پایگاه جامع فرق، ادیان ومذاهب_ وهابیت به تبع از سخنان ابن تیمیه و بن باز (مفتی وهابی) معتقدند که جشن ولادت پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) و برگزاری مراسم در این مناسبت، بدعت است؛ زیرا: اولاً: خود رسول خدا این کار را انجام نداده و در خطبه‌ها و سخنانشان نیز به آن نپرداخته است؛ ثانیاً: ‌خلفاء، صحابه و تابعان نیز برای کسی جشن تولد نگرفته‌اند؛ ثالثاً: نصارا و یهود چنین مراسمی را برگزار می‌کنند، و اگر مسلمانان چنین جشنی داشته باشند، شبیه یهود و نصارا شده و کارشان بدعت و حرام است.

در پاسخ این شبهه باید گفت: اتفاقاً خود رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) نیز در سالگرد ولادتش، دوباره جشن عقیقه خودش را (که شکرگزاری محسوب می‌شود) تکرار کرده است و این مطلب در روایت معتبر اهل سنت آمده و جالب این است که جلال‌الدین سیوطی یکی از علمای شناخته شده اهل‌سنت، به این روایت، بر استحباب جشن مولودی پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) استدلال کرده است.[1]

پاسخ دوم؛ صحابه رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) نیز به شکرانه ولادت رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) روزهای دوشنبه را روزه می‌گرفتند. این مطلب در روایت صحیح مسلم آمده که از رسول خدا درباره روزه گرفتن روز‌های دوشنبه سؤال کردند، حضرت فرمودند: این روز روزی است که من به دنیا آمده‌ام و به پیامبری مبعوث شده‌ام. ابوقتاده انصاری می‌گوید: از رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) درباره روزه گرفتنش سؤال شد، آن حضرت خشم کرد. عمر گفت: ما راضی هستیم که خداوند پروردگار ما، اسلام دین ما و محمد پیامبر ما و بیعت ما بیعت ما است ...
راوی می‌گوید: ‌از رسول خدا سؤال شد، اگر یک روز روزه بگیریم و یک روز افطار کنیم، فرمود: این روزه برادرم داود (علیه‌السّلام) است. از روزه گرفتن روز دوشنبه سؤال شد، حضرت فرمود: این روزی است که من به دنیا آمده‌ام و مبعوث به رسالت شده‌ام، یا وحی بر من نازل شده است...[2]
این روایت صراحت دارد که از روزه روز دوشنبه سؤال کردند و حضرت روزه گرفتن در این روز به این دو مناسبت را تأیید کردند.

پاسخ سوم: جشن ولادت، جشن شکر اعطای نعمت وجود پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) است.
ابن حجر عسقلانی از علمای مشهور اهل سنت، ولادت پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) را از نعمت‌های بزرگ الهی دانسته و در عبارت صریح و روشن، جشن ولادت آن حضرت را از مصادیق شکر نعمت محسوب می‌‌کند.[3]

پاسخ چهارم: علمای اهل‌سنت، جشن ولادت پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) را جایز می‌دانند.
با جستجو و دقت در کلمات و فتاوای علمای اهل سنت، روشن می‌شود که آن‌ها جشن ولادت آن حضرت را جایز دانسته و از دایره بدعتی که مورد نظر وهابیان است خارج می‌دانند و برای آن ثواب و پاداش‌هایی را ذکر کرده‌اند که با بدعت نمی‌سازد. سخنان آن‌ها در این موضوع فراوان است. ما جهت رعایت اختصار، پاره‌ای از سخنان و فتاوای آن‌ها را در این‌جا ذکر می‌کنیم و همه آ‌ن‌ها دلیل برگزاری مراسم جشن را، بزرگداشت مقام پیامبر، عرض ارادت و انجام شکر نعمت وجود آن حضرت می‌دانند.
جلال‌الدین سیوطی (متوفای ۹۱۱هـ) از علمای فقه و تفسیر اهل سنت نیز جشن میلاد رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) را بدعت حسنه و دارای پاداش و ثواب می‌داند.[4]
صالحی شامی (متوفای ۹۴۷هـ) در نقد کلام یکی از کسانی‌که جشن ولادت را صحیح نمی‌داند، می‌گوید: برگزاری جشن ولادت نبی مکرم اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله)، جز به قصد شکر در این ماه شریف برگزار نمی‌شود، این معنای نیت جشن مولودی است، پس این نیت، بدون شک خوب و قابل ستایش است.[5]
شمس‌الدین محمد بن محمد جزری شافعی (متوفای۸۳۳هـ)، از علمای قرن نهم اهل سنت، در کتاب «التعریف بالمولد الشریف» روایت تخفیف عذاب ابولهب را (که به خاطر خبر تولد پیامبر کنیزش را در راه خدا آزاد کرد) در جنهم ذکر کرده و پس از آن تصریح می‌کند، اگر کار ابولهب کافر، باعث تخفیف عذاب وی شود، پاداش آن مسلمان موحدی که در ایام ولادت حضرت خوشحال می‌شود، بهشت خواهد بود و بر این نکته سوگند یاد می‌کند؛ این سخن وی را سیوطی در کتاب «الحاوی للفتاوی» نقل کرده است.[6]
نصیرالدین مبارک بن یحیی شافعی (متوفای۶۶۹هـ) نیز برگزاری مراسم جشن و سرور ولادت پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) را جایز و دارای ثواب و پاداش می‌داند. سخن ایشان را صالحی شامی در کتابش این‌گونه نقل کرده است: شیخ، ‌ پیشوا، علامه نصیرالدین مبارک، مشهور به ابن طباخ، در فتوایی به خط خودش گفته است: هرگاه شخصی در این شب (شب تولد پیامبر) انفاق کند، و گروهی را که احتیاج به طعام دارد، اطعام کند، و برای آن‌ها چیزی که شنیدن آن جایز است بشنواند، و برای مستمعینی که شوق آخرت را دارند، لباسی هدیه بدهد، همه این‌ها سرور و خوشحالی در ولادت پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) است و تمام این کارها جایز و پاداش دارد.[7]

بنابراین برگزاری جشن میلاد نبی اکرم، از سنت‌های پسندیده است که علمای اسلام، چه شیعه و چه سنی به آن اذعان دارند.

پی‌نوشت:

[1]. سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، الحاوی للفتاوی، ج۱، ص۲۳۰.   
[2]. قشیری نیشابوری، مسلم بن حجاج، صحیح مسلم، ج۲، ص۸۱۹. «عن ابی قَتَادَةَ الْاَنْصَارِیِّ رضی الله عنه اَنَّ رَسُولَ اللَّهِ (صلی‌الله‌علیه‌وسلم) سُئِلَ عن صَوْمِهِ قال فَغَضِبَ رسول اللَّهِ (صلی‌الله‌علیه‌وسلم) فقال عُمَرُ رضی الله عنه رَضِینَا بِاللَّهِ رَبًّا وَبِالْاِسْلَامِ دِینًا وَبِمُحَمَّدٍ رَسُولًا وَبِبَیْعَتِنَا بَیْعَةً... قال وَسُئِلَ عن صَوْمِ یَوْمٍ وَاِفْطَارِ یَوْمٍ قال ذَاکَ صَوْمُ اَخِی دَاوُدَ (علیه‌السّلام) قال وَسُئِلَ عن صَوْمِ یَوْمِ الاثنین قال ذَاکَ یَوْمٌ وُلِدْتُ فیه وَیَوْمٌ بُعِثْتُ او اُنْزِلَ عَلَیَّ فیه.»
[3]. سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، الحاوی للفتاوی فی الفقه وعلوم التفسیر والحدیث والاصول والنحو والاعراب وسائر الفنون، ج۱، ص۲۲۹.
[4]. سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، الحاوی للفتاوی، ج۱، ص۲۲۱.   
[5]. صالحی شامی، محمد بن یوسف، سبل الهدی و الرشاد، ج۱، ص۳۷۳. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
[6]. سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، الحاوی للفتاوی فی الفقه وعلوم التفسیر، ج۱، ص۲۳۰. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
[7]. صالحی شامی، محمد بن یوسف، سبل الهدی و الرشاد فی سیرة خیر العباد، ج۱، ص۳۶۳، تحقیق: عادل احمد عبد الموجود وعلی محمد معوض، دار الکتب العلمیة - بیروت، چاپ اول، ۱۴۱۴ه. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.