پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ تثلیث مغز اعتقادات مسیحی است، تا جایی که غیرباورمندان به این آموزه از جرگه مسیحیان خارج است ولو اینکه سایر اعتقادات مسیحیت را پذیرفته باشد.

دائره‌المعارف کاتوليک درباره تثلیث می‌نويسد: «تثليث واحد است. ما به سه خدا اعتراف نمي­کنيم بلکه به خدای واحد در سه اقنوم. پس اقانيم تثليث در يک الوهيت سهيم نيستند بلکه هر يک از آنها کامل خدا هستند. اقانيم ثلاثه واقعاً از هم متمايز هستند. آنها از نظر شما با هم تفاوت دارند، وحدت الهی سه گانه است.»(1)

 البته انتظار درک تثلیث، انتظاری نابجاست زیرا مسیحیان برای فرار از پاسخ، آن را یک راز می دانند؛ نویسنده مسیحی در این باره می نویسد: «واژگان و اصطلاحات تثليث بی‌گمان يكی از مشكل‌ ترين و بزرگ ‌ترين دشواری ‌هايی  است كه دانشجويان الهيات خود را با آن مواجه می بينند. در مورد عبارت "سه شخصيت يك ذات" حداقل چيزی كه می ‌توان گفت اين است كه چندان روشنگر نيست».(2)

 آموزه تثلیث علاوه بر اینکه از نظر عقل مردود است، در روایات اسلامی هم ناصحیح دانسته شده. اميرمومنان (علیه‌السلام)، در پاسخ اعرابی كه در جنگ جمل از يگانگی خداوند از او سوال كرد، فرمود: «ای اعرابی اينكه می گويم خداوند واحد است، چهار معنا می تواند داشته باشد كه دو معنای آن درباره خدا صحيح نيست و دو معنای آن صحيح است.
اما آن دو كه صحيح نيست: يكی وحدت عددی است كه برای خدا جايز نمی باشد و لذا اگر بگوييم او يكی است و دو تا نيست، مفهوم اين سخن آن است كه دومی برای او تصور می شود ولی وجود ندارد، درحالی كه مسلماً برای ذات بی نهايت خداوند دومی تصور نمی شود چرا كه چيزی كه دومی ندارد، داخل در باب اعداد نمی شود آيا نمی بينی كه خداوند كسانی را كه گفتند: خدا سومی از سه نفر است تكفير كرده است؟ دومين معنای واحد كه بر خدا روا نيست اين است كه به معنای واحد نوعی باشد، مثل اين كه می گويم فلان كس يكی از مردم است، اين نيز بر خدا روا نيست (چرا كه خداوند نوع و جنس ندارد) چون مفهوم اين سخن تشبيه است و خدا از هرگونه تشبيه و تنظير برتر و بالاتر است.
اما آن دو مفهومی كه درباره خدا صادق است يكی اين كه گفته شود خداوند واحد است يعنی در اشياء عالم تشبيهی برای او نيست، آری پروردگار ما چنين است. ديگر اين كه گفته شود پروردگار ما احدی المعنی است يعنی ذات او تقسيم پذير نيست، نه در خارج نه در عقل و نه در وهم، آری خداوند بزرگ چنين است.»(3)

پی نوشت:

(1). Catechism of catholic church P.60
(2). الستر مک‌گراث، درآمدی بر الاهیات مسیحی، ص 320.
(3). عروسی حويزی، عبد علی بن جمعه، تفسير نور الثقلين، ج5، ص710، انتشارات اسماعيليان، قم، 1415ق.