اعتقاد به تناسخ
باید گفت ادعایی که در عرفان حلقه با عنوان کالبد ذهنی مطرح شده است، نوعی از حلول و برگشت فرد به عالم دنیاست؛ که از تناسخ عادی که در آیین‌‌های شرقی وجود دارد، بسیار پیچیده تر و عمیق تر است.
اگر اعتقاد به دونادون به خاطر این است که روح انسان در اثر گردش در هزار و یک دون، در حال به کمال رسیدن است، انسان پیش از بازگشت به این جهان، یک رشته کمالات را کسب کرده است و آنها را همراه خود دارد. بنابراین چه لزومی دارد که کمالات او را سلب کنیم، سپس او را در مسیر کمال جدیدی قرار دهیم.
اهل حق انسان‌ها را به سه دسته تقسیم می‌کنند و بر این اساس برای آنان مراتبی قائل هستند. اما متون کلامی اهل حق در برابر این سؤال که آیا آن دسته از انسان‌هایی که متجلی از ذات یا ملک بوده‌اند، روح آنان با ذات و ملک در هر جامه‌ای در گردش است یا نه، معیار مشخصی ندارند.
درباره موجبات و انگیزههای اعتقاد به تناسخ چندین وجه میتوان ذکر کرد: گروهی که به معاد باورمند هستند، برای پاسخ به برخی شبهات درباره شرور و عدل الهی، به دامان تناسخ غلتیدهاند. مهمترین دلیل باور به تناسخ، دوری از معادباوری است. این گروه که نمیتوانند زندگی انسان در دنیا را بدون رستاخیز تصور کنند به تناسخ قائل شدهاند. گروهی نیز تناسخ را کیفر...