مرشد معنوی جای مرجع تقلید را نمیگیرد
صوفیه معتقدند که مرشد معنوی ولایت مطلقه در امور دینی دارد. اما در عرفان اسلامی ضمن تاکید بر داشتن مرشد معنوی، مقام وی را منحصر در راهنمایی دانسته و معتقدند مرشد هیچ گاه جای مرجع تقلید را نمیگیرد مگر اینکه خود دارای چنین مقامی باشد. به همین دلیل است که انحراف در عرفان اسلامی بسیار کمتر از انحراف در سلوک صوفیانه است.
فرقههای شیعی صوفی متاثر از اهل سنتاند و برخی از آنها و دستکم بنیانگذارانشان سابقه تسنن دارند. طبیعت عرفان شیعی چندان با فرقهگرایی سازگار نیست. در عرفان شیعی، هرچند سنت استاد و شاگردی همیشه استمرار داشته است ولی برخلاف تصوف، اتصال سلسله اساتید اصالت ندارد و شرط لازم و کافی برای مشروعیت و اعتبار نیست. آنچه معیار و ملاک اعتبار است، مطابقت با تعالیم دینی کتاب و سنت است. چنانچه خرقهپوشی و آداب و رسوم خاص صوفیانه جایگاهی در عرفان اصیل شیعی ندارد.(فنایی اشکوری محمد، عرفان در ایران، فصلنامه اندیشه دینی دانشگاه شیراز، شماره 1، ص 50) هرچند در عرفای شیعی بر لزوم بهرهگیری از هدایت مرشد و استاد معنوی تاکید دارند، ولی چنین استادی هیچگاه ولایت مطلق نداشته و نقشی جز راهنمایی ندارد. بعلاوه مرشد معنوی هیچگاه جای مرجع تقلید در مسایل فقهی را نمیگیرد، مگر اینکه خود دارای چنین مقامی باشد.
افزودن نظر جدید