پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ پیشوایان مسلک بهائیت در راستای انکار معاد موعود اسلامی، تلاش نمودند تا قیامت را به قیام قائم (عجّل الله تعالی فرجه الشریف) تفسیر کنند؛ همچنان که پیامبرخوانده‌ی این فرقه، گفته است: «قیامت هم به دلائل واضحه ثابت و محقق شد که مقصود، قیام مظهر اوست بر امر او».[1]
از این‌رو اشراق خاوری (از مبلّغان بهائیت)، در تلاش برای توجیه این ادعا، به گفتار شیخ احمد احسایی در کتاب عرشیه استناد نموده که ایشان، قیامت موعود اسلام را به دو قسم صغری و کبری تقسیم کرده و گفته است: «القیامة قیامتان؛ صغری و کبری؛ أما الکبری فَهی المَعلومة الَّتی تعاد فیها الأشیاء الموجودة... [2]؛ مقصود از قیامت، دو قیامت است: قیامت صغری و کبری. قیامت کبری همان واقعه‌ی معلومی است که موجودات بعد از پراکندگی اجزایشان دوباره به حالت اولشان باز می‌گردند و قیامت صغری به جهت تأویل و مجاز قیامت نامیده شده است».
وی در ادامه سه واقعه (قیام قائم (عجّل الله تعالی فرجه الشریف)، رجعت ائمه (علیهم السلام) و مطلق ظهور دولت معصومین (علیهم السلام)) را به عنوان قیامت صغری احتمال داده است. اشراق خاوری پس از ذکر این علامات به نقل از شیخ احمد احسایی، وقوع قیامت کبری را پس از تحقق قیامت صغری دانسته است: «آیة القیامة الکبری بعد هذه الأیات [3]؛ نشانه‌ی قیامت کبری پس از این نشانه‌ها (قیام قائم، رجعت ائمه (علیهم السلام) و برپایی دولت ایشان) خواهد بود».
آری؛ همان‌گونه که ملاحظه شد، اظهارات شیخ احمد احسایی مخالف مقصود پیشوایان بهائی است؛ چراکه آن‌ها قیامت را به ظهور قائم تفسیر می‌کنند و به قیامت مشهور نزد مسلمانان معتقد نیستند. اما بنابر دیدگاه شیخ احمد احسایی، قیام قائم (علیه السلام) مربوط به قیامت صغری است و پس از آن باید منتظر قیامت کبری (زنده شدن اموات برای رسیدگی به اعمال) بود. لذا استدلال این مبلّغ بهائی به گفتار شیخ احمد احسایی به معنای زیر سؤال بردن تمام ادعاهای پیشوایان بهائی، در خصوص مسئله‌ی قیامت است.

پی‌نوشت:
[1]. حسینعلی نوری، ایقان، هوفمایم آلمان: لجنه‌ی ملّی نشر آثار امری به زبان فارسی و عربی، 1998 م، ص 112.
[2]. عبدالحمید اشراق خاوری، قاموس ایقان، بی‌جا: مؤسسه‌ی ملّی مطبوعات امری، 128 بدیع، ج 1، ص 52.
[3]. همان.