پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ حضرت علی (علیه‌السلام) در جنگ احد کجا بود؟ آیا مثل بقیه صحابه فرار کرد؟ 

جواب از کتب اهل سنت: 
1- «ابن اثیر» در تاریخ خود مى‏ نویسد: «پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌وآله) گروهى از مشرکین را مشاهده کرد که عازم حمله بودند؛ به على (علیه‌السلام) دستور داد به آنان حمله کند. على (علیه‌السلام) به فرمان پیامبر به آنان حمله کرد و با کشتن چندین تن موجبات تفرق آنان را فراهم ساخت. پیامبر سپس گروه دیگرى را مشاهده کرد و به على (علیه‌السلام) دستور حمله داد و على (علیه‌السلام) آنان را کشت و متفرق ساخت. در این هنگام فرشته وحى به پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) عرض کرد: این، نهایت فداکارى است که على (علیه‌السلام) از خود نشان مى‌دهد. رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) فرمود: او از من است و من از او هستم. در این هنگام صدایى از آسمان شنید که مى‌گفت: «لاسیف الا ذوالفقار، ولافتى الا على.»[1]

2- «ابن ابى الحدید» نیز مى‏ نویسد: «هنگامی که غالب یاران پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) پا به فرار نهادند، فشار دسته‏ هاى مختلف دشمن به سوى پیامبر بالا گرفت و به طرف پیامبر یورش بردند. پیامبر به على (علیه‌السلام) فرمود: حمله اینها را دفع کن. على (علیه‌السلام) که پیاده مى ‏‌جنگید، به آن گروه که پنجاه نفر بودند، حمله کرده و آنان را متفرق ساخت. آنان چند بار مجدداً گرد هم جمع شده و حمله کردند، باز هم على (علیه‌السلام) حمله آنان را دفع کرد. 
جبرئیل به رسول خدا گفت: راستى که على (علیه‌السلام) مواسات (یاری و غمخواری) مى‌کند، فرشتگان از یاری کردن و جانفشانی  این جوان به شگفت در آمدند.
پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) فرمود: چرا چنین نباشد، او از من است و من از او هستم. جبرئیل گفت: من هم از شما هستم. آن روز صدایى از آسمان شنیده شد که مکرر مى‏‌گفت: «لاسیف الا ذوالفقار و لا فتى الا على.» ولى گوینده دیده نمى‌شد. از پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) سؤال کردند که گوینده کیست؟ فرمود جبرئیل است.»[2]

وجداناً و انصافاً آیا چنین فضیلتی می تواند برای کسی باشد که از جنگ فرار کرده است؟ قطعاً کسی می تواند این فضیلت را داشته باشد که تا آخر جنگ کنار پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) بوده است.

پی‌نوشت:
[1]. الكامل فی التاريخ، عزالدين ابن اثير، تحقيق: عمر عبد السلام تدمري، دار الكتاب العربی، بيروت - لبنان، چاپ اول، 1417هـ / 1997م، ج2، ص44. «وَقَدْ كَانَ الْمُسْلِمُونَ قَتَلُوا أَصْحَابَ اللِّوَاءِ، فَبَقِيَ مَطْرُوحًا لَا يَدْنُو مِنْهُ أَحَدٌ، فَأَخَذَتْهُ عَمْرَةُ بِنْتُ عَلْقَمَةَ الْحَارِثِيَّةُ فَرَفَعَتْهُ، فَاجْتَمَعَتْ قُرَيْشٌ حَوْلَهُ، وَأَخَذَهُ صُؤَابٌ فَقُتِلَ عَلَيْهِ، وَكَانَ الَّذِي قَتَلَ أَصْحَابَ اللِّوَاءِ عَلِيٌّ، قَالَهُ أَبُو رَافِعٍ، قَالَ: فَلَمَّا قَتَلَهُمْ أَبْصَرَ النَّبِيُّ - صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ - جَمَاعَةً مِنَ الْمُشْرِكِينَ، فَقَالَ لِعَلِيٍّ: احْمِلْ عَلَيْهِمْ، فَفَرَّقَهُمْ وَقَتَلَ فِيهِمْ، ثُمَّ أَبْصَرَ جَمَاعَةً أُخْرَى فَقَالَ لَهُ: احْمِلْ عَلَيْهِمْ، فَحَمَلَ عَلَيْهِمْ وَفَرَّقَهُمْ وَقَتَلَ فِيهِمْ، فَقَالَ جِبْرَائِيلُ: يَا رَسُولَ اللَّهِ، هَذِهِ الْمُؤَاسَاةُ! فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ - صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: إِنَّهُ مِنِّي وَأَنَا مِنْهُ. فَقَالَ جِبْرَائِيلُ: وَأَنَا مِنْكُمَا. قَالَ: فَسَمِعُوا صَوْتًا: لَا سَيْفَ إِلَّا ذُو الْفَقَارِ، وَلَا فَتَى إِلَّا عَلِيٌّ.»
[2]. شرح نهج البلاغة، ابن ابی الحديد، ج14، ص250. «فقال رسول الله و ما يمنعه و هو مني و أنا منه فقال جبرائيل و أنا منكما قال و سمع ذلك اليوم صوت من قبل السماء لا يرى شخص الصارخ به ينادي مرارا لا سيف إلا ذو الفقار و لا فتى إلا علي.»

نویسنده: مصطفی پورصدوقی