سامانیان
سامانیان حامی فرهنگ اسلامی بودند. در قرن دهم میلادی، اندیشه های دینی و شرعی و... که عربی بود، به قالب فارسی ریخته شد و محافظت از فارسی شدن ادبیات و زبان دین تا قرن بیست و یک و توسط علمای دین اسلام ادامه داشت.
سامانیان، قومی اصیل و ایرانی، از نسل بهرام چوبین (سردار ساسانی) بودند که بر اثر اتفاقاتی مسلمان شدند. البته سامان‌خُدات-سامان‌خُذاه- جدّ سامانیان، که از بزرگان بود، در اثر محبت والی خراسان به وی، در اواخر عصر بنی‌امیه، از روی اختیار مسلمان شد.