مشروعیت سفر برای زیارت اربعین
امام صادق(ع): کسى که پیاده به زیارت قبر امام حسین (ع) برود، خداوند متعال به هر گامى که برداشته و به هر قدمى که از زمین بلند کرده و بر آن نهاده، ثواب آزاد کردن بندهاى از اولاد حضرت اسماعیل را میدهد.
پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ وهابی ها بر اساس مبنا و اعتقاد باطلی که دارند معتقدند، زیارت قبور اهل بیت (علیهالسلام) و به طور ویژه و مخصوص، زیارت قبر مطهر امام حسین (علیهالسلام) و پیاده روی اربعین عملی باطل و خلاف دستور اسلام است.
در مقابل این ادعای بی اساس باید ابتدا گفت:
بدعت یعنی: وارد کردن چیزی در دین، پس از پیامبر اسلام (صلیاللهعلیهوآله) که از آن نهی شده یا در خصوص آن روایتی نیست و ذیل احکام کلی دینی هم جای نمیگیرد.(1)
به عبارت دیگر بدعت آن است که کسی گفتاری یا کرداری در دین وارد کند و در گفتار و کردار خویش به صاحب شریعت و نمونههای متقدم و اصول محکم دینی استناد نورزد.(2)
بنابراین پیاده روی و زیارت اربعین نمیتواند از مصادیق بدعت باشد؛ زیرا علمای اهل سنت در کتب معتبر خود به جواز زیارت قبر رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) توسط بعضی از صحابه اذعان کردهاند.
به عنوان مثال حاکم نیشابوری از علمای سرشناس اهل سنت در کتاب خود روایت سفر به زیارت حمزه سید الشهدا توسط حضرت فاطمه زهرا (سلاماللهعلیها) را آورده است: «عن جعفر بن محمد عن أبیه عن علي بنالحسين عن أبيه ان فاطمة بنت النبی كانت تزور قبر عمها حمزة كل جمعة فتصلى وتبكی عنده.(3) فاطمه زهرا (سلاماللهعلیها) دختر پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) هر جمعه به زيارت قبر عمويش حمزه مىرفت و آنجا نماز مىخواند و گريه مىكرد.»
با توجه به اینکه قبر حمزه سیدالشهداء از شهر فاصله داشت، نمی توان گفت تنها زیارت بوده بلکه این یک نوع سفر به قصد زیارت محسوب خواهد شد.
ابوداوود سجستانی در کتاب خود این روایت صحیح را آورده است که طلحة بن عبیداللّه میگوید: «با پیامبر خدا (صلیاللهعلیهوآله) بیرون رفتیم و آن حضرت قبور شهدای احد را اراده کرده بود. وقتی نزد قبرهای شهدا رسیدیم، فرمود: این قبور برادران ماست.»(4) (منظور از قبور شهدا در اینجا، قبور شهدای احد است که چند کیلومتر با مدینه فاصله دارد.)
مشروعیت و پاداش زیارت قبر حضرت اباعبدالله الحسین (علیهالسلام) در کلام امام صادق (علیهالسلام):
«دَخَلْتُ عَلَى أَبِی عَبْدِ اللَّهِ .. . فَسَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع یَقُولُ مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَیْنِ ع مَاشِیاً کَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِکُلِّ خُطْوَةٍ وَ بِکُلِّ قَدَمٍ یَرْفَعُهَا وَ یَضَعُهَا عِتْقَ رَقَبَةٍ مِنْ وُلْدِ إِسْمَاعِیل.(5) راوی میگوید خدمت امام صادق (علیهالسلام) رسیدم؛ شنیدم حضرت میفرمود: کسى که پیاده به زیارت قبر امام حسین (علیهالسلام) برود، خداوند متعال به هر گامى که برداشته و به هر قدمى که از زمین بلند کرده و بر آن نهاده، ثواب آزاد کردن بندهاى از اولاد حضرت اسماعیل را میدهد.»
با این موارد ذکر شده نمیتوان سفر برای زیارت اربعین را بدعت دانست به جهت اینکه امر جدیدی نیست که داخل در دین شده باشد، بلکه از صدر اسلام زیارت قبور و سفر برای زیارت اهل قبور وجود داشته است.
همچنین باید گفت وقتی یک عملی استحباب پیدا کرد و به عنوان یک مستحب توسط پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) تشریع شد، به تبع، مقدمات آن نیز مستحب خواهد بود؛ همانطور که در عمل واجب حج اینگونه است و به تبع وجوب حج، مقدمات آن نیز واجب است در عمل مستحب نیز مقدماتش مستحب خواهد بود.
از جمله مستحبات، زیارت قبور است که روایات زیادی بر استحباب آن دلالت دارد و زمانی که این عمل مستحب شد از جمله ملزومات و مقدمات این زیارت (عمل مستحب) ممکن است سفر باشد. بنابراین نمیتوان گفت که خود عمل مستحب است، اما مقدمه آن را عملی شرک آمیز و معصیت و گناه شمرد.
بنابراین شبهه بدعت بودن سفر برای زیارت اربعین بدون هیچ مدرک و سندی بوده و نه تنها قدرت اثبات حرمت را ندارد بلکه نمیتواند حتی کراهتی را برای این عمل که سفر برای زیارت کربلای معلی باشد، ثابت کند.
پینوشت:
1. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ج۱، ص۱۶۴، به کوشش محمود عادل، تهران، ۱۴۰۸ق/ ۱۳۶۷ش.
2. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ج۱، ص۳۹، به کوشش محمد سیدکیلانی، بیروت، دارالمعرفه.
3. حاكم نیشابوری، أبوعبدالله، المستدرك على الصحيحين، ج1، ص533، تحقيق: مصطفى عبد القادر عطا، دار الكتب العلمية – بيروت، چاپ اول.
4. ابوداود سجِسْتانی، سنن ابی داود، ج2، ص218، محقق: محمد محی الدين عبدالحميد، المكتبة العصرية، صيدا – بيروت.
5. ابن قولویه، جعفر بن محمد، کامل الزیارات، محقق: امینی، عبد الحسین، ص۱۳۴، نجف، دار المرتضویة، چاپ اول، ۱۳۵۶ش.
افزودن نظر جدید