْتَقِيمًا فَاتَّبِعُوهُ  وَلَا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِكُمْ عَنْ سَبِيلِهِ»؛ [1] «و این است راه راست من، از آن پیروی کنید و از راه‌های دیگر که موجب تفرقه شما از راه اوست، متابعت نکنید».

صبحی منصور برای توجیه اعتقاد خود می‌گوید مراد از «هذا»، در این آیه، «قرآن» و مراد از «سبل»، «احادیث منسوب به پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله» است و همچنین می‌گوید: آنچه خداوند، در این آیه، مسلمین را از آن برحذر داشت (وَلَا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ)، اتفاق افتاده و مسلمین به احادیثی که به نبی صلی‌الله‌علیه‌وآله منسوب و در اسانید آن اختلاف بوده، روی آوردند و زمانی که از صراط مستقیم (قرآن) منحرف شده و آن را رها کردند، به پیروی از «سبل» دچار شده و قول خداوند (وَلَا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ) را فراموش کردند.[2]

صبحی منصور با نتیجه‌گیری از این آیه، حجیت روایات و سنت رسول الله را انکار می‌کند که در نقد و پاسخ به این ادعای او باید گفت:

اولاً: با توجه به سیاق آیات، مراد از «هذا» در این  آیه شریفه، بر خلاف آنچه که صبحی منصور ادعا کرد، (مراد از هذا) دین الهی است و نه قرآن.[3]

ثانیاً: خداوند متعال در آیات مختلفی، پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله را عهده‌دار هدایت مردم به صراط مستقیم، یعنی همان راه الهی معرفی می‌کند: «وَإِنَّكَ لَتَهْدِي إِلَى صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ»؛ [4] «بی‌تردید تو (رسول خدا) مردم را به راهی راست هدایت می‌کنی» یا در آیه دیگری، خداوند می‌فرماید: «وَإِنَّكَ لَتَدْعُوهُمْ إِلَى صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ»؛ [5] «به طور قطع و یقین، تو آنان را به راه راست دعوت می‌کنی».

اینکه خداوند در آیه مورد استناد صبحی منصور فرموده است از راه‌های گوناگون پیروی مکنید که شما را از راه خدا پراکنده می‌کند! مراد از «سبل» راه‌هایی است که خدا برای بندگانش نمی‌پسندد؛ از قبیل کفر، گرایش به یهودیت و نصرانیت و سایر گمراهی‌ها. آیا سزاوار است پیروی از سنت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله را که بارها در آیات قرآن مورد تأکید قرار گرفته، از مصادیق «سبل» و راه‌های ضاله دانست؟!

پی‌نوشت:
[1]. سوره انعام، آیه 153.
[2]. صبحی منصور، احمد، القرآن کفی مصدرا لتشریع الاسلامی، ص26« و حدث ما حذر منه رب العزه فاختار المسلمون أحاديث نسبوها للنبي عليه السلام واختلفوا في أسانيدها، اَي اَنّهم حين تنكبوالصراط المستقيم و نبذوه وقعوا في اتباع السبل و تناسوا قول االله تعالی»
[3]. أبو القاسم محمود بن عمرو بن أحمد، الزمخشري جار الله، الكشاف عن حقائق غوامض التنزيل ، ج2، ص128. ناشر: دار الكتاب العربي – بيروت.
[4]. سوره شوری، آیه 52.
[5]. سوره مؤمنون، آیه 73.