پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ از دیر باز سفر برای انجام زیارت قبر اولیاء و صالحان در بین مسلمانان رایج بوده است؛ صحابه، سلف، و مسلمانان به زیارت قبور رفته و دعا و مغفرت الهی را برای اموات از خداوند مسئلت می‌کردند. مسلمانانی که در مدینه بودند به زیارت قبر پیامبر (صلی الله علیه و آله) مشرّف شده و با عرض سلام و ارادت به حضرت رسول (صلی الله علیه و آله) متوسل می‌شدند.[1] هم‌چنین مسلمانانی که از مدینه دور بودند، برای زیارت قبر نبی مکرم اسلام (صلی الله علیه و آله) از شهرهای دور به مدینه می‌آمدند، تا از فیض زیارت قبر پیامبر (صلی الله علیه و آله) محروم نشوند.[2] سنت زیارت، در بین مسلمانان، تا قرن دوازدهم ادامه داشت، تا این‌که محمد بن عبدالوهاب با تاثیرپذیری از افکار ابن تیمیه[3] سفر برای زیارت قبور را شرک اعلام کرد و به بهانه‌های واهی، هم‌چون توسل، شفاعت و تبرک، جان و مال مسلمین را هدر اعلام کرد. این در حالی بود، که همه مسلمانان و علمای اهل سنت این سخنان را اراجیفی دانستند، که وی ابداع کرده است و در مذمت و رد او کتاب‌های زیادی نوشتند.
علمای هندوستان نیز که اکنون به نام «دیوبندیه» معروف و مشهور هستند نیز سخنان محمد بن عبدالوهاب را رد کرده و در نامه‌ای عقاید محمد بن عبدالوهاب را باطل دانستند. یکی از مسائلی که در این نامه به آن اشاره شد، مسئله «شد رحال» یا سفر برای زیارت قبر پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) است. علمای اهل سنت دیوبندیه هندوستان در رابطه با سفر برای زیارت قبر پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) نوشتند:
«به عقیده ما و مشایخ ما، زیارت مرقد مطهر سید المرسلین (صلی الله علیه و آله) روحمان به فدایش، از بزرگ‌ترین قربت‌ها و از مهم‌ترین ثواب‌ها و موثرترین وسیله برای دستیابی به درجات بلند و حتی امری نزدیک به درجه‌ی واجبات می‌باشد، ولو این‌که برای رسیدن به آن جز شد رحال (تحمل مشقت‌های سفر) و بذل جان و مال، چاره‌ای دیگر نباشد. در موقع مسافرت هم باید نیت زیارت آن حضرت (که بر وی میلیون‌ها درود و سلام) را بکند، و در ضمن آن، زیارت مسجد آن حضرت (صلی الله علیه و آله) و سایر اماکن متبرکه و مشاهد شریفه را نیز بکند.»[4]
با این سخنان مشخص می‌شود که همه مسلمانان در مقابل وهابیت هستند و آن‌ها را فرقه‌ای گمراه و باطل می‌دانند، و اگر این فرقه تا امروز هنوز باقی مانده است، به‌خاطر پول‌های نفت و اموال بادآورده در اختیار آن‌ها است و الا قطعاً تاکنون از بین رفته بودند.

پی‌نوشت:

[1]. زیارت قبر پیامبر (صلی الله علیه و آله)  برای اهل مدینه را همه مسلمانان قبول دارند، حتی وهابیت نیز این مسئله را می‌پذیرند. اختلاف مسلمانان با وهابیت، در سفر برای زیارت قبر پیامبر (صلی الله علیه و آله) است که همه مسلمانان آن را مستحب می‌دانند، ولی وهابیت آن را شرک می‌دانند. آل شیخ در این زمینه می‌گوید: «وتسن زيارة القبور بلا سفر لقوله صلى الله عليه وسلم: "لا تشد الرحال إلا إلى ثلاثة مساجد: المسجد الحرام ومسجدي هذا والمسجد الأقصى" رواه أهل السنن». : محمد بن إبراهيم بن عبد اللطيف آل الشيخ ، شرح كتاب آداب المشي إلى الصلاة أو العبادات، محقق: محمد بن عبد الرحمن ابن قاسم، ناشر: محمد بن عبد الرحمن بن قاسم، الرياض، المملكة العربية السعودية، چاپ اول، 1419 ق، ج1، ص183.
[2]. تقی الدین سبکی عالم معروف قرن هفتم هجری در رابطه با استحباب زیارت باب چهارم کتاب شفاء السقام را به این امر اختصاص داده است و می‌نویسد: «الباب الرابع: فی نصوص العلماء علی استحباب زیاره قبر سیدنا رسول الله و بیان ان ذالک مجمع علیه بین المسلمین». السبکی، علي بن عبد الکافي (م 756)، شفاء السقام في زيارة خير الأنام صلى الله عليه وآله، تحت اداره السید شرف الدین احمد مدیر دایره المعارف العثمانیه و سکرتیرها قاضی المحکمه العلیا سابقا، الطبعه الثالثه، 1402ق، ص63.
[3]. ادعای ابن تیمیه در باب زیارت، بر خلاف دیدگاه علمای اسلام!
[4]. مولانا خلیل احمد سهارنبپوری، المهند علی المفند، ترجمه: مولانا عبدالرحمن سربازی، کتاب فروشی عثمانی غنی، تربت جام، 1394ش، ص32-33.

نوسنده: حجه‌الاسلام مجتبی محیطی