رد تشبیه اعتقاد شیعه در آیه مباهله، با اعتقاد مسیحیت در تثلیث
خلاصه
حقانیت و افضلیت امیرالمومنین (علیهالسلام) در کتاب و سنت اثبات شده است و در منابع فریقین روایات بسیار زیادی در اثبات آن وارد شده است، از جمله اینکه در قرآن کریم، آیه مباهله در بیان شرافت و فضیلت اهل بیت (علیهمالسلام) مخصوصاً امیرالمومنین (علیهالسلام) وارد شده است که فریقین نیز قبول دارند؛ اما وهابیها همواره با شبهه پراکنیهای بیاساس، سعی در تنقیص فضائل اهلبیت (علیهمالسلام) را دارند؛ از اینرو یکی از بزرگان این فرقه مدعی است که اعتقاد به اینکه علی (علیهالسلام) را نفس پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) بدانیم، این شباهت به اعتقاد مسیحیت دارد که ابن، اب و روح القدس را یکی و خدا میدانند، در حالیکه این اعتقاد باطل بوده و از نظر عقلی و نقلی مردود است.
شبهه
یکی از آیاتی که اثبات کننده فضیلت و برتری امیرالمومنین (علیهالسلام) بر سایر صحابه و همچنین ولایت و خلافت ایشان بعد از رسول الله (صلیاللهعلیهوآله) است آیه شریفه «فَمَنْ حَاجَّكَ فِیهِ مِن بَعْدِ مَا جَاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْا نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَ أَبْنَاءَكُمْ وَ نِسَاءَنَا وَ نِسَاءَكُمْ وَ أَنفُسَنَا وَ أَنفُسَكُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَللَّعْنَتَ اللَّـهِ عَلَی الْكَاذِبِینَ.[آلعمران/61] بنابراین، پس از فرارسیدن علم [وحی] به تو، هر کس درباره او [حضرت عیسی(علیهالسلام)]، با تو به چالش برخیزد، به او بگو: بیایید تا فرزندانمان و فرزندانتان، و زنانمان و زنانتان، و جانهایمان و جانهایتان را فراخوانیم، آنگاه (به درگاه خداوند) زاری [تضرّع] کنیم تا لعنت خداوند را بر دروغگویان نهیم.» است، یکی از نکات تفسیری که در این آیه شریفه وجود دارد و مفسرین پیرامون آن بحث کردهاند، مراد از واژه «انفسنا» در آیه شریفه است، مفسرین زیادی این فراز از آیه را تفسیر کردهاند، به اینکه منظور از «انفسنا» علی (علیهالسلام) است، در این بین وهابیها که همواره بغض اهل بیت (علیهمالسلام) و تشیع را دارند این حقیقت آشکار و تفسیر صریح را نادیده گرفتهاند و مدعی هستند که اگر چنین تفسیری را بخواهیم ارائه دهیم و علی (علیهالسلام) را نفس پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) بدانیم، شبیه همان اعتقاد مسیحیان است که اب، ابن و روح القدس را در نفس واحد قرار دادهاند و هر سه در حقیقت یکی هستند که همان خدا است.[1]
پاسخ
آنچه وهابیت بدان معتقد است و بر زبان جاری میکند نشاندهنده طینت زشت این قوم است، که در راستای پیشبرد اهداف شوم خود، حتی حاضرند بدترین تهمتها و سخنها را نسبت به اهلبیت بر زبان جاری کنند، اما نسبت به این کلام عبدالرحمن دمشقیه باید گفت:
اولاً: آنچه را که مسیحیت بدان معتقد است، تعیین سه شخصیت حقیقی (نزد خودشان) به عنوان الله است، اما در آیه شریفه، هیچ مسلمانی حتی افراد عادی که سواد چندانی ندارند نمیگویند که حقیقتاً دو شخصیت جداگانه در واقع یکی هستند و به منزله جسم واحد باید به آنها نگاه کنیم، بلکه از بس قرابت پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) با حضرت علی (عليهالسلام) بالا است که در آیه شریفه، این دو را به عنوان یک نفس تصور کرده و از واژه (انفسنا) استفاده کرده است؛ افزون بر اینکه اگر وهابیها بخواهند چنین ادعایی را داشته باشند باید در موارد دیگر هم همین حکم را صادر کنند؛ از اینرو چنانچه دو نفر با یکدیگر عهد اخوت داشته باشند، نباید امکان ازدواج با فرزندان یکدیگر را داشته باشند، در حالیکه چنین چیزی در شرع وارد نشده است.
ثانیاً: حضور حضرت علی (علیهالسلام) در هنگام مباهله در کنار پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) امری حتمی است که همه پذیرفتهاند و در آیه شریفه هم خطاب نسائنا، ابنائنا و انفسنا را دارد که حضرت جزء دو گروه اول نمیتوانند باشند؛ پس فقط مورد سوم میماند که باید یک مصداق آن، حضرت علی (علیهالسلام) باشند.
ثالثاً: آنچه این شخص وهابی ادعا کرده است با آیات دیگر در تنافی است؛ چرا که ما در برخی آیات مشابه این آیه، داریم که پیامبر(صلیاللهعلیهوآله) را از نفس صحابه و مردم دانسته برای نمونه در آیه شریفه میفرماید: «لَقَدْ جاءَکمْ رَسُولٌ مِنْ أَنْفُسِکم.[توبه/128] برای شما رسولی از خودتان آمد.» و یا آیه شریفه «وَ اللَّهُ جَعَلَ لَکمْ مِنْ أَنْفُسِکمْ أَزْواجا.[نحل/72] و خداوند قرار داد برای شما از خودتان ازواجی را.» اگر بنا بر تفسیر عبدالرحمن دمشقیه، بخواهیم به این آیات مشابه نگاه کنیم، باید یک نگاه «این همانی» داشته باشیم یعنی پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) را عین مردم و صحابه بدانیم و صحابه را نیز عین پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) و در آیه بعد هم باید همسران را عین مردان و مردان را عین همسرانشان قرار دهیم که این هم امری محال است.
رابعاً: با مراجعه به تفاسیر، به خوبی روشن است که همراهان پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) در این رسالت خطیر، کسی جز حضرت زهرا، حضرت علی و حسنین (علیهمالسلام) نبودهاند.
خامساً: با مراجعه به منابع روایی به خوبی می توان دریافت که مراد از «انفسنا» در آیه مباهله، امیرالمومنین است؛ چرا که در برخی از روایات به صراحت، پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) علی بن ابیطالب (علیهالسلام) را نفس خود معرفی کرده است؛ برای مثال، هنگامیکه گروهی از یمن نزد پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) آمده بودند، حضرت خطاب به ایشان فرمودند: «لَتُقِيمُنَّ الصَّلَاةَ وَلَتُؤْتُنَّ الزَّكَاةَ وَلَتَسْمَعُنَّ وَلَتُطِيعُنَّ أَوْ لَأَبْعَثَنَّ إِلَيْكُمْ رَجُلًا لِنَفْسِي يُقَاتِلُ مُقَاتِلَتَكُمْ وَيَسْبِي ذَرَارِيَّكُمْ اللهم أنا أو كنفسي، ثم أخذ بيد عليّ(علیهالسلام).[2] نماز بپا دارید، زکات دهید، گوش دهید و اطاعت کنید، یا بهسوی شما مردی را میفرستم که قسم به جان خودم جنگجویان شما را میکشد و ذریه شما را اسیر میکند، خداوندا! من یا مثل من، سپس دست علی (علیهالسلام) را گرفت.»
بنا بر آنچه بیان گردید روشن میگردد که وهابیت ادعایی واهی نسبت به این مساله داشته و تنها با بغضی که دارند در صدد توجیه و یا انکار حقیقت هستند.
پینوشت:
[1]. الدمشقیة، عبدالرحمن، الإستدلال بالسنة النبوية عند الشيعة في ميزان النقد العلمي، ج2، ص29.
[2]. ابن أبي شيبه، عبدالله، المصنّف في الأحاديث والآثار، ج6، ص369، تحقيق: كمال يوسف الحوت، مكتبة الرشد، چاپ اوّل، رياض، 1409ق.
افزودن نظر جدید