حرامزاده بودن موجب سلب اختیار انسان نمی‌شود و علت تامه برای ارتکاب گناه و دوری از دوستی و محبت اهل بیت نیست، لذا فرزند زنا نیز مثل دیگر افراد بشر مختار است و سرنوشت خود را در دست دارد و می‌تواند با اعتقاد حق و انجام اعمال نیک این نقص روحی و معنوی را برطرف کند و از دوستداران اهل بیت باشد و از طرف دیگر هم هیچ دلیل منطقی هم که اثبات کند حرامزاده لزوماً اهل جهنم است وجود ندارد و همین طور حلال زاده هم اهل بهشت باشد وجود ندارد. پس اگر در روایت معیار و شاخص معرفی می‌شود ظاهراً حکمی غالبی است نه حکم کلی، یعنی اغلب موارد چنین است که حرامزاده دشمن اهل بیت می‌شود نه همیشه. و نکته دیگر این که تمام دشمنی‌ها نسبت به اهل بیت به خاطر حرامزادگی نیست، بلکه مثل نفاق و درویی و مال حرام و... نیز تأثیر گذار است.
اما با این حال از روایات وارده که کم هم نیست هر کسی به دلخواه خود برداشت می‌کند و آن را توضیح و تبیین می‌کند. اما آنچه جالب به نظر می‌آید نگرش علمای اهل سنت به این موضوع است به همان برداشت عرفی جامعه مسلمانان که حائز اهمیت است.
مثلاً طبری و برخی از علمای اهل سنت از ابوبکر نقل کرده‌اند که گفت: دیدم رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) خیمه‌ای را برافراشته بود و بر قوسی عربی تکیه نموده و اهل بیت او، حضرت علی، فاطمه، حسن، حسین(علیهم السلام) در داخل خیمه بودند که فرمود: «یا معشر المسلمین، انا سلم لمن سالم اهل الخیمه، حرب لمن حاربهم، و ولی لمن والاهم، لایحبّهم الاّ سعید الجدّ طیب المولد، ولایبغضهم الاّ شقیّ الجدّ ردیء الولاده، ردیء الولاده[1] ای گروه مسلمانان من با کسی که با اهل خیمه سازگار باشد، سازگارم و با جنگجوی با آنها در جنگم و با دوستداران ایشان دوستم، آنها را دوست ندارد مگر خوش بخت حلال زاده و دشمن ندارد مگر بدبخت حرامزاده». در کتاب مناقب خوارزمی ذیل این حدیث از پیامبر اسلام، این اضافه وجود دارد که از پیامبر نقل شده است: پس مردی به زید -راوی حدیث از ابوبکر- گفت ای زید تو خود از ابوبکر این حدیث پیامبر را شنیدی که چنین گفت: زید در جواب گفت: به خدای کعبه سوگند آری خودم شنیدم.[2] و یا برخی از اصحاب پیامبر اکرم اهل بیت را نسبت به این موضوع شاخص‌تر نام می‌برند، مثلاً عباده بن صامت می‌گوید ما حلال زادگی و صحت اصل و نسب فرزندانمان را با حبّ به علی بن ابیطالب می‌سنجیدیم، لذا هر کدامشان حبّ علی(علیه السلام) را نداشتند می‌فهمیدیم که از ما نیست.[3] ابن جزری در توضیح این روایت می‌گوید این کار از قدیم الایام مرسوم و مشهور بوده و تا به امروز نیز در بین ما معروف است که جز زنازاده دشمن علی(علیه السلام) نیست[4]
در نتیجه تو خود از این مجمل کلام مفصل خوان.

پی‌نوشت:

[1]. ریاض النضره، طبری، دار الکتب العلمیه، بیروت، لبنان، ج3 ص154.
مرآت المومنین، ولی الله لکنهوی، مطبه چاپ لاهور، پاکستان، ص84.
الامام علی، توفیق ابوعلم مصری، مکتبه البانی، قاهره مصر، ص66.
ارجح المطالب، عبیدالله آمر تسری حنفی، نشر حق برادرز، لاهور، پاکستان، ص309.
[2]. مناقب، خوارزمی، نشر علامه، قم، ایران، فصل 19 ص211.
[3]. تاریخ مدینه دمشق، ابن عساکر، موسسه المحمودی، بیروت، لبنان، ترجمه امام علی(ع)، ج2 ص224-727.
[4]. مناقب الاسد غالب... ، ابن جزری، مکتبه القرآن، بی‌جا، (1994م)، ص19.