مسیحیان تبشیری با تاکید بر اینکه اسلام دین عزا و ماتم است. مسیحیت را دین شادی معرفی می کنند. آنها برای جذب مخاطب از رقص، موسیقی و سایر محرکهای هیجان آفرین در تجمع های کلیسایی استفاده کرده و این  شادی  را دلیلی بر حقانیت و برتری فرقه های تبشیری مسیحی معرفی می کنند. [1]

در جواب باید گفت: اصولاً بدون تجربه غم، شادی معنا پیدا نمی کند. هیچ انسانی نیست که ادعا کند همیشه خندان و شاد است. اگر کسی همیشه گریان و یا خندان باشد از حالت تعادل جسمی و روانی خارج است.

دیگر آنکه شادی و غم تحت تأثیر ویژه گی های شخصیتی، حالات روانی و اعتقادی، شرایط محیطی و فرهنگی افراد  قرار دارد. گاهی فرد در ظاهر گریه می کند اما این گریه مایه آرامش و شادی درونی او می شود همانند گریه ای که در مناجات با خدا  دیده می شود  ویا  گریه شوق که از دیدار با محبوب  حاصل می شود و بالعکس چه بسا افرادی که در ظاهر شاد و خندان هستند اما درون آنها سرشار از شراره های غم و اندوه است. لذا شادی و غم مبنای ثابتی نیستند که از طریق آن بتوان حقانیت عقیده افراد را سنجید.
اگر مسیحیت دین شادی است پس چرا حضرت عیسی و پیروانش دچار ناراحتی و غم می شدند؟

بر خلاف این این ادعا که مسیحیت دین صرفا شادی است و اسلام تنها دین عزا و ماتم است موارد متعددی در عهد جدید وجود دارد که در آن به ناراحتی و اندوه حضرت عیسی و پیروان او اشاره کرده است.

عیسی و حواریون نیز گریه می کردند.

در داستان زنده کردن  ایلعازار حضرت عیسی بعد از اینکه بیت عَنیا می آید با مریم و یهودیانی برخورد می کند که به خاط مرگ ایلعازر گرایان هستند." عیسی چون او را گریان دید و  یهودیان راهم که با خود آورده بودند گریان یافت  در روح خود بشدت مکدر شده، مضطرب گردید و گفت " او را کجا گذارده اید؟" به او گفتند: " ای آقا بیا و ببین. " عیسی بگریست."[2] حضرت عیسی در هنگام آخرین ورود به اورشلیم  به یاد حوادث تلخی که در این شهر در انتظار اوست و آینده ناگوار این شهر گریان می شود. " و چون نزدیک شده شهر را نظاره کرد بر آن گریان گشت و گفت:..." پولس در رساله عبرانیان 5: 7 درباره گریه های عیسی می نویسد:" و او در ایام بشریت خود با فریاد شدید و اشکها نزد خدایی که به رهانیدنش از موت قادر بود تضرع و دعای بسیار کرد."اشاره پولس در این عبارت به تضرع های عیسی در شب دستگیری توسط یهودیان است که در اناجیل آمده.[3] در انجیل لوقا23:27، 6: 25، 7:33 و یوحنا11:31به گریه زنان همراه حضرت عیسی و مریم مجدلیه، هنگام مصلوب شدن مسیح و در انجیل مرقس 16: 10 به گریه حواریون بر مصیبت مصلوب شدن عیسی اشاره شده است.

برپایی ماتمی عظیم توسط  مردان صالح  به مناسبت  شهادت استیفان قدیس، از جمله دیگر مواردی است که کتاب اعمال رسولان 8 : 2 آنرا بیان می کند. پولس در نامه خود به رومیان از داشتن غمی سنگین و دلتنگی بی پایان در دل خود خبر می دهد.[4]

اگر مسیحیت دین شادی است پس چرا عهد جدید دستور به ماتم و گریه می دهد؟

هر چند در عهد جدید به شاد بودن توصیه شده مثل آنجا که  پولس به فیلیپیان سفارش می کند که «در اتحاد خود با خداوند شادمان باشید»[5]  و به رومیان مینویسد «امیدتان مایه شادي شما باشد و در رنج و مصیبت صابر باشید » [6](). یا در عباراتی دیگر آمده: «همیشه شادمان باشید و پیوسته دعا کنید و براي هرچه که پیش میآید، خدا را شکر کنید»[7] اما این شادی  از نگاه عهد جدید باید در کنار غم باشد و حتی گاهی  غم را به عنوان  مقدمه شادی معرفی می کند. پولس به کلیسای روم توصیه دارد که با خوشحالان خوشی کنید و با ماتم زدگان ماتم نمایید. [8]حتی از برخی از آیات عهد جدید بر می آید که در سبک زندگی مسیحیان غم و اندوه بر شادی ترجیح دارد. از دیدگاه عهد جدید غم و اندوه یک مسیحی تا زمان بازگشت مجدد مسیح ادامه دارد و در آن موقع است که خداوند هر اشکی را از چشمان ایشان پاک خواهد کرد.[9]از عهد جدید چنین برداشت می شود که مسیحیان بعد از  عروج حضرت عیسی باید اندوه شان بیشتر از شادی باشد زیرا که عیسی هیچ گاه نفرمود خوشا به حال شادی کنندگان بلکه در موعظه مشهورش بر روی کوه تنها ماتم زدگان را ستود و فرمود :  «خوشابحال ماتم زدگان، زیرا ایشان تسلی خواهند یافت.»[10] عهد جدید همچنین دعوت می کند تا گناهکاران برای توبه گریه کنند.« به خدا تقرب جویید تا به شما نزدیک شود. دسته ای خود را طاهر سازید، ای گناهکاران دلهای خود را پاک کنید، ای دو دلان خود را خوار سازید و ناله و گریه  نمایید و خنده شما به ماتم و خوشی شما به غم مبدل شود.»[11]

اگر مسیحیت تنها دین شادی است پس چرا  کتاب مقدس عزاداری را رد نکرده است؟

سنت عزاداری از زمان عهد عتیق وجود داشته است هنگامی که هارون مرد بنی اسرائیل 30 روز برای عزا داری کردند.[12] و زمانی که موسی نیز وفات یافت بنی اسرائیل 30 روز عزا داری کردند.[13] بعد از وفات سموئیل نیز این سنت عزا داری را به جا آوردند.[14] و این سنت در عهد جدید نیز ادامه داشت و در آن زمان نیز مجلس عزا داری برپا میکردند.[15]

در سبک زندگی کتاب مقدس عزا داری همراه با سنت ها و شیوه هایی همراه بوده از جمله جامه چاک کردن(قِریعا ) ، چنانکه  یعقوب بعد از یوسف  رخت خود را پاره کرد و پلاس در برکرد همواره سوگواری میکرد.[16] ایوب نیز هنگام شنیدن مرگ فرزندان جامه خود را دریده و سرخود را تراشید [17] دوستان او هنگام تسلیت گفتن: با آواز بلند گریستند و جامه خود را دریده خاک به سوی آسمان برسر خود افشاندند. [18] همچنین هنگام عزا داری پلاس میپوشیدند.[19]

چنانکه در قبل نیز اشاره شد سنت گریه کردن و اشک ریختن در عهد جدید نیز دیده می شود مثل گریه کردن حضرت عیسی، [20] یاران و شاگردان ایشان. [21] به عنوان نمونه هنگامی که مسیح را برای مصلوب کردن با خود میبردند : زنان بسیاری نیز در میان جمعیت برای او گریه و ماتم می‌کردند و به سینه خود می‌زدند. [22]و هنگامی که عیسی را درون قبر گذاشتند : مریم بیرون قبر، گریان ایستاده بود و میگریست.[23] و بعد از مصلوب شدن ایشان شاگردان عیسی نیز همگی غمگین و گریان بودند.[24]

زمانی که پولس میخواست از مردم افسس خدا حافظی کند:همه با صدای بلند گریه می‌کردند و او را در آغوش می‌گرفتند و می‌بوسیدند‌.[25]خود پولس به فیلیپیان مینویسد: گریه کنان می‌گویم که خیلی‌ها که به ظاهر می‌گویند مسیحی‌اند، در واقع دشمنان صلیب مسیح‌اند.[26]

با توجه به مستندات کتاب مقدس سنت عزا داری در میان مسیحیان رواج داشته است. امروزه مهمترین روز عزاداری مسیحیان با عنوان چهارشنبه خاکستر[27] است که برخی از مسیحیان سنت گری کاتولیک در ایتالیا، اسپانیا و فیلیپین علاوه بر عزاداری مراسم قمه زنی، زخمی کردن بدن با تیغ و شیشه، مصلوب کردن افراد و کوبیدن میخ بر بدن آنان نیز رواج دارد.[28]

پی‌نوشت:

[1] منبع تحقیق مطالعات میدانی در میان مسیحیان تبشیری است

[2] انجیل یوحنا11: 33-35

[3] متی26:  38-42

[4] نامه به رومیان9: 2

[5] فیلیپیان، 3: 1

[6] رومیان، 12: 12-13

[7] اول تسالونیکیان 5: 16-17

[8] رومیان 12: 15

[9] مکاشفه 21: 4

[10] متی 5: 4

[11] رساله یعقوب4 : 8-9

[12] اعداد 29: 9

[13] تثنیه 34: 8

[14] اول سموئیل 25: 1

[15] یوحنا 11: 28

[16] پیدایش: 37: 35

[17] ایوب:1:20

[18] ایوب: 2:13

[19] دوم سموئیل 3:31، مزامیر 30:12 ، مراثی 2:10

[20] (یوحنا 11: 35) ،( لوقا 19 : 41)،( عبرانیان 5: 7)

[21] مرقس 14: 72 و یوحنا 16: 20

[22] لوقا 23: 27

[23] یوحنا 20: 11

[24] مرقس 16: 10

[25] اعمال رسولان 20: 37

[26] فیلیپیان 3: 18

[27] Ash Wednesday

[28] سایت رایزنی فرهنگی ج.ا.ایران- رم، ایتالیا.