پایگاه جامع فرق, ادیان و مذاهب_ تثلیث را اگر نگوییم مهمترین، قطعا یکی از تعالیم بسیار مهم مسیحیت است. در اهمیت این آموزه همین بس که فرقه های مختلف مسیحی می توانند عقاید گوناگونی داشته باشند و از طرف دیگر فِرق، "مسیحی" خطاب شوند اما اگر فرقه‌ ای تثلیث را نپذیرد، از شمار فرقه های مسیحیت حذف و توسط دیگر مسیحیان، "مسیحی" خطاب نمی شود. چنانکه در مورد فرقه ی "شاهدان یهوه" که اعتقاد به تثلیث را بدعت می داند، شاهدیم و مسیحیان، این گروه را از اساس مسیحی نمی دانند و در گمراهی آنها اتفاق نظر دارند.

البته تبیین و توضیح تثلیث کار هر کسی نیست یا بهتر بگوییم کار هیچ کس نیست! این آموزه به خاطر ابهاماتی که دارد به مثابه "راز" انگاشته می شود. مسیحیان مدعی اند که تثلیث رازی است که فهم بشر عاجز از درک آن است و هر مسیحی باید ناکام از درک تثلیث، آن را بپذیرد!  

در تعریف به زبان ساده تثلیث گفته می شود: مسیحیت به یک خدای واحد عقیده دارد. اما این خدای واحد در درون خود دارای سه «شخص» می باشد، یعنی پدر و پسر (عیسی مسیح) و روح القدس. این هر سه شخص به یک اندازه «خدا» هستند؛ هیچ یک از دیگری «بیشتر» یا «کمتر » خدا نیست. اما این سه شخص، «سه خدا» را تشکیل نمی دهند بلکه یک خدای واحد را. در ضمن، هر یک از این سه شخص، برای خود وجودی مستقل است، یعنی اینکه «پدر» نه پسر است و نه روح القدس. «پسر» نیز نه پدر است و نه روح القدس. روح القدس» نیز نه پدر است و نه پسر[1].

اما آیا این اعتقاد مسیحی به صراحت در کتاب مقدس ذکر شده؟ پاسخ خیر است. يافتن آيه‌ای براي اثبات تثليث در کتاب مقدس، به چالشی جدی برای کليسا[جامعه ی مسیحی] تبديل شده است. مورخان، عموماً توافق نظر دارند که کتاب مقدس هيچ‌كجا آشکارا تثليث را بيان نکرده است[2]. ريچارد سووين بورن (Richard Swinburn)  از جمله مورخانی است که اعتقاد به تثليث دارد ـ او اين مسئله را اين‌گونه توضيح می دهد که اگر عيسی می خواست تثليث را مشخصاً بيان کند بجز اندکی، بقيه منظور او را اشتباه می فهميدند. بنابراين، او تعليماتی بر جای گذاشت که به‌صورت ضمنی تأييد کننده تثليث باشند و مسيحيان بعدی بتوانند آنها را به شکل منظم درآورند. [3]

اماجالب اینجاست که دست تحریف گران در این موضوع هم کوتاه نبوده و در حرکتی زیرکانه(بخوانید موذیانه) سعی بر وارد کردن این آموزه در کتاب مقدس داشتند.
ترجمه انگلیسی King James یکی از ترجمه های معتبر و موثق کتاب مقدس از یونانی به انگلیسی است که در قرن 17 میلادی چاپ شد. نکته ی حائز اهمیت، تصریح این ترجمه به تثلیث در یکی از بخش های عهد جدید است! مترجمان عهد جدید بعد از ناامیدی از یافتن آموزه سه خدایی تثلیث، خود را بر آن دیدند که گام مثبتی در این راه بگذارند و بندی که صراحت بر تثلیث داشته باشد، اضافه کنند!

در رساله ی اول یوحنا 5:7 چنین آمده:

" For there are three that bear record in heaven, the Father, the Word, and the Holy Ghost: and these three are one."

کسانی که در آسمان شاهدند، سه نفرند: پدر و کلمه و روح‌القدس و اين سه نفر يکی هستند.

در ابتدای امر، خواننده می تواند تصدیق کند متنی که تصریح بر تثلیث عهد جدید دارد، یافته؛ چرا که در این آیه ذکر شده" پدر و کلمه(عیسی مسیح) و روح‌القدس؛ اين سه نفر يکی هستند" اما حقیقت این است آیه مذکور اصالت ندارد و در نسخه های یونانی که اصالت بیشتری دارند و حتی نسخه‌ی لاتینی "ولگات" (اولین ترجمه از یونانی به لاتین)یافت نمی شود! به عبارت دیگر این آیه توسط مترجمان ترجمه King James اضافه شده و آیه ای جعلی است! البته برخی ترجمه های فارسی هم به تبع این اشتباه، چنین آیه ای را ذکر کرده اند. در ترجمه ی "قدیم" می خوانیم: «زیرا سه هستند که شهادت می‌دهند، یعنی روح و آب و خون؛ و این سه یک هستند.» اما ترجمه ی هزاره نو که از دقت بیشتری برخوردار است این آیه الحاقی را اینگونه ترجمه می کند:« زیرا سه شاهد وجود دارد: روح و آب و خون؛ و این سه با هم توافق دارند.»

منظور از توافق داشتن پدر، پسر و روح القدس چیست؟ در ترجمه ی تفسیری این آیه چنین توضیح داده شده:« پس‌ سه‌ شاهد تائید می‌ کنند که‌ عیسی‌ فرزند خداست‌: صدای‌ روح‌ خدا در قلب‌ ما؛ صدای‌آسمانی‌ به‌ هنگام‌ تعمید عیسی‌؛ و همان‌ صدا مدتی‌ پیش‌ از مرگ‌ او. این‌ سه‌ صدا، همان‌ یک‌ سخن‌ را می‌ گویند که‌ عیسی‌ مسیح‌، فرزند خداست‌.»

پس ادعای نبودن متن قابل اعتمادی که تثلیث را به صراحت ذکر کرده باشد، همچنان به قوت خود باقی است و تلاش مترجمان تحریفگر هم نتوانسته در گنجاندن این آموزه راه گشا باشد!

پی نوشت:

[1] آرمان رشدی، تثلیث چیست، بی تا، بی جا، ص 9
[2] Mircea Eliade, the Encyclopedia of religion, vol 15
[3] Richard Swinburn, Revelation, p.149, Oxford university press