عبدالعظیم حسنی
حضرت عبدالعظيم از نوادگان امام حسن (ع) است که مورد احترام امامان عصر خود، امام جواد، امام هادى و امام حسن عسكرى (ع) و عالمان انساب بوده و شرح حال نويسان و بزرگان شیعه بالاتفاق شخصیت حضرت عبدالعظيم حسنی را ستودهاند؛ كتاب «خطب اميرالمؤمنين» و «اليوم والليلة» منتسب به او است؛ رحلت حضرت عبدالعظيم در نیمه شوال سال 252 قمری ذکر شده که دو سال قبل از شهادت امام هادی (ع) و در خلافت معتز عباسی است.
حضرت عبدالعظیم در طول زندگی خود به هیچ امری همانند سلامت عقاید و پیروی از اهلبیت (علیهم السلام) اهتمام نداشتند، بهگونهای که در زمان امام هادی (علیهالسلام) میفرمودند که اطاعت از حضرت هادی (علیهالسلام) واجب است و خود در عمل نیز اطاعت و ولایت ایشان را به جانودل پذیرا بود.
حضرت عبدالعظیم حسنی (علیهالسلام) به دلیل دفاع از ولایت اهل بیت (علیهمالسلام) و تبیین معنای امامت و پاسخگویی به شبهات و سؤالات شیعیان، نزد ائمه اطهار (علیهمالسلام) جایگاه والایی دارد. برابری ثواب زیارت ایشان با زیارت کربلا، بر فضائل حضرتش افزوده است.
حضرت عبدالعظیم حسنی، به دلیل ترویج مذهب تشیع و دفاع از مبانی امامت، مورد توجه خاص ائمه اطهار (علیهمالسلام) و شیعیان بوده است. رجالیون شیعه ایشان را جزء اصحاب امام رضا تا امام هادی (علیهمالسلام) معرفی کردهاند و وکالت و نمایندگی امام هادی (علیهالسلام) را از افتخارات عبدالعظیم حسنی شمردهاند.
مرحوم آیت الله صافی گلپایگانی با شرح روایت دیدار جناب عبدالعظیم حسنی (ع) با امام هادی (ع)، به شرح اعتقادات و کلمات این وجود مقدس پرداخته و با قلم شیوای خود، کتاب شرح حدیث عرض دین حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) را به رشته تحریر درآورده است.