پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ نشر احادیث نادرست و دروغ در عصر پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) به‌وسیله کسانی‌که از اسلام سیلی خورده بودند و تاب مشاهده گسترش فرهنگ اسلامی را نداشتند، آغاز شد، به طوری‌که پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) آشکارا هشدار داده بودند: «دروغ بستن به من، همانند دروغ بستن شما بر یک‌دیگر نیست، هر کس به من دروغ ببندد، جایگاه او در آتش جهنّم خواهد بود.»[1] آن‌چه در زیر می‌آید، شواهدی بر این ادّعاست:
یحیی بن معین که از او به‌عنوان پدر رجال اهل‌سنت یاد می‌‌شود، گوید: «کدام محدّثی است که هزار حدیث از دروغ پردازان ننوشته باشد؟»[2] ذهبی استوانه رجالی اهل‌سنت از شعبه نقل می‌کند: «تصوّر نمی‌کنم، کسی مانند من احادیث را بررسی کرده باشد؛ من به این نتیجه رسیدم، که سه‌چهارم احادیث موجود، دروغ است.»[3] دارقطنی گوید: «احادیث صحیح میان احادیث دروغ، به‌اندازه موی سفید در پوست گاو سیاه است.»[4] ابوداود در سنن خود از اسماء بن حکم فرازی نقل می‌کند که امیرمؤمنان (علیه السّلام) فرمود: «اگر یکی از صحابه، روایتی برایم نقل می‌کرد، ابتدا او را سوگند داده و اگر سوگند یاد می‌کرد سخن و روایت او را می‌پذیرفتم.»[5]
شافعی، امام یکی از مذاهب اربعه اهل‌سنت تمام روایات قابل استناد اهل‌سنت را، پانصد روایت می‌داند: «از پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) بیش از پانصد روایت در اصول، احکام و پانصد روایت در سنّت نرسیده است.»[6] احمد بن حنبل یکی دیگر از ائمه اربعه اهل‌سنت گوید: «تمام احادیثی که معارف دینی (عقاید، فقه تفسیر، تاریخ، اخلاق و...) بر آن استوار است، بیش از 2200 روایت نیست.»[7] مالک، امام دیگر مذهب اهل‌سنت، تنها سی‌صد روایت را صحیح می‌دانست؛ ابن خلدون به نقل از وی گوید: «مالک رهبر مالکی‌ها، تنها سی‌صد روایت از رسول خدا را صحیح می‌دانست.»[8] و نهایتاً ابوحنیفه، امام مذهب دیگر اهل‌سنت که از او به «امام اعظم» یاد می‌کنند، حدود هفده روایت را صحیح می‌دانست؛ ابن خلدون در این‌باره می‌نویسد: «تمام روایات مورد قبول ابوحنیفه، حدود هفده روایت بیش نیست.»[9] خطیب بغدادی می‌نویسد: «همه احادیثی که ابوحنیفه روایت کرده، 150 مورد می‌باشد، که در نیمی از آن‌ها اشتباه کرده و یا به خطا رفته است.»[10] خطیب بغدادی به‌واسطه ابن مقری از ابوحنیفه نقل کرده: «محدّثی بهتر از عطا ندیده‌ام و همه احادیثی که برای شما نقل می‌کنم، اشتباه دارد.»[11]
بنابراین خوانندگان گرامی خود قضاوت کنند.

پی‌نوشت:

[1]. مصنف ابن أبی شیبة، ج 3، ص 582.
[2]. تاریخ بغداد، خطیب بغدادی، دار الکتب العلمیة، بیروت، ج 1، ص 43.
[3]. سیر أعلام النبلاء، ذهبی، مؤسسة الرسالة، بیروت، ج 7، ص 226.
[4]. الأضواء علی السنة المحمدیّة، ص 193.
[5]. الجامع الصحیح سنن الترمذی، ترمذی، دار إحیاء التراث العربی، بیروت، ج 2، ص 258.
[6]. مناقب الشافعی، ج 1، ص 419.
[7]. التقریر و التحبیر، البحر المحیط فی أصول الفقه، زرکشی، ج 4، ص 491.
[8]. مقدمه ابن خلدون، ابن خلدون، دار القلم، بیروت، ج 1، ص 444.
[9]. همان.
[10]. تاریخ بغداد، خطیب بغدادی، دار الکتب العلمیة، بیروت، ج 13، ص 446.
[11]. همان، ص425.