پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ از روزگار كهن، اعتقاد به ظهور مصلح و منجی، به‌عنوان اصلی اساسی مطرح بوده است. این اعتقاد در میان ادیان، مورد اتفاق‌ترين اصل اعتقادی در تعالیم فعلی اديان بزرگ قبل از اسلام به شمار می رود. چرا که در میان ادیان آسمانی شاهد فاصله گرفتن برخی ادیان از آموزه های الهی از جمله اصل مشترک توحیدی هستیم كه كم يا بیش، برخی ادیان به جهت آفت تحریف، از این اصول و آموزه ها فاصله گرفته‌اند. به عنوان مثال در مسیحیت با تثلیث و در آيین زرتشت با نوعی از ثنويت مواجه خواهیم شد. اما با وجود این اختلافات، همه ادیان در یک اصل، نظر واحد دارند و آن اعتقاد مشترک، ايمان و امید به ظهور مصلح نهايی و منجی آخرالزمان است. بسیاري از پیامبران پیشین، آمدن پیامبر ديگر را وعده ‎داده‌اند. همچنین در سرتاسر بشارت‌ها و اشارت‌های پیشینیان، همواره سخنانی درباره ”موعودآخرين“ و ”منجی آخرالزمان“ با عناوينی همچون كالکی، بودای پنجم، سوشیانس، مسیحا، پسر انسان و...، وجود دارد.[1]

گرچه گونه های اعتقاد به منجی آخرالزمان و کیستی فرد منجی، در اديان با يکديگر متفاوت است، اما سیما و سیرت اين آخرين منجی و شرايط ظهور او در اسلام به عنوان كامل‌ترين دين الهی به دقیق ترين صورت با تکیه بر نصوص قرآنی و روايی ترسیم شده است و همه مسلمانان اعم از شیعه و سنی به ظهور ايشان اعتقاد محکمی دارند.[2]

رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلم) منجی موعود را از نسل خود معرفی کرده و حتمی بودن ظهور او را بشارت داده و می فرماید:« لَوْ لَمْ یَبْقَ مِنَ الدَّهْرِ إلاّ یَومٌ لَبَعَثَ اللّه ُ رَجُلاً مِنْ اَهلِ بَیتی یَملاَءُها عَدْلاً؛ حتی اگر جز یک روز از روزگاز باقی نمانده باشد، خداوند مردی از خاندان من برخواهد انگیخت، تا زمین را پر از عدل و داد کند».[3]

در روایتی دیگر به نام مبارک آن حضرت تصریح نموده و می فرماید:« المهدی من ولدی. اسمه اسمی و کنیته کنیتی أَشبه الناس بی خَلْقاً و خُلْقاً. تکون له غیبه و؛ مهدی، از فرزندان من است. اسمش، اسم من و کنیه اش، کنیه من است. از حیث خُلق و خوی و شکل و صورت، شبیه ترین مردم به من است. برای او غیبتی است...»[4] اعتقاد به ظهور منجی آخرالزمان عقیده ای مختص به اسلام و مسلمانان نیست، بلکه در همه اديان الهی و حتی غیر الهی مانند آيین هندو بشارت های متعددی بر آمدن ايشان داده شده که بر اساس منابع و متون معتبر اسلامی، این موعود از نسل آخرین پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلم) می‌باشد.

پی نوشت:
[1]. عرب، مهین، منجی موعود در اديان بزرگ قبل از اسلام، الهیات تطبیقی، سال پنجم، شماره يازدهم، بهار و تابستان 1393، ص168.
[2]. رک: فقیه ايمانی، مهدي،  الامام المهدي عند اهل السنه، انتشارات مکتبه الامام امیرالمومنین (ع) ، اصفهان.
[3]. محمد بن ابراهیم نُعمانی، الغیبة، موسسه الاعلمی، بیروت، ص ۴۶.
[4].  علامه مجلسی، بحارالأنوار، ج 51، ص 72