سفیان ثوری، صوفی معاند اهل بیت (ع)
پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ یکی از کسانی که اهل تصوف به او ارادت زیادی دارند، سفیان ثوری است. به طوری که او را تا حد امیرالمؤمنین بالا بردند. عطار نیشابوری در کتاب تذکره در وصف او مینویسد؛ «آن تاج دین و دیانت، آن شمع زهد و هدایت، آن علما را شیخ و پادشاه، آن قدما را حاجب درگاه، آن قطب حرکت دوری، امام عالم سفیان ثوری (رحمةالله علیه) از بزرگان دین بود. او را امیرالمؤمنین گفتندی، هرگز خلافت ناکرده و مقتدای به حق بود.»[۱]
او یکی از رجال صحاح سته به شمار میآید و در نزد اهل سنت در مقام عالی قرار دارد. [۲] در میان اهل سنت، سفیان ثوری همانند سفیان بن عیینه [۳] مورد ستایش است تا جایی که از این دو تعبیر به سفیانان میکنند. وقتی که به تاریخ مراجعه میکنیم متوجه میشویم غالب صوفیه یا کسانی که منتسب به این فرقه گمراه هستند، ارتباط مناسبی با اهلبیت پیامبر (صل الله علیه وآله و سلم) نداشتهاند.
این نوع رفتارها هم خیلی دور از انتظار نبود؛ زیرا آنها پیرو مذهب مخالف بودند و روی خود را از حق برگرداندند و به همین دلیل مقام عصمت ائمه (علیهم السلام) را نشناخته و با آنها به مجادله بر خواستند. اختلاف بزرگان صوفیه تنها با ائمه (علیهم السلام) نیست، بلکه به کرات علمای اهل سنت را نیز مورد هجمه قرار دادهاند.
ابوحنیفه امام بدعتگذار فقه حنفی، یکی از علمایی است که از او تا حد کفر یاد کرده است.
خطیب بغدادی از قول ابوسفیان ثوری مینویسد: ابوحنیفه دو مرتبه کافر شده و بعد توبه داده شده است. او از نخستین افرادی بود که از رفتن مردم نزد امام صادق (علیه السلام) جلوگیری میکرد و با این کار مخالفت علنی خود را با اهل بیت (علیهم السلام) نشان میداد. [۴] سخنان سفیان ثوری وضوح در مخالفت دارد که برای مسلک صوفیه جای هیچگونه استدلالی باقی نگذاشته است. او در مورد امیرالمؤمنین (علیه السلام) میگوید: کسی که علی (علیه السلام) را از دیگران به مقام خلافت شایستهتر بداند به راستی که ابوبکر و عمر و همه مهاجر و انصار را خطاکار دانسته است و من تصور نمیکنم با چنین عقیدهی فاسدی که دارد. هیچ عمل صالحی از او سربزند. [۵]
مفهوم این حرف، نادرست خواندن آیه تطهیر است و گناهکار دانستن افرادی که خداوند متعال آنها را معصوم میخواند و میفرماید: «انما یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهل البیت ویطهرکم تطهیرا [احزاب/۳۳] جز این نیست که خداوند (به اراده تکوینی خاص) میخواهد از شما اهل بیت ( پیامبر) هرگونه پلیدی (در عقاید و اخلاق و اعمال) را بزداید و شما را به همه ابعاد پاکی پاکیزه گرداند.
بزرگان صوفیه در قرون مختلف، همگی از مذهب مخالف اهل بیت [علیهم السلام] تبعیت میکردند و رأی و نظر مخالف خاندان نبوت را داشتند که سفیان ثوری نمونهی بارز از ایشان است.
پي نوشت:
[1].عطار نیشابوری، تذکره الاولیا، ذیل شرح حال سفیان ثوری
[2]. تهذیب التهذیب، ج ۴، ص، ۱۰۱، شماره ۱۹۹
[3].ابومحمد سُفیان بن عُیَینَة بن میمون هلالی (۱۰۷- ۱۹۸ ق)، محدث و فقیه کوفی بود. وی بیش از ۸۰ تن از بزرگان تابعین را درک نموده و از آنها حدیث شنید.
[4].تاریخ بغداد للخطیب بغدادی، ج ۱، ص ۳۱۸؛ الإنتقاء فی فضائل الثلاثة الأئمة الفقهاء لابن عبد البرّ، ص ۱۴۹ – ۱۵۰
[5].روضات الجنات، ج ۴، ص ۱۷۹ - به نقل از صواعق ابن حجر عسقلانی
افزودن نظر جدید