جماعة التبلیغ و رویکرد فکری آنان
پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ امروزه در جهان ما که عصر را عصر ارتباطات مینامند، با استفاده از ابزارهای پیشرفته زمینهی خوبی را برای ارتباطات فراهم کرده است. اما هنوز گروههایی هستند که با کمترین استفاده از امکانات امروزی توانستهاند فعالیتهای بزرگی انجام دهند، از جملهی این گروهها، گروه جماعة التبلیغ یا تبلیغی جماعت میباشد. این گروه با استفاده از این روشها توانسته است در امر تبلیغ پیشرفت قابل توجهی داشته باشد.
علت پیدایش این گروه:
گروههای زیادی از دل تفکرات دیوبندیه [1] بیرون آمده است که از جمله آن، گروه جماعة التبلیغ بود؛ این گروه تأثیر فراوانی در گسترش تفکرات دیوبنیه داشت. علت اصلی پیدایش این گروه به زمان پس از فروپاشی امپراطور عثمانی برمیگردد که استعمار و فرهنگ غرب بر مسلمانان نفوذ کرده بودند، با این حال مسلمانان به فکر راه چاره افتادند، در این میان فردی از فارغ التحصیلان مدرسهی دیوبند، به نام مولانا محمد الیاس کاندهلوی معروف به مولانا الیاس چاره را در کار فرهنگی دید و معتقد بود برای رسیدن به شوکت اسلامی باید از دیانت شروع کرد، وی معتقد بود تا دیانت مردم اصلاح نشود بازگشت حکومت اسلامی امکان پذیر نیست. [2]
مولانا الیاس میخواست با برپاکردن گروهی جلوی فرهنگ غرب را بگیرد و دیانت مردم را چند برابر کند، این گروه فعالیت خود را از هند آغاز کرد و بعد چند دهه فعالیت آنها به تمام نقاط جهان رسید. اما حرف و حدیثهای زیادی در مورد خط فکری آنان گفته میشود، بعضیها آنها را صوفی، بعضی آنها را سلفی و برخی دیگر آنها را وهابی میخوانند. فراموش نکنیم که برخی از این نسبتها به آنها صدق میکند، البته میتوان گفت که گرایش آنها بیشتر رو به سلفی بودن است.
رویکرد فکری آنان:
سازمان جماعة التبلیغ یک سازمان مردمی است و وابسته به مرکزی خاص نیست، این جنبش خود را به دور از سیاست میخواند و معتقدند تا وقتی که دیانت مردم کامل نشود نمیتوان وارد سیاست شد، [3] اما آنها در زمان انتخابات به تمام مبلغان خود دستور میدهند که به جریانهای سلفی رأی دهند.
بهتر است بدانیم که امروزه این گروه بدون هیچ سروصدایی مشغول رواج دادن سلفیگری است و توانستهاند تا به الآن به صد و شصت کشور جهان نفوذ کرده و میلیونها نفر از اهل سنت را با سلفی دیوبندیه آشنا کنند.
این جنبش گرچه در مسائل کلامی عقیدهی ماتریدی دارند اما در مسائل اعتقادی عقیدهی سلفی دارند و از دیدگاههای شاه ولی الله دهلوی بهره میبرند. [4]
ما گفتیم گرایش این گروه به سلفیها نزدیکتر است و آنها بر این نظر هستند که کاری به سیاست نداشته و صرفاً مسائل دینی را تبلیغ کند. اما در دل این تفکر هم کاملاً اندیشههای سلفیهم دیده میشود، طالبان هم قبلاً پیرو تبلیغی جماعت بود.
گرچه این گروه وجههی تصوف اسلامی هندی دارد و بزرگان آنها به چهار طرق تصوف رفتهاند، اما با همین کثرت انتشار موجب شد تا برخی بزرگان آنها به تفکرات سلفی رسیده و به طرز نامحسوسی در آنها داخل شود. حال که برخی آنان گرایش سلفی پیدا کردند مانند جماعت مصریها با صوفیان به مخالفت برخاستهاند. [5] در چند دههی اخیر در مصر بسیاری از جوانان آنها با این تبلیغات گستردهی جماعة التبلیغ موجب جذب آنان شد و بعد از تعلیم در میان آنها جذب جنبشهای سلفی یا اخوان المسلمین یا تنظیم جهاد شدند. [6]
این گروه به دنبال این است که خود را در قالب جنگ نرم به جهان گسترش دهند و با تبلیغ جماعتهای تبلیغی و شعبههای گسترده با روش چهره به چهره پیش روند. هدف اینان تسلط سلفی در جهان اسلام است و اکنون هم دو نشست بزرگ در جهان اسلام (نشست رایوند پاکستان (که حدود یک میلیون سلفی تبلیغی در آبان ماه جمع میشوند و دیگری در بنگلادش است) دارند. جنگ نرم این گروه به این علت است که آنها ترس از آن دارند که با حضور در عرصه سیاسی دولتها این گرایش را محدود کنند. مهمترین نماد این جریان حرکت شبکههای مولانا الیاس در دهه (1930) تحت عنوان جماعت تبلیغ ایجاد شد و اکنون در صد و چهار کشور فعال است و مرکز اصلی هم در رایوند پاکستان است و حتی در زاهدان ایران هم مرکز جماعت تبلیغی دارند. [7]
این جنبش هر ساله در تمام نقاط جهان مجامعی را برگزار میکند که بسیار مورد استقبال قرار میگیرد به طور مثال در مجمع امریکا هر ساله ده هزار مبلغ گرد هم میآیند، و مهمترین مجامعشان که در بنگلادش و رایوند پاکستان میباشد سالانه حدود پنج میلیون مبلغ جمع میشوند. اگر نگاهی به آمار این جنبش بیندازیم میتوان فهمید که آنان حدود ده میلیون مبلغ در سراسر جهان دارند. [8]
لازم به ذکر است که ما (محبین و شیعیان اهل البیت) هم امروزه اجتماعاتی را داشتهایم که چند برابر اجتماع این گروههای سلفی بوده است به طور مثال در زمان رحلت امام خمینی (ره) آمارها نشان میدهد که جمعیت مردم برای تشییع این پیکر از ده میلیون نفر هم تجاوز کرده و همینطور در کتاب رکوردهای گینس ثبت شده است [9] و حتی در سالیان اخیر میتوان اجتماعاتی همچون عاشورای حسینی و اربعین حسینی را در کربلا مشاهده کرد؛ آمارهای جهانی نشان داده است که اجتماع اربعین در کربلا به بیش از بیست میلیون نفر رسیده است که این آمار به خوبی نشانگر برتری محبین و شیعیان اهل البیت میباشد، و روز به روز میبینیم که این اجتماع پرشورتر از هر سال میباشد. [10].
پینوشت:
[1]. دیوبندیها وهابی نیستند!
[2]. فرمانیان.مهدی، جماعة التبلیغ، دارالاعلام لمدرسة اهل بیت(ع)، ص12.
[3]. جریانهای تکفیری، جماعة التبلیغ و سپاه صحابه را بیشتر بشناسیم.
[4]. دهلوی، شاه ولی الله (1426)، حجة الله البالغة، تحقیق سید سابق، بیروت: دار الجبل،الطبعة الاولی.
[5]. حسن صلاح الدین (2013)، جماعة التبلیغ و الدعوة فی المصر، الحرکات الاسلامیه فی الوطن العربی، بیروت: مرکز دراسات الوحدة العربیة، الطبعة الاولی، ج1، ص899.
[6]. منیب،عبدالمنعم(2010)، دلیل الحرکات الاسلامیة المصریة، قاهره: مکتب مدبولی، الطبعة الثانیة، ص59.
[7]. جریان شناسی سلفیان و وهابیت و نقش آنان در جهان اسلام.
[8]. همان.
[9]. نام امام خمینی(ره) در کتاب رکوردهای گینس.
[10]. شور و حال اربعین حسینی با ۲۰ میلیون زائر در کربلا.
دیدگاهها
magicer
1395/04/23 - 08:51
لینک ثابت
از سایت اموزنده شما متشکریم.
افزودن نظر جدید