پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ بهائیان به منظور جلوگیری از تراکم سرمایه نزد چند سرمایه‌دار معدود و همچنین برای ایجاد تعدیل معیشت راه‌کارهایی پیشنهاد کرده‌اند و مدعی هستند با اجرای این راه‌کارها به مرور زمان، ثروت به صورت عادلانه توزیع می‌گردد. دو مورد از این راه‌کارها، که یکی مبحث تقسیم ارث[1] و دیگری مبحث مالیات بود[2] قبلاً به آن پرداخته شد. در این مقاله به یکی دیگر از این راه‌کارها، که مبحث حقوق الله است، می‌پردازیم.
در بهائیت وقتی ثروت خالص یک فرد بهایی، به معادل بهای 19 مثقال طلا برسد، باید 19 درصد آن را به عنوان حقوق‌الله به بیت‌العدل پرداخت نماید. در کتاب گنجینه‌ی حدود و احکام، درباره‌ی حقوق‌الله چنین آمده است: «در الواح الهیه نازل شده: هر گاه کسی مالک شود معادل نوزده مثقال ذهب را، باید حقّ‌اللّه را از آن ادا نماید.»[3]
پرداخت حقوق‌الله برای بهائیان واجب است[4] اما کسی حق ندارد افراد را مجبور به پرداخت نماید.[5]
با این حال اولاً: به فرض پرداخت اختیاری حقوق‌الله توسط بهائیان، این پول می‌تواند صرف موارد متعددی شود که لزوماً ربطی به تعدیل معیشت هم نداشته باشد.
ثانیاً: حکم پرداخت حقوق‌الله در بهائیت، شبیه حکم خمس در اسلام است. در اسلام، 20 درصد مال باقیمانده از مصارف سالانه، به عنوان خمس پرداخت می‌گردد و در بهاییت 19 درصد.
پرداخت حقوق‌الله برای بهائیان واجب معرفی شده، خمس هم برای مسلمانان واجب است. در هیچ کدام هم اجبار بیرونی وجود ندارد.
پس آنچه بهائیان به آن امید دارند تا بتواند تعدیل معیشت ایجاد کند، تقلیدی ناقص [6] از دستوری است که هزار و چند صد سال پیش، اسلام آن را مطرح کرده است. البته جالب اینجاست که نصف خمس، مستقیماً به دست نیازمندان می‌رسد، اما حقوق‌اللهِ بهائیان همگی به بیت العدل تعلّق دارد.

پی‌نوشت:
[1]. برای مطالعه‌ی بیشتر بنگرید به مقاله‌ی: تقسیم ارث، راهکاری برای تعدیل معیشت در بهائیت
[2]. برای مطالعه‌ی بیشتر بنگرید به مقاله‌ی: پرداخت مالیات، راهکاری برای تعدیل معیشت در بهائیت
[3]. اشراق خاوری، گنجینه‌ی حدود و احکام، بی‌جا: موسسه‌ی ملی مطبوعات امری، بی‌تا، باب 9، ص 94.
[4]. «ادای حقوق... از فرائض واجبه احبّای الهی است»: اشراق خاوری، گنجینه‌ی حدود و احکام، بی‌جا: موسسه‌ی ملی مطبوعات امری، بی‌تا، باب 9، ص 101.
[5]. «احدی حقوق الهی را مطالبه نکند و این فقره معلّق به اقبال خود نفوس بوده»: اشراق خاوری، گنجینه‌ی حدود و احکام، بی‌جا: موسسه‌ی ملی مطبوعات امری، بی‌تا، باب 9، ص105.
[6]. در اسلام، خمس به باقیمانده‌ی مال تعلق می‌گیرد، یعنی اگر از مصارف سالانه‌ی شخص، مالی اضافه آمد، یک پنجمش را باید انفاق کند. اما در بهائیت، از عین مال، 19 درصد برداشت می‌گردد، یعنی پیش از آنکه صاحب مال بداند آیا درآمدش برای مصرف سالانه‌ی خویش کفایت می‌کند یا نه، نوزده درصد از درآمدش را باید انفاق کند.