پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ به مناسبت ارتحال مبلّغ معارف قرآن و عترت در شرق آفریقا و عضو کنیایی[1] مجمع عمومی مجمع جهانی اهل بیت (علیهم‌السلام) مرحوم حاج شیخ «عبداللهی ناصر جمعه» همایش بزرگداشتی شامگاه سه شنبه 28 دی 1400 در سالن کنفرانس مجمع جهانی اهل بیت (علیهم‌السلام) در قم برگزار شد. ایشان مورد احترام علما در کشورهای مختلف شرق آفریقا و شخصیت برجسته‌ی دنیای اسلام و رهبر معنوی شیعیان شرق آفریقا بود.
حجت الاسلام و المسلمین سید مرتضی مرتضی العاملی، عضو شورای عالی مجمع جهانی اهل بیت (علیهم‌السلام) با اشاره به دوری شیخ عبداللهی ناصر از حب دنیا اظهار کرد: «جوانان مسلمان در کشورهای شرق آفریقا مثل کنیا و تانزانیا و اوگاندا به شیخ عبداللهی ناصر به عنوان یک معلم و فرهیخته و استاد اخلاق نگاه می‌کردند. شرق آفریقا یکی از شخصیت‌های برجسته خود را از دست داد که از فرهنگ آن منطقه دفاع می‌کرد.»[2]

حجت ­الاسلام والمسلمین سید محمد شاهدی، مدیر سابق نمایندگی «جامعة المصطفی العالمیة» در کشور تانزانیا، با اشاره به داستان آشنایی خود با شیخ عبداللهی ناصر اظهار کرد: من با او در سال 2010 میلادی آشنا شدم، در آن زمان نماینده «جامعة المصطفی العالمیة» در تانزانیا بودم و برای بازدید از حوزه‌های علمیه در کشور کنیا به این کشور سفر می‌کردم. در هر مرتبه سفر به تانزانیا با شیخ عبداللهی ناصر دیدار داشتم. ایشان را انسان متواضع و متبسمی یافتم که به گرمی از مهمانان خود استقبال می‌کرد.
شیخ عبداللهی ناصر در سال 1955 میلادی با استاد خود شیخ محمد غزالی آشنا شد. او به استادش، آنچه که در ذهنش در خصوص مکتب اهل بیت (علیهم‌السلام) بود را گفت و شیخ محمد غزالی کتاب الغدیر را به او داد. شیخ عبداللهی ناصر با این کتاب شیعه شد، اما شیخ محمد غزالی از شیخ عبداللهی ناصر خواست که تشیع خود را اعلام نکند، چون مردم آماده پذیرش این موضوع نیستند و شیخ عبداللهی ناصر تقیه کرد.
یک مرتبه شیعیان خوجه[3] در مومباسا[4] از او خواستند که در عاشورا در حسینیه آنها سخنرانی کند. شیخ عبداللهی ناصر این دعوت را پذیرفت، اما شیخ محمد غزالی با شنیدن این مسئله عصبانی شد و به شیخ عبداللهی ناصر گفت که رفتن تو به آن مجلس موجب اطلاع مردم از شیعه شدنت می‌شود و من متن سخنرانی برای تو می‌نویسم تا این مسئله رخ ندهد.
حجت ­الاسلام والمسلمین شاهدی افزود: شیخ عبداللهی ناصر، سالها در خصوص گرایش خود به مکتب تشیع، تقیه می‌کرد تا انقلاب اسلامی پیروز شد. شیخ عبداللهی ناصر در زمان حضور امام راحل در پاریس، سخنرانی‌های ایشان را به زبان سواحیلی و انگلیسی ترجمه کرده و در بین مسلمانان کنیا، پخش می‌کرد. شیخ عبداللهی ناصر در سال 1980 میلادی در یک مراسم با حضور افراد زیادی، تشیع خود را اعلام کرد. او در آن زمان به علمای سعودی و علمای وهابی نزدیک بود و حتی از سوی عربستان انتخاب شد تا جایزه‌ای به او داده شود، اما پس از اعلام تشیع شیخ عبداللهی ناصر، دادن این جایزه لغو شد.
ایشان جزء سخنرانان مطرح در کنیا بود که نوارهای سخنرانیش در بسیاری از مغازه‌ها در این کشور به فروش می‌رسید و چهار هزار کاست سخنرانی از این عالم برجسته باقی مانده است. همچنین شیخ عبداللهی ناصر در شبکه‌های تلویزیونی حضور می‌یافت و برای سخنرانی به کشور تانزانیا هم می‌رفت. او انسان متواضع و فاضلی بود که توانست که مذهب تشیع را بین جوانان کشور کنیا و بسیاری از مناطق شرق آفریقا، ترویج دهد.[5]

او در تألیف کتب دینی هم سهم بسزایی داشت که بسیاری از مردم شرق و مرکز آفریقا با خواندن کتاب‌های وی، پیرو اهل بیت (علیهم‌السلام) شده‌اند. این عالم از طریق جستجو و تحقیق و مطالعه، شیعه شد. شیخ عبداللهی ناصر در حوزه‌های علمیه تحصیل نکرد، بلکه تحصیلات او آکادمیک بود و وارد عرصه سیاست شد و سال‌ها در پارلمان کنیا بود. او با نمایندگی دانشگاه آکسفورد در کنیا همکاری داشت و کتاب‌های مختلفی در خصوص شیعه از جمله «شیعه در تاریخ»، «شیعه و قرآن»، «شیعه و تقیه» و «شیعه و حدیث» را به نگارش درآورد و 20 کتاب در خصوص اسلام و مفاهیم اسلامی از شیخ عبداللهی ناصر به یادگار مانده است.

پی‌نوشت:
[1]. به صورت رسمی جمهوری کنیا (به سواحلی: Jamhuri ya Kenya) کشوری است در شرق آفریقا. پایتخت آن نایروبی است و مومباسا، کیسومو و ناکورو شهرهای مهم آن محسوب می‌شوند.
[2]. شیعه نیوز، «ماجرای جایزه ای که شیخ عبداللهی ناصر به خاطر اعلان تشیع از دست داد!»، کد خبر: ۲۶۵۶۷۷.
[3]. خُوجه (به انگلیسی: Khoja) گروهی مذهبی در جنوب آسیا است که به اسلام روی آوردند. کلمه «خوجه» از واژه فارسی خواجه و به معنای فرد محترم و متشخص گرفته شده است. در اواخر قرن ۱۹ و اوایل قرن بیستم، به دنبال مهاجرت آقاخان اول از ایران به هند، آنها به تشیع و تسنن روی آوردند و اکثریت این گروه پیرو فرقهٔ اسماعیلیهٔ نزاری باقی ماندند. به دنبال دیدار شماری از خوجه‌ها به رهبری دوجی جمال در نجف با زین‌العابدین حائری مازندرانی در اوایل دهه ۱۸۷۰ میلادی، زمینه گرایش تعدادی از خوجه‌ها به تشیع فراهم شد.
[4]. مومباسا دومین شهر پرجمعیت کنیا به حساب می‌آید و مرکز صنعت گردشگری در ناحیه ساحلی است.
[5]. خبرگزاری ابنا، «شاهدی: "شیخ عبداللهی ناصر" نقش مهمی در ترویج مکتب اهل بیت(ع) در شرق آفریقا داشت»، کد خبر : 1103914.

نویسنده: مصطفی پورصدوقی