پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ در سوال اول کتاب متشابهات احمد الحسن (مدعی یمانی) آمده که: «معنای حدیث «خدا را با خدا بشناسید» چیست؟ وی در پاسخ گفته است: «خدا را با خدا در خلق بشناسید و مراد از آن امام زمان (علیه‌السلام) که ظهور خدا در مخلوقات است یعنی تجلی و ظهور تمام کمالات خداوند در مخلوقات است. به عبارت دیگر: تجلی و ظهور اسماء الله در خلق همان امام زمان (علیه‌السلام) است که وجه الله است که با آن با مخلوقات روبرو می‌شود هر کس که بخواهد به معرفت خدا برسد باید امام زمان (علیه‌السلام) را بشناسد.»[1]
پاسخ: گرچه معرفت خداوند متعال حاصل نمی‌شود مگر با اهل‌بیت (علیهم‌السلام) ولی آن‌گونه که حدیث را تفسیر کرده، مراد نیست و تفسیر او اشتباه است زیرا که بعضی از کلمات را به حدیث اضافه کرد (فی الخلق) و براساس آن کلمات اضافه‌ی بی‌اساس، حدیث را تفسیر کرد گرچه لازم است از طریق اهل بیت (علیهم‌السلام) به شناخت خدا رفت ولی این حدیث از نواصب گرفته نشده بلکه از اهل‌بیت عصمت و طهارت (علیهم‌السلام) گرفته شده و جهت شناخت ذات حق تعالی فرمودند که: خدا را با خدا بشناسید یعنی ذات حق تعالی همانند هیچ شیء از مخلوقات نیست بلکه براساس فرمایش امام صادق (علیه‌السلام) بر خلاف اشیاء است.[2] فلذا امیرمومنان(علیه‌السلام)  فرمودند: «خدا را با خدا بشناسید.»[3] خداوند متعال نیز در این زمینه فرمودند: «فلا تضربوا لله الامثال...[نحل/74] برای خدا مثال نزنید...» یعنی چون خداوند متعال برخلاف کل مخلوقات است و به هیچ وجه همانند مخلوقات نخواهد بود بلکه ماهیت ذات خداوند متعال با ذوات مخلوقات کاملا فرق دارد زیرا که مخلوقات ممکن الوجود هستند (یعنی وجودشان از خودشان نیست) و خداوند متعال واجب الوجود است (یعنی وجودش از خودش هست و هیچ نیازی به هیچ کسی ندارد) علاوه بر آن امام صادق (علیه‌السلام) نیز در روایتی فرمودند: «منزه است خداوند متعال ، برای خداوند متعال مَثَلی وجود ندارد...»[4] امام رضا (علیه‌السلام) نیز در روایتی فرمودند: «منزه هستی، چگونه نفسشان همراهی آن‌ها کرد تا این‌که شما را به غیر شما تشبیه کنند خداوندا تو را وصف نمی‌کنم جز به آن‌چه که خود را وصف کردید و تو را به مخلوقاتت تشبیه نمی‌کنم شما اهل هر خیری هستید و مرا با قوم ظالمان قرار نده...»[5]
احمد الحسن راه چاره‌ای جز اضافه کردن برخی کلمات به حدیث و تحریف معنای آن ندارد زیرا که معنای حقیقی حدیث (آن حدیثی که در سوال از او پرسیده شد) با اعتقادات او هم‌خوانی ندارد وی در سوال چهارم در بیان معنای تجلی خدا در مخلوقات، به آفتاب و نور آن مثال می‌زند[6] حال آن‌که بیان شد تشبیه خداوند متعال به هر چیزی اشتباه است و ائمه اطهار (علیهم‌السلام) نیز از این عمل نهی کردند.
آیا فردی که در مهمترین رکن دین یعنی توحید، داراری اشکال واشتباه است می تواند هدایت گر بشر به وحدانیت باشد؟ آیا با این اشکالات موجود می توان معتقد به عصمت احمد الحسن شد؟

پی‌نوشت:

[1]. احمد اسماعیل (مدعی یمانی)، المتشابهات، ج1، ص15، چاپ سوم، 1431ق.
[2]. کلینی، الکافی، ج1، ص81، دار الکتب الاسلامیه، تهران، 1407ق.
[3]. همان، ص 85.
[4]. تفسیر نور الثقلین، ج3، ص 606، ناشر: اسماعیلیان، قم، 1415ق.
[5]. کلینی، کافی، ج1، ص101، دار الکتب الاسلامیه، تهران، 1407ق.
[6]. یجب معرفه انتجلی الله فی الموجودات لا یعنی انه جزء منها او انه فیها بل یعنی انه لا یقوم موجود الا بالله، ولا یظهر الا بنور الله، سواء بذلک اقرب او ابعد الموجودات عنه سبحانه، والله لیس کمثله شیء.
فکون نور الشمس موجودا علی الارض لا یعنی ان الشمس موجوده علی الارض، و کوننا نری الاشیاء علی الارض بنور الشمس لا یعنی ان نور الشمس مستقر علی الارض. بلی الشمس متجلیه فی الارض بشکل او بآخر، و موثره بالارض بشکل او بآخر، مع ان نورها و تاثیرها یسع الارض و غیرها، و اظهار نور الشمس النجاسه لنا لنراها باعیننا لا یعنی ان نور الشمس تنجس بها او انفعل بمسها. احمد اسماعیل (مدعی یمانی)، المتشابهات، ج1، ص20، چاپ سوم، 1415ق.