برخی از وهابیان شبهه وارد کرده‌اند که شیعیان در عزاداری عاشورا، خود را گِل مالی می‌کنند، بدون این‌که در کتب خود دلیلی بر آن داشته باشند؛ این عمل آنان، همانند اعمال هندوها است که خود را گِل‌مالی می‌کنند و در نهایت، این عبارت را ذکر کرده‌اند: «ای علمای شيعه! اين شباهت عجيب شما با هندوها، چه معنا دارد؟»

پاسخ:
در جواز عزاداری اهل بیت (علیهم‌السلام)، بلکه در استحباب آن، روایات و ادله فراوانی وجود دارد، هم‌چنین در استحباب جزع نیز، روایات متعددی صادر شده که از جمله، امام صادق (علیه‌السلام) در روایتی به مسمع که یکی از شیعیان حضرت بود، فرمودند: آیا به یاد نمی‌آورید که چه بلاهایی بر ایشان (امام حسین علیه‌السلام) وارد شده است؟ مسمع گفت: بله! به یاد می‌آوریم. امام در ادامه فرمودند: آیا جزع می‌کنید؟ مسمع گفت: بله! به خدا قسم... پس از آن، امام صادق (علیه‌السلام) پاداش‌های فراوانی برای وی ذکر کردند که نشان از استحباب جزع نزد شیعه دارد.[1]
علاوه بر آن در دعای ندبه آمده: «هل من جزوع فاساعد جزعه اذا خلا.[2] آیا کسی هست که فراوان جزع کند که در جزع او را یاری کنم.»
اگر برخی از شیعیان در عزاداری امام حسین (علیه‌السلام) خود را گِل‌مالی می‌کنند، از این‌رو است که گِل‌مالی را یکی از مصادیق جزع می‌دانند و برخی آن را از باب مواسات با امام غریب خود، حضرت اباعبدالله (علیه‌السلام)، خود را گِل‌مالی می‌کنند؛ پس هیچ اشکالی نمی‌تواند متوجه پیراوان امیرالمومنین (علیه‌السلام) بشود.
اما این‌که از روی عناد و لجاجت، شیعیان را در این زمینه، تشبیه به هندوها می‌کنند؛ این تشبیه همان قیاس باطلی است که هیچ‌کدام از شیعه آن را نپذیرفته‌اند و منشأ آن ابلیس است، آن‌جا که گفت: «خَلَقْتَنِي مِنْ نارٍ وَ خَلَقْتَهُ مِنْ طِينٍ.[اعراف/12] مرا از آتش، و او را از گل خلق کردی.»
لازمه التزام به چنین تشبیهی، این‌که نباید مسلمانان طواف کنند، چون عمل آنان همانند عمل مشرکین مکه است و هم‌چنین نباید به حج خانه خدا رفت، و نباید برای باری‌تعالی سجده کرد، زیرا مشرکین این اعمال را انجام می‌دادند؛ پس به صِرف تشبیه، نمی‌توان فعلی را مذموم دانست.
جهت حسن ختام، فتوای مقام معظم رهبری را ذکر می‌کنیم.
پرسیدند حکم گِل‌مال کردن خود، به عنوان عزادار جایز است؟
کیفیت گِل یا خاک به بدن مالیدن یا بعضی جاها کاه روی سر می‌ریزند، فرق می‌کند. بعضی جاها روز عاشورا، گلی بر سر می‌مالند، یا کاه بر سر می‌ریزند که نشان دهند، عزادار هستند. اما اگر به حدی برسد که سخیف یا زشت باشد و طرف انگشت‌نما شود یا این‌که دشمنان از همین اعمال، علیه مکتب اهل بیت، پیروان مکتب اهل بیت، سوءاستفاده کنند، و موجب وهن باشد، بله حرام است. بنابراین اگر در حد ساده‌ای باشد که به آن مراتب نرسد و طرف صرفاً خود را عزادار نشان دهد، این اشکالی ندارد. اما اگر در حدی باشد که طرف یا انگشت‌نما می‌شود و زشت و سبک است یا موجب وهن باشد، این جایز نیست.[3]

پی‌نوشت:

[1]. «...عَنْ مِسْمَعِ بْنِ عَبْدِ الْمَلِكِ كِرْدِينٍ الْبَصْرِيِّ قَالَ: قَالَ لِي أَبُو عَبْدِ اللَّهِ‌ع يَا مِسْمَعُ‏ أَنْتَ مِنْ أَهْلِ الْعِرَاقِ أَمَا تَأْتِي قَبْرَ الْحُسَيْنِ‌ع قُلْتُ لَا أَنَا رَجُلٌ مَشْهُورٌ عِنْدَ أَهْلِ الْبَصْرَةِ وَ عِنْدَنَا مَنْ يَتَّبِعُ هَوَى هَذَا الْخَلِيفَةِ وَ عَدُوُّنَا كَثِيرٌ مِنْ أَهْلِ القَبَائِلِ مِنَ النُّصَّابِ وَ غَيْرِهِمْ وَ لَسْتُ آمَنُهُمْ أَنْ يَرْفَعُوا حَالِي عِنْدَ وُلْدِ سُلَيْمَانَ فَيُمَثِّلُونَ بِي قَالَ لِي أَ فَمَا تَذْكُرُ مَا صُنِعَ بِهِ قُلْتُ نَعَمْ قَالَ فَتَجْزَعُ قُلْتُ إِي وَ اللَّهِ وَ أَسْتَعْبِرُ لِذَلِكَ حَتَّى يَرَى أَهْلِي أَثَرَ ذَلِكَ عَلَيَّ فَأَمْتَنِعُ مِنَ الطَّعَامِ حَتَّى يَسْتَبِينَ ذَلِكَ فِي وَجْهِي قَالَ رَحِمَ اللَّهُ دَمْعَتَكَ- أَمَا إِنَّكَ مِنَ الَّذِينَ يُعَدُّونَ مِنْ أَهْلِ الْجَزَعِ لَنَا وَ الَّذِينَ يَفْرَحُونَ لِفَرَحِنَا وَ يَحْزَنُونَ لِحُزْنِنَا وَ يَخَافُونَ لِخَوْفِنَا وَ يَأْمَنُونَ إِذَا أَمِنَّا أَمَا إِنَّكَ سَتَرَى عِنْدَ مَوْتِكَ حُضُورَ آبَائِي لَكَ- وَ وَصِيَّتَهُمْ مَلَكَ الْمَوْتِ بِكَ وَ مَا يَلْقَوْنَكَ بِهِ مِنَ الْبِشَارَةِ أَفْضَلُ وَ لَمَلَكُ الْمَوْتِ أَرَقُّ عَلَيْكَ وَ أَشَدُّ رَحْمَةً لَكَ مِنَ الْأُمِّ الشَّفِيقَةِ عَلَى وَلَدِهَا قَالَ ثُمَّ اسْتَعْبَرَ وَ اسْتَعْبَرْتُ مَعَهُ- فَقَالَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي فَضَّلَنَا عَلَى خَلْقِهِ بِالرَّحْمَةِ وَ خَصَّنَا أَهْلَ الْبَيْتِ بِالرَّحْمَةِ يَا مِسْمَعُ‏ إِنَّ الْأَرْضَ‏ وَ السَّمَاءَ لَتَبْكِي مُنْذُ قُتِلَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع رَحْمَةً لَنَا وَ مَا بَكَى لَنَا مِنَ الْمَلَائِكَةِ أَكْثَرُ- وَ مَا رَقَأَتْ دُمُوعُ الْمَلَائِكَةِ مُنْذُ قُتِلْنَا وَ مَا بَكَى أَحَدٌ رَحْمَةً لَنَا وَ لِمَا لَقِينَا إِلَّا رَحِمَهُ اللَّهُ- قَبْلَ أَنْ تَخْرُجَ الدَّمْعَةُ مِنْ عَيْنِهِ فَإِذَا سَالَتْ دُمُوعُهُ عَلَى خَدِّهِ فَلَوْ أَنَّ قَطْرَةً مِنْ دُمُوعِهِ سَقَطَتْ فِي جَهَنَّمَ لَأَطْفَأَتْ حَرَّهَا حَتَّى لَا يُوجَدَ لَهَا حَرٌّ وَ إِنَّ الْمُوجَعَ لَنَا قَلْبُهُ لَيَفْرَحُ يَوْمَ يَرَانَا عِنْدَ مَوْتِهِ فَرْحَةً لَا تَزَالُ تِلْكَ الْفَرْحَةُ فِي قَلْبِهِ حَتَّى يَرِدَ عَلَيْنَا الْحَوْضَ وَ إِنَّ الْكَوْثَرَ لَيَفْرَحُ بِمُحِبِّنَا إِذَا وَرَدَ عَلَيْهِ حَتَّى إِنَّهُ لَيُذِيقُهُ مِنْ ضُرُوبِ الطَّعَامِ مَا لَا يَشْتَهِي أَنْ يَصْدُرَ عَنْه...» جعفر بن محمد بن قولویه، کامل الزیارات، ص101، دار المرتضویه، نجف اشرف، 1356ش.
[2]. شیخ عباس قمی، مفاتیح الجنان، دعای ندبه.
[3]. سایت مشرق نیوز، «فتوای رهبر انقلاب درباره گِل‌مالی، نذری شبهه‌ناک، برهنه‌ شدن، قمه‌زنی و حضور زنان در دسته عزاداری»، کد خبر: 481391.