پاسخ به شرک خواندن توسل به مردگان
.
پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ یکی از ادعاهای وهابیت که مخالف عقیده مسلمین است، شرک انگاری توسل است و هر چه در تبیین این اعتقاد نوشته شده، مانع طرح این شبهه توسط وهابیت نشده است. در برنامه جدید شبکههای ماهوارهای وهابیت، کارشناس وهابی در پاسخ به سؤالی که از حکم زیارت قبول گفتن به زائر اربعین امام حسین (علیهالسلام) پرسیده است، میگوید این کار مانند این است که به کسی که زنا کرده، بگویی، عبادتت قبول!
او در تبیین کلام خود اینگونه می گوید که این کار شرک است و به دو آیه از قرآن استناد می کند که تنها گناهی که خداوند نمیبخشد، شرک است؛ وی برخی از پاسخهای شیعه را میآورد و رد میکند و پاسخ شبهه خود نمیداند؛ ازجمله اینکه به آیه 97 و 98 سوره یوسف استدلال کردهاند و توسل را جایز میدانند. «قَالُوا يَا أَبَانَا اسْتَغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا إِنَّا كُنَّا خَاطِئِينَ * قَالَ سَوْفَ أَسْتَغْفِرُ لَكُمْ رَبِّي إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ (یوسف/97و98) گفتند اى پدر براى گناهان ما آمرزش خواه كه ما خطاكار بوديم * گفت به زودى از پروردگارم براى شما آمرزش مى خواهم كه او همانا آمرزنده مهربان است.»
وی میگوید علت درخواست فرزندان یعقوب از پدر این بود که این فرزندان بجز گناهی که باید برای آن به درگاه خداوند توبه میکردند، 40 سال حضرت یعقوب را هم اذیت کرده بودند؛ این درخواست که ای پدر! برای ما استغفار کن! به این معنا بود که خودت ما را ببخش و از خداوند بخواه که ما را ببخشد؛ بنابراین درخواست بخشش از پدر خود را داشتند؛ بنابراین آیات مذکور، عذرخواهی فرزندان یعقوب از او بوده و نهایتاً جواز توسل به زنده را متذکر شده است.
در پاسخ به این کارشناس وهابی می توان آیات دیگری که سفارش به توسل کرده و برداشتی غیر توسل نمیتوان از آن داشت را ذکر کنیم. در قرآن آمده است: «وَمَا أَرْسَلْنَا مِنْ رَسُولٍ إِلَّا لِيُطَاعَ بِإِذْنِ اللَّهِ وَلَوْ أَنَّهُمْ إِذْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ جَاءُوكَ فَاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ وَاسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّابًا رَحِيمًا (نساء/64) ما هیچ پیامبری را نفرستادیم مگر برای اینکه به فرمان خدا، از وی اطاعت شود و اگر این مخالفان، هنگامی که به خود ستم میکردند (و فرمانهای خدا را زیر پا میگذاردند) نزد تو میآمدند و از خدا طلب آمرزش میکردند و پیامبر هم برای آنها استغفار میکرد، خدا را توبه پذیر و مهربان مییافتند.»
در این آیه سفارش به توسل به پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآله) شده است و حتی در آیه دیگری، اعراض از این کار را از صفات منافقان و تکبر آنان بر شمرده است. «وَ إِذا قيلَ لَهُمْ تَعالَوْا يَسْتَغْفِرْ لَکُمْ رَسُولُ اللَّهِ لَوَّوْا رُؤُسَهُمْ وَ رَأَيْتَهُمْ يَصُدُّونَ وَ هُمْ مُسْتَکْبِرُونَ (منافقون/5) هنگامی که به آنان گفته شود: بیایید تا رسول خدا برای شما استغفار کند! سرهای خود را (از روی استهزا و کبر و غرور) تکان میدهند و آنها را میبینی که از سخنان تو اعراض کرده و تکبر میورزند!»
پس می توان گفت توسل به زنده طبق این آیات، قطعاً مشروع است؛ البته سفارش به توسل به پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) مطلق است و بعد از رحلت حضرت را نیز شامل میشود.
با این ملاک قرآنی که در زمان حیات، توسل جایز است و شرک نیست، میتوان نتیجه گرفت که پس از مرگ نیز اگر او بتواند کلام زائر را بشنود و توان دعا و استغفار داشته باشد، توسل به او نیز میتوان داشت، همچنین اگر معتقد شویم مردگان نمیشنوند و یا نمیتوانند پس از مرگ چیزی از خداوند درخواست کنند هم توسل به آنان شرک نیست بلکه تنها ایراد به آن، بیفایده بودن آن است.
از طرفی توسط عده زیادی از بزرگان وهابی، سماع موتی و شنیدن مردگان تأیید شده است.(1) از پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) نیز زیارت بقیع در روایات صحیح گزارش شده است.(2)
بنابراین زیارت امام حسین (علیهالسلام) مشروع و سنت است و آن را نمیتوان با گناهان قیاس کرد و زیارت قبول گفتن به زائرین نیز ممدوح است نه شریک شدن در گناه!
پینوشت:
1. «نظر علمای اهل سنت در تأیید سماع موتی»
«روایت قلیب بدر و اثبات سماع موتی»
2. «روایت «سلام به مردگان و خطاب به آنان» و اثبات سماع موتی»
افزودن نظر جدید