پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب- در فضای مجازی از شخصی به نام دالایی‌لاما با عنوان رهبر معنوی جهان یاد می‌شود که برنده جایزه صلح نوبل نیز هست. تا چه حد می‌توان به این شخص اعتماد کرد و سخنرانی‌هایش را گوش کرد؟

«تنزین گیاتسو»[1] یا دالایی‌لاما رهبر آیین لامائیسم هست. لامائیسم‌ها بر اين باورند که بعد از در گذشت یک دالايی‌لاما، روح وی در عرض 40-30 روز در بچه‌ای حلول كرده و دوباره متولد میشود. لذا وقتي دالايی‌لاما می‌ميرد، موبدهای بودائی به راه افتاده و به دنبال آن بچه می‌گردند. اين امر می‌تواند سال‌ها طول بكشد و هر وقت بچه‌ای با نشانه‌ها و امتحان‌های آن‌ها وفق یابد، او را با تکریم و تعظیم به كاخ «پوتلا» آورده و به عنوان دالايی‌لامای جديد وی را تقديس می‌كنند.[2] آن‌ها برای دالایی‌‏لاما قداست ویژه‏‌ای‏‏ قائل‌اند و درک حضور او را فیضی بزرگ می‌‏دانند.
چهار سال پس از مرگ دالایی لامای سیزدهم،[3] دالایی لامای چهاردهم شایسته مقام دالایی‌لامایی شناخته شد؛ و تاکنون در این منصب می‌باشد. وی در استان «آمدو» در شمال شرقی تبت متولد شد. (تنزین گیاتسو) با حمله چین به تبت در سال (1949) به همراه  صدهاتن از مريدانش به هند گريخت و دولت تبت را در تبعید تشکیل داد. او بعداً توانست غیر از زعامت دینی، زعامت سیاسی تبتیان را هم بدست گیرد. بيش از 60 مسافرت رسمی به کشورهای مختلف جهان در کارنامه (تنزين گياتسو) ثبت شده است. وی در همين مسافرت‏‌ها در دانشگاه‌ها و موسسات بين‌المللی به سخنرانی پرداخته و اعتقادات خود را نشر و گسترش داده است. اعطای جوايز متعدد و مدرک افتخاری (بيش از 50 دکترای افتخاری) از طرف نهادهای مطرح علمی و بين‌المللی به دالايی‌لاما از جمله مواردی است که کمتر پدیدآورنده مذهبی به چنين رکوردی دست يافته است. وی هم اکنون استاد افتخاری دانشگاه موری امريکاست.[4]
او در ادعای صلح طلبی چنان افراط گرایانه عمل می‌کند که با اعدام صدام که فردی جانی و متجاوز بوده و در طول دو دهه جان هزاران تن را گرفت، مخالفت کرد.
دالایی‌لاما در سال (1989) برنده جايزه «صلح نوبل» شد. البته اعطای جايزه صلح نوبل در این عصر صبغه سياسی پيدا کرده و افرادی هم‌چون «انورسادات، جيمي‌کارتر، شيرين‌عبادی، محمد البرادعی، ميخائيل گورباچف» و يا سردمداران رژيم اسرائيل هم‌چون «شيمون‌پرز، اسحاق‌رابين» نیز در بين برندگان صلح نوبل يافت می‌شوند. در حقيقت دالايی لاما از اين جهت که در برابر چين مواضع سياسی غیر همسو دارد و غربی‌ها می‌توانند به عنوان حربه‌ای عليه چين از او استفاده کنند، گزینه مناسبی برای دریافت جایزه نوبل به شمار می‏‌رود.
در شهريور (1385) خبر اعطای مدال طلای کنگره امريکا برای اولين بار به يک فرد خارجی (دالایی‌لاما) باعث تعجب افکار عمومی در جهان شد. دالايی‌لاما تاکنون بارها شیفتگی و نزديکی خود به رژيم صهيونستی را اظهار نموده است.
وی با شعار صلح گرايی چند مسافرت رسمی به اسرائيل داشته و رسما در مقابل ديوار ندبه  در اورشليم به ادای احترام و نيايش پرداخته است.
او در بسیاری از مجامع بین‌المللی در باب صلح جهانی و ضرورت آشتی بین ملت‌ها سخن گفته و تلاش می‌کند دین بودا را به عنوان مکتبی که می‌تواند صلح و مهر را در جهان حاکم کند به دیگر ملت‌ها معرفی کند. وی خود را منادی صلح می‌‏داند و سهیم شدن با دیگران و هم احساس شدن با آنان را جزء ماموریت‌های خود می‌داند.[5]
برخی از آموزه‌‏های انحرافی لامائیست‌ها بدین شرح است:

1. پلورالیسم دینی.
لامائیسم، رسیدن به حقیقت را منحصر به هیچ دینی نمی‌داند و تمامی راه‌های قرار گرفته در پیش روی انسان را مسیر درست و مناسب می‌داند. دالایی‌لامای چهاردهم ضمن اعتقاد به این باور می‌‏گوید: «پنج ميليارد انسان روی کره زمين زندگی می‌کنند و من معتقدم به پنج ميليارد دين نياز داريم.»[6]

2. شادی.
در اعتقاد لامائیسم، شادی هدف غایی انسان و آفرینش است. (تنزین گیاتسو) دراین‌باره گفته است: « به اعتقاد من مهم‌ترین هدف زندگی ما رسیدن به شادی است. چه انسان معتقد به اصول مذهبی باشد، چه نباشد و هر مذهبی که داشته باشد، همه ما در جستجوی رسیدن به چیز بهتری در زندگی‌مان هستیم. بنابراین من فکر می‌کنم حرکت و فعالیت ما به سوی دست یافتن به شادی است.»[7]

3. رنج.
لامائیسم با پیروی از اصل رنج در بودیسم، رنج را همزاد انسان پنداشته است. دالایی‌لاما به این مسئله تاکید کرده و گفته است: « معمولاً به هنگام تولد هر فردی می‌گویند تولدت مبارک. در حالی‌که روز تولد شما در حقیقت روز تولد درد و رنج بوده است. اما هیچ کس نمی‌گوید روز درد و رنجت مبارک...».[8]

4. اعتقاد به تناسخ.
باور به تناسخ در فرقه‌ی لامائیسم از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. به‌طوری که اساس انتخاب دالایی‌لاما بر مساله‌ی تناسخ تکیه داشته و بر این باور هستند که روح دالایی‌لامای قبلی در جسم دالایی‌لامای بعدی حلول خواهد کرد. وی می‌گوید:
«اگر آدم به تناسخ معتقد باشد، فکر می‌کنم راهی برای کاهش درد و رنج هست.»[9]

پی‌نوشت:

[1]. Tenzin Gyatso
[2]. تاريخ جامع اديان، جان بی ناس، نشرحکمت، ص 247.
[3].  توپتن گیاتسو.
[4]. نگرشی بر آراء و اندیشه های دالایی لاما، محمد تقی فعالی، ص 36- 55
[5]. همان.
[6]. هنر شادمانگی، حمید رفیعی، تهران، نشرتندیس، ص294.
[7]. هنر شاد زیستن، دالایی لاما، ترجمه شهنازانوشیروانی، ص21.
[8]. همان، ص152.
[9]. هنر شادمانگی، دالایی‌لاما، ترجمه حمید رفیعی، نشر تندیس، ص 142.