پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ پيشوايان بزرگوار اسلام از يكسو در سيره عملی خود، انسان‌های باگذشت و بزرگواری بودند، چنان كه نقل شده روزی ابوهريره نزد امام علی (عليه‌السلام) آمد و سخنان ناروایی درباره آن حضرت گفت , فردای آن روز دوباره آمد و خواسته هایی را خدمت حضرت مطرح كرد. حضرت علی همه آنها را برآورده ساخت. اين كار امام بر برخی از اصحاب گران آمد و موجب اعتراض آنان شد. آن حضرت به ايشان فرمود: «من از اينكه نادانی او بر علمم، گناه او بر عفوم و درخواست او بر بخشايشم چيره شود، شرم می‌كنم.»[1]

امام صادق (عليه‌السلام) فرمود: «ما خاندانی هستيم كه جوانمردی‌مان گذشت از كسی است كه بر ما ستم كرده است.»[2] و از سوی ديگر، پيروان خويش را به گذشت توصيه می‌كردند، چنان كه امام علی (عليه‌السلام) در عهدنامه خود به مالك اشتر می‌نويسد: «آنان (مردم) را از عفو و اغماض خويش برخوردار ساز، به‌گونه ای كه دوست می‌داری خداوند تو را از عفو و اغماض خويش برخوردار سازد.»[3]

پی‌نوشت:
[1]. بحارالانوار، ج41، ص49. «اِنّي لَاَسْتَحْيي اَنْ يَغْلِبَ جَهْلُهُ عِلْمي وَ ذَنْبُهُ عَفْوي وَ مَسأَلَتُهُ جُوديِ»
[2]. بحارالانوار، ج71، ص401. «اِنّا اَهْلَ بَيْت، مُرُوَّتُنا الْعَفْوُ عَمَّن ظَلَمَنا»
[3]. نهج‌البلاغه، نامه 53، ص993.