پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ در منابع روایی فریقین، روایات فراوانی در خصوص عواقب منکرین ولایت و وصایت حضرت علی (علیه السلام) آمده است. در برخی از این روایات منکرین را به گمراهان تشبیه کرده است و در برخی دیگر از این روایات، انکار ولایت مولا (علیه السلام) را سبب برانگیخته شدن خشم پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) دانسته و در برخی دیگر از روایات آمده است که انکار ولایت حضرت علی (علیه السلام) برابر با انکار رسالت حضرت رسول (صلی الله علیه و آله و سلم) است.
1) باعونی دمشقی که از علمای برجسته اهل سنت در قرن نهم است در کتاب خود، روایتی از عاصم بن عمر را نقل کرده است که گفت: «لَقیَ عُمَر عَلیاً فقال: یا أبَاالحَسَن، نَشَدتَکَ بِاللّه هَل کانَ رَسوُل‌اللّه وِلاکَ الأمر؟ قال: إن قُلتُ ذاکَ فَما تَصنَع أنتَ وَ صاحِبُک؟ قال: أمّا صاحِبی فَقَد مَضی، وَ أمّا أنَا فَوَ اللّه لأخلَعَنَّها مِن عُنُقی فی عُنُقِک، قالَ: جَدَعَ اللّه أنفَ مَن أبعَدَکَ مِن هذا، وَ أنَّ رَسوُل‌اللّه جَعَلَنی عَلَماً، فإذا أنا قُمتُ فَمَن خالَفَنی ضَلَّ.[1] روزی عمر با علی (علیه السلام) ملاقات کرد و به او گفت: ای ابوالحسن! تو را به خدا سوگند می‌دهم، که آیا پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) تو را به این امر [خلافت] ولایت داده بود؟ حضرت (علیه السلام) فرمود: اگر من این سخن را بگویم تو و رفیقت [ابوبکر] چه می‌کنید؟ عمر گفت: رفیقم که از دنیا رفته و اما من، به خدا سوگند! خلافت را از گردنم بر می‌دارم و بر گردن تو قرار می‌دهم. حضرت (علیه السلام) فرمود: خداوند بینی کسی را که تو را از آن [حق ولایت برای حضرت علی] دور نموده، به خاک بمالد. پیامبر مرا علم و پرچم قرار داده است و هر کس با من مخالفت کند، گمراه است.»
بعد از دیدن این روایت اولین سؤالی که به ذهن حقیر تبادر  کرد این است که آیا واقعاً عمر بن خطاب نمی‌دانست، که پیامبر (صلوات الله علیه)، حضرت علی (علیه السلام) را به‌عنوان جانشین انتخاب کرده است؟ چگونه ایشان منکر وصایت حضرت شدند، در حالی‌که در واقعه غدیر به‌سوی حضرت رفته و به ایشان تبریک گفت؟

2) ابن‌مردویه به نقل از ابن‌عباس گفته است که رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: «مَن لَقیَ اللَّه تعالی وَ هُوَ جاحِدُ وِلایَة عَلیِّ بنِ أبی‌طالب، لَقَی اللَّه وَ هُوَ عَلَیه غَضبانٌ. لا یَقبَلُ اللَّه مِنهُ شَیئاً مِن أعمالِه، فَیُوَکَّلُ بِهِ سَبعوُنَ مَلَکاً یَتفُلوُن فی وَجهِه، وَ یَحشُرُهُ اللَّه تَعالی أسوَدَ الوَجهِ أزرَقَ العَین.[2] هر کس که خدا را ملاقات کند، در حالی‌که ولایت علی (علیه السلام) را انکار کرده باشد، خدا با او با حالت خشم ملاقات می‌کند و هیچ‌یک از اعمال او را قبول نمی‌کند و هفتاد فرشته را مأمور می‌کند تا بر چهره او آب دهان بیاندازند و او را با چهره‌ای سیاه و چشمانی آبی محشور می‌کند.»
3) ابن‌عقده در حدیثی از عبدالله بن عباس نقل کرده است که پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: «مَن اَنکرَ إمامَةَ عَلِیٍّ بَعدِی کمَن أنکرَ نُبُوَّتِی فِی حَیوتِی وَ مَن أنکرَ نُبُوَّتِی کانَ کمَن أنکرَ رُبُوبِیَّةَ رَبِّهِ عَزَّ وَ جَلَّ.[3] کسی‌که امامت علی (علیه السلام) را بعد از من انکار کند، نبوت مرا انکار کرده است و کسی که نبوت مرا انکار کند، ربوبیت پروردگار را انکار کرده است.»

در این چند روایت مشاهده شد که انکار ولایت اهل بیت و مخصوصاً حضرت علی (علیهم السلام) چه عواقبی می‌تواند داشته باشد و خوشا به حال کسی‌که با محبت اهل بیت اطهار (علیهم السلام) از دنیا می‌رود، چرا که بنابر فرموده رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) شرط پذیرش اعمال انسان و مغفرت الهی محبت و معرفت اهل‌بیت(علیهم السلام) است.[4]

پی‌نوشت:

[1]. جواهر المطالب فی فضائل علی بن ابی‌طالب, باعونی دمشقی، انتشارات امیرالمؤمنین، مشهد: ج1، ص291، باب45
[2]. مناقب علی بن ابی‌طالب، ابن‌مردویه، دارالحدیث، قم: ص71، ح45
[3]. فضائل امیر المؤمنین، ابن‌عقده، انتشارات دلیل ما، قم: ص150، ح143
[4]. «مَن ماتَ عَلی حُبِّ آلِ مُحِمَّدٍ ماتَ شهیداً أو مَغفُوراً  لَهُ.» تفسیر فخر رازی، رازی، دارالکتب العلمیة، بیروت: ج27، ص165
تفسیر کشاف، زمخشری، دارابن حزم، بیروت: ج3، ص467
الجامع لأحکام القرآن (تفسیر قرطبی)، قرطبی دارالفکر، بیروت: ج16، ص23

نویسنده: محمد یاسر بیانی