راههای مفتوح و مسدود
در روایاتی وارده از رسول مکرم اسلام، حضرت علی (علیه السلام) بهعنوان بهترین و مستقیمترین راه هدایت معرفی شده است.
خطیب بغدادی که از مشهورترین علمای اهل سنت است، در روایتی آورده است: رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) به عمار یاسر میفرماید: «ای عمار پسر یاسر! اگر دیدی علی (علیه السلام) از راهی میرود، و همه مردم از راه دیگر، تو با علی برو، و سایر مردم را رها کن، یقین بدان او هرگز تو را به راه هلاک نمیبرد و از رستگاری خارج نمیسازد.» (تاریخ بغداد، خطیب بغدادی: ج۱۳، ص۱۸۶)
پایگاه جامع فرق، ادیان ومذاهب_ در منابع معتبر روایی، احادیثی تحت عنوان صراط و راه هدایت بودن اهل بیت و مخصوصا حضرت علی (علیه السلام) ذکر شده است. در روایاتی وارده از رسول مکرم اسلام، حضرت علی (علیه السلام) به عنوان بهترین و مستقیمترین راه هدایت معرفی شده است.
خطیب بغدادی که از مشهورترین علمای اهل سنت است، در روایتی آورده است: رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) به عمار یاسر میفرماید: «یا عمار بن ياسر، إن رأيت عليا قد سلك واديا و سلك الناس واديا غيره فاسلك مع علي، فإنه لن يديلك في السدي و لن يخرجك من هدي.[1] ای عمار پسر یاسر! اگر دیدی علی (علیه السلام) از راهی میرود و همه مردم از راه دیگر، تو با علی برو و سایر مردم را رها کن، یقین بدان او هرگز تو را به راه هلاک نمیبرد و از رستگاری خارج نمیسازد.»
همچنین حاكم حسكانی در شواهد التنزيل از جابر بن عبدالله انصاری از قول پيامبر اكرم (صلّی الله عليه و آله و سلم) نقل میكند كه حضرت فرمودند: «ان الله جعل علياً و زوجته و اَبنائه حجج الله علي خلقه و هم ابواب العلم في امتي و من اهتدي بهم هُدي الي صراط مستقيم.[2] خداوند علی (عليه السّلام) و همسرش فاطمه زهرا (سلام الله عليها) و فرزندان او را حجتهای الهی بر خلقش قرار داده و آنها درهای علم در امّت اسلامی هستند، هر كس به وسيلهی آنها هدايت شود، به صراط مستقيم هدايت شده است.»
و نیز در حديث ديگری از ابن عباس از قول رسول خدا (صلّی الله عليه و آله و سلم) چنين نقل میكند كه رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) به علی بن ابيطالب (عليه السلام) فرمود: «انت الطريق الواضح و انت الصراط المستقيم و انت يعسوب المسلمين.[3] تو راه روشن و صراط مستقيم و رهبر مسلمين هستی.»
رسول خدا در مکان های متعدد و به بهانههای مختلف مسلمین را به حضرت علی رهنمون می کردند و صحابه رسول خدا، این را به خوبی میدانستند و بارها هم از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) شنیده بودند که فرموده بود: «و ان تؤمروا علیا و لا أراکم فاعلین تجدوه هادیا مهدیا یأخذ بکم الطریق المستقیم.[4] اگر علی را امیر خودتان کنید، گرچه میدانم نمیکنید، شما را به راه مستقیم هدایت میکند.»
و یا در تعبیر دیگری آمده است که رسول خدا رو به اصحاب فرمودند: «و إن تستخلفوا علیا و ما أراکم فاعلین تجدوه هادیا مهدیا.[5] اگر علی را خلیفه خودتان کنید، گرچه میدانم نمیکنید، هم هدایتگر است و هم هدایتشده و شما را بر راه مستقیم هدایت میکند.»
حاکم نیشابوری همین روایت را با تعبیری متفاوت ذکر میکند و آن را بنابر شرط شیخین صحیح میداند.
حاکم در کتابش آورده است که رسول خدا فرمود: «و إن ولیتموها علیا فهاد مهتد یقیمکم على صراط مستقیم.[6] اگر ولایت أمرتان را به علی بدهید، همه شما را به راه راست، هدایت میکند.»
سؤال این است پس چرا چنین روایت مهمی با اینکه طبق قواعد شیخین صحیح است، در کتب بخاری و مسلم ذکر نشده است؟
اگر روایات صراط مستقیم بودن حضرت علی تا به این اندازه مشهور است، پس چرا بعد از رحلت رسول خدا مردم را از این صراط مستقیم محروم کردند و مردم را به بیراهه بردند؟
پینوشت:
[1]. تاریخ بغداد، خطیب بغدادی، دارالکتب العلمیة، بیروت:ج13، ص186
کنزالعمال، متقی هندی، الرسالة العالمیة، بیروت: ج6، ص155
[2]. شواهد التنزیل، حاکم حسکانی، موسسة الاعلمی للمطبوعات، بیروت: ج1، ص58، ح89
[3]. شواهد التنزیل، حاکم حسکانی، موسسة الاعلمی للمطبوعات، بیروت: ج1، ص41
[4]. مسند احمد، احمد بن حنبل، دارالکتب العلمیة، بیروت: ج1، ص109
مجمع الزوائد، هیثمی، دارالکتب العلمیة، بیروت: ج5، ص176
البدایة و النهایة، ابن کثیر، دارالکتب العلمیة، بیروت ج7، ص397
[5]. حلیة الاولیاء، ابونعیم اصفهانی، دارالکتب العلمیة، بیروت: ص64
کنز العمال، متقی هندی، الرسالة العالمیة، بیروت: ج11، ص630
[6]. المستدرک علی الصحیحین، حاکم نیشابوری، دارالکتب العلمیة، بیروت: ج3، ص142
افزودن نظر جدید