پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ دومین پیشوای بهائیت (عبدالبهاء)، عامل نجات خود و پیروانش در ماجرای اشغال فلسطین به دست انگلیس را «معجزه‌ی بزرگ» معرفی و در نامه‌ای به پیروانش مدعی شده است: «ای ثابت بر پیمان! مدتی بود که مخابره به کلّی منقطع (بود)... تا آن‌که در این ایام، الحمدلله به فضل الهی ابرهای تیره متلاشی و سلطه‌ی (حکومت) جائره (: بخوانید عثمانی)، زائل و حکومت عادله (بخوانید انگلیس) حاصل (شد)... الحمدلله به فضل و عنایت جمال مبارک، احبای الهی چون به موجب تعالیم ربانی رفتار نمودند، محفوظ و مصون ماندند، غباری بر نفسی ننشست و هذه معجزة عظمی (: این معجزه‌ی بزرگ است)».[1]
اما جالب است بدانیم در حالی عبدالبهاء تلاش نمود تا نقش استعمار انگلیس را در نجات خود مخفی کند که جانشین او (شوقی افندی)، از نقش مستقیم انگلیس در نجات جان او و پیروانش پرده برداشته است؛ همچنان که می‌خوانیم: «لرد کرزن (: Lord Curzon) و سایر اعضاء کابینه انگلستان نیز رأساً و مستقیماً از وضع مخاطره آمیز حیفا استحضار حاصل نمودند از طرف دیگر لرد لامینگتون (: Lord Lamington) با ارسال گزارش فوری و مخصوص به وزارت خارجه آن کشور (: انگلستان)، انظار اولیای امور را به شخصیت و اهمیت مقام حضرت عبدالبهاء جلب نمود و چون این گزارش به لرد بالفور وزیر امور خارجه وقت رسید در همان یوم وصول (: روز رسیدن) دستور تلگرافی به جنرال النبی سالارسپاه انگلیز (: انگلیس) در فلسطین صادر و تأکید أکید نمود که به جمیع قوی در حفظ و صیانت حضرت عبدالبهاء و عائله و دوستان آن حضرت بکوشد... ضمناً فرمانده جبهه‌ی حیفا را مأمور ساخت که تصمیمات لازم جهت حفظ جان مبارک اتخاذ... نماید».[2]

پی‌نوشت:
[1]. عباس افندی، مکاتیب، مصر: فرج‌الله زکی الکردی، 1921 م، ج 3، ص 345-346.
[2]. شوقی افندی، قرن بدیع، بی‌جا: مؤسسه‌ی ملّی طبوعات امری، 122 بدیع، ج 3، ص 297-296.