پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ نویسندگان و عالمان اهل سنت در باب امام عصر، کتاب‌های مستقلی نوشته‌اند و در موضوع مهدویت به ارائه آثاری مختلف و ارزشمند ویژه این موضوع پرداخته‌اند؛ این جدا از صدها کتابی است که در آن‌ها درباره مهدویت بحث شده و روایاتی آورده شده است. این آثار نشان از جایگاه فکر مهدویت در اندیشه اسلامی دارد و این‌که این اندیشه متعلق به اندیشه شیعیان نیست.

اربعون حدیث
ابونعیم اصفهانی (متوفای 420 قمری)، ازعالمان مشهور اهل سنّت، آثار و تألیفات فراوانی دارد. وی کتابی به‌عنوان اربعون حدیث درباره روایات امام زمان (علیه السلام) نگاشته است. اربلی در كتاب كشف الغمة فی المعرفة الائمة آن را آورده است. وی قبل از ذكر احادیث چنین گفته است: «من چهل حدیثی را كه ابونعیم اصفهانی آن‌ها را درباره‌ی مهدی (علیه السلام) جمع‌آوری كرده، به‌طور كامل آوردم.»[1]

عقد الدرر فی اخبار المنتظر
یوسف بن یحیی بن علی بن عبدالعزیز مقدسی شافعی (متوفای بعد 658)، مؤلف کتاب عقدالدرر است که این کتاب به‌لحاظ گستردگی مباحث مربوط به امام زمان (عیله السلام)، در نوع خود منبع مهمّی است. بیان نویسنده از هدف نگاشتن این کتاب، نشان از نگاه اهل سنت در تاریخ به موضوع مهدویت دارد: «فساد زمان و مشكلات و گرفتاری مردم و مأیوس شدن آن‌ها از اصلاح اوضاع و وجود كینه‌ها بین آنان تا قیامت استمرار ندارد و از بین رفتن این مشكلات، با ظهور و خروج مهدی (علیه اسلام) حاصل می­‌گردد...»[2]

العرف الوردی فی الاخبار المهدی (علیه السلام)
جلال الدین عبدالرحمان بن ابی بکر سیوطی (متوفای 911 قمری) احادیث امام مهدی ( علیه السلام) را در این كتاب به شكلی مبسوط و گسترده جمع­‌آوری كرده است. این کتاب در ضمن مجموعه رساله‌هایی به نام الرسائل العشر در مجموعه­‌ای بزرگ­‌تر با عنوان الحاوی للفتاوی به چاپ رسیده است.

البیان فی اخبار صاحب الزمان (علیه السلام)
نوشته ابوعبدالله محمّد گنجی شافعی؛ وی در کتاب البیان فی اخبار صاحب الزمان (علیه السلام) سعی نموده است، اخبار مربوط به امام زمان را بیاورد. او روایات مربوط به مهدی (علیه السلام) را در ابواب خاص جمع‌آوری کرده است. او در زمان حیاتش به‌دلیل اتهام به شیعه بودن مجبور بود، همیشه در آثارش خود را از اهل سنت معرفی کند. در مقدمه همین کتاب تصریح می‌کند که در مهدویت عقیده‌اش مانند شیعیان است و عقیده صحیح همان تولد مهدی موعود (علیه السلام) است؛ او این عقیده را حقیقت اعتقاد اسلام می‌داند و لذا سعی دارد و خود نیز تأکید می‌کند که فقط از روایات اهل سنت استفاده می‎کند.[1]

این دسته آثار می‌تواند برای ما نشان‎دهنده گرایش اهل سنت به موضوع مهدویت است، که امروزه باید مورد دقت و بازبینی قرار بگیرد.

پی‌نوشت:

[1]. علی بن عیسی اربلی، كشف الغمة فی معرفة الائمة، ج3، ص255، بی‌تا،بی‌نا.
[2]. همان، ص 97.
[3]. ابو عبد الله محمد كنجی شافعی، البیان فی اخبار صاحب الزمان، تحقیق مهدی حمد الفتلاوی، 19،بی‌تا، بی‌نا.

تهیه و تدوین: مهدی زندی