پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ حضرت علامه مطهری درباره تفاوت پیشرفت اسلام و مسیحیت بیاناتی فرموده‌اند که مضمون فرمایشات ایشان همراه تکمله، چنین است: «مسیحی‌ها حرف‌هایی زده‌اند و الآن هم در افواه هست که اسلام یک مکتب است و مسیحیت هم یک مکتب؛ این دیگر معنا ندارد که برویم دنبال مزایای اسلام و نقایص مسیحیت. می‌گویند این مطلب در انجیل هم آمده است که هر درختی را از روی میوه‌اش باید شناخت: «یا درخت را نیکو گردانید و میوه‌اش را نیکو، یا درخت را فاسد سازید و میوه‌اش را فاسد، زیرا که درخت از میوه‌اش شناخته می‌شود.»[1]، ما چه‌کار داریم که در متن و محتوای مکتب اسلام و مسیحیت تحقیق کنیم و ببینیم چیست؟ دنبال میوه‌های این دو می‌رویم: «همچنین هر درخت نیکو، میوه نیکو می‌آورد و درخت بد، میوه بد می‌آورد. نمی‌تواند درخت خوب میوه بد آوَرد و نه درخت بد میوه نیکو آوَرَد. هر درختی که میوه نیکو نیاورد، بریده و در آتش افکنده شود»[2]. کشورهای مسیحی کشورهای متمدن و پیشرفته هستند، هم در تمدن مادی جلوتر هستند و هم در فرهنگ و امور معنوی. وقتی سراغ مسلمین می‌رویم می‌بینیم مردمی عقب‌مانده هستند؛ و همین کافی است برای آنکه اسلام را در مقابل مسیحیت محکوم کند.»
جواب: «ولی این سخن، جواب بسیار واضح و روشنی دارد. شما یک جامعه اسلامی و یک جامعه مسیحی را می‌بینید. چنین فکر می‌کنید که در جامعه مسیحی، مسیحیت صد درصد پیاده شده و به این نتیجه رسیده و در جامعه اسلامی نیز اسلام پیاده شده و به این نتیجه رسیده است. اتفاقاً قضیه به شکل دیگری است.
دلیل امتیاز اسلام بر مسیحیت این است که ما تا آن روزی که به اسلام ولو به‌طور نسبی عمل می‌کردیم، پیشرفته‌ترین ملت‌های دنیا بودیم. به‌اتفاق تمام اهل تحقیق، از ابتدای ظهور اسلام تا قرن پنجم و بلکه قرن ششم هجری، مشعل‌دار تمدن و فرهنگ جهان، جهان اسلام بوده است؛ و در آن‌وقت دنیای مسیحیت درنهایت توحّش و بربریت زندگی می‌کرد. در آن زمان دنیای مسیحیت به دین مسیح چسبیده بود و دنیای اسلام به‌طور نسبی به دین اسلام. از وقتی‌که ما اسلام را رها کردیم و شما مسیحیت را رها کردید، [ما رو به انحطاط گذاشتیم و شما روبه‌پیشرفت]. بعد از جنگ‌های صلیبی و رفت‌وآمدهای میان شرق و غرب و انتشار سفرنامه‌ها و رابطه‌ای که با تمدن اندلس (تمدّن اسپانیا) پیدا کردید و دانشجویانی به آنجا فرستادید و اقتباس‌هایی کردید و بعدازآنکه معیارهای مسیحیت را شکستید و به معیارهای اسلام روی آوردید، [دنیای شما به ثمر نشست]. اصلاً پیدایش مذهب پروتستان معلول برخورد شما با دنیای اسلام بود. از آن روزی که شما مسیحیت را رها کردید و معیارهای دیگری را- که مال بیرون دنیای مسیحیت بود و بیش از پنجاه‌درصد آن را از دنیای اسلام گرفته بودید- به کار گرفتید دنیای شما به ثمرات ثمربخشی رسید و از آن روزی که ما واقعیت و حقیقت اسلام را رها کردیم و فقط یک قشر و پوسته‌ای از آن برای ما باقی ماند بدبخت شدیم؛ به خیال خودمان اسلام در میان ما عمل می‌شود ولی اسلام در میان ما عمل نمی‌شود.
بسیار ساده‌اندیشی است که وقتی در دنیا می‌بینیم مردمی وابسته به یک مکتب، پیروزی‌هایی کسب می‌کنند، فوراً آن پیروزی‌ها را صد درصد برای آن مکتب بدانیم؛ بسا هست که علل و عوامل و جریان‌های دیگری وجود دارد که آن‌ها بیشتر در موفقیت تأثیر دارند.»

پی‌نوشت:
[1]. متی 12: 33
[2]. متی 7: 19-17
منبع: مجموعه آثار شهید مطهری، ج 13، ص 486