قرآنیان و فتنه انکار حدیث
خلاصه مقاله
یکی از فرقههای نوظهور اهلسنت، فرقه قرآنیان است. این گروه ضمن تاکید بیش از حد به قرآن، سنت و احادیث نبوی را زیر سوال برده و آنها را در حد یک اجتهاد شخصی تنزیل میدهند. به این معنا که پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) همچون دیگر مجتهدین خطا داشته و گاهی نیز به واقع دست پیدا میکند. این فتنه انکار احادیث است که با لباس جدید و در پوشش قرآن صورت میگیرد و این در حالی است که قرآن، تاریخ و عقل بر این مطلب خط بطلان میکشد.
متن مقاله
قرآنیان از جمله گروههای اسلامگرای سنی هستند که قرآن را یگانه منبع تشریع احکام دانسته و منکر احادیث نبوی هستند. آنها برای عقیده خود (انکار احادیث) سنت نبوی را تا مرحله اجتهاد شخصی پایین آورده و مدعی هستند، همانگونه که تمام مجتهدین در اجتهاد خود مرتکب خطا میشوند، پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) نیز مانند دیگر مجتهدان دچار اشتباه میگردد. اگرچه میتوان به سنت فعلی پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) درباره برخی از احکام، مثل روزه و ... که به صورت تواتر نقل شده است، عمل کرد، اما روایاتی که به واسطه، به ما رسیده، قابل استناد نبوده و سنتی غیر از سنت خداوند موجود نیست.[1]
پاسخ به این دیدگاه در ذیل به صورت دستهبندی ارائه میشود:
از نگاه قرآن:
در قرآن آیاتی است که نشان از وجود وحی دیگری غیر از وحی قرآنی است. به عنوان مثال آیات ابتدایی سوره نجم بر ارشاد پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) توسط خداوند دلالت دارد که پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) غیر از وحی سخن نمیگوید. خداوند در این باره میفرماید: «وَالنَّجْمِ إِذَا هَوَى، مَا ضَلَّ صَاحِبُكُمْ وَمَا غَوَى، وَمَا يَنْطِقُ عَنِ الْهَوَى، إِنْ هُوَ إِلَّا وَحْيٌ يُوحَى.[نجم/1-4] سوگند به اختر [= قرآن] چون فرود مىآيد، [كه] يار شما نه گمراه شده و نه در نادانى مانده، و از سر هوس سخن نمىگويد، اين سخن بهجز وحيى كه وحى مىشود نيست.»[2]
از نگاه تاریخ:
باید گفت که بنا به اعتراف اصحاب تواریخ، پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) صداهای آسمانی را میشنید و با فرشتگان تکلم میکرد.[3]
از نگاه عقل:
اگر پیامبر در معرض اشتباه قرار گیرد، دستور قرآن زیر سوال میرود. چرا که خداوند در آیاتی همچون «لَقَدْ کانَ لَکُمْ فِی رَسُولِ اللّهِ اُسْوَهٌ حَسَنَهٌ.[احزاب/21] رسول خدا برای شما اسوه نیکویی است.» به پیروی مطلق از رسول امر کرده و این با جواز ارتکاب اشتباه از سوی وی سازگار نیست.
پینوشت:
[1]. مزروعه، محمود محمد، شبهات القرآنیین حول السنه النبویه، 2005 م، ص 55.
[2]. جوادی آملی، عبدالله، تفسیر موضوعی قرآن کریم، قم، نشر اسراء، 1381، ص 64.
[3]. طبری، جریر، تاریخ الامم و الملوک، بیروت، موسسه عزالدین، 1413 ق، ج 2، ص 294.
افزودن نظر جدید