پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب- محمدعلی طاهری سرکرده عرفان موسوم به حلقه، می‌گوید: «توسل به من دون‌الله تشعشع منفی می‌آورد!»[1] اولین برداشتی که می‌توان از این کلام داشت، این‌که هیچ کسی حق ندارد از دیگران در کارهای خود کمک و یاری بخواهد. در حالی که خود جناب طاهری برای پیش برد کارهای خود بارها از وکیل و حتی سیاستمداران غربی تقاضای کمک و یاری کرده است! در پیج اینستاگرام (عرفان‌های نوظهور) راجع به همین موضوع یکی از طرفداران حلقه(khorshid.erfani) واکنش نشان داده و گفت: «مگر ما به وکیل توسل می‌کنیم؟ خیر! وکیل برای حل و فصل مشکلات زمینی ایشان(محمدعلی‌طاهری) است، یعنی توسل راه کمال با قانون آسمانی، که خدا را شکر استاد طاهری با توسل به خدا تمام مشکلات زمینی برایشان حل شده است.»
در پاسخ به ایشان گفتم: «شما و طاهری، معنای توسل و توکل را اشتباه گرفته‌اید. توکل از ماده وکالت به معنای سپردن کارها به خداوند و اعتماد بر لطف او است. مرحوم راغب اصفهانی در مفردات می گوید: « (توکل) اگر با حرف (علی) بیاید به معنای اعتماد کردن می‌باشد.»[2] بنابراین توکل بر خداوند یعنی اعتماد کردن به او و واگذار کردن کار به او و تسلیم اراده او بودن و استقلال ندادن به اسباب و توجه کامل به مسبب‌الاسباب یعنی خداوند متعال. یعنی در عین استفاده از اسباب توجه داشته باشیم که اسباب از خود چیزی ندارند و در تأثیر مستقل نمی‌باشند بلکه تکیه‌گاه آن‌ها نیز خداوند متعال است.
اما توسل در لغت به معنای «مدد جستن از وسیله برای نیل به مقصود است، انسان برای رسیدن به مراد خویش، باید به اسباب و واسطه‌های فیض متوسل شود. مقصود از توسل در اصطلاح مسلمانان، تمسک جستن به اولیای الهی درگاه خداوند، به منظور برآمدن نیازها است.»[3]  بنابراین توسل در مشکلات زمینی هم کاربرد دارد. به عبارتی یعنی ما برای مشکلات زمینی خودمان می‌توانیم به ائمه(علیهم السلام) توسل پیدا کنیم. به همین خاطر این‌همه آیات راجع به توسل  در قرآن ذکر شده است. لطفا توجه کنید: «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ ابْتَغُوا إِلَیْهِ الْوَسیلَةَ وَ جاهِدُوا فی‏ سَبیلِهِ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُون‏[مائده/35]، ای اهل ایمان، از خدا بترسید و به سوی او وسیله جویید و در راه او جهاد کنید، باشد که رستگار شوید.»
«وقَالُواْ یَأَبَانَا اسْتَغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا إِنَّا کُنَّا خَاطِئین. قَالَ سَوْفَ أَسْتَغْفِرُ لَکُمْ رَبىّ‏ إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِیمُ[یوسف/97،98]، ای پدر بر تقصیراتمان از خدا آمرزش طلب که ما خطای بزرگ مرتکب شده‌ایم؛ پدر گفت: به زودی از درگاه خدا برای شما آمرزش می‌طلبم که او بسیار آمرزنده و مهربان است.»

پی‌نوشت:
[1]. جزوه دوره چهارم، محمد علی طاهری، بی‌تا‌، بی‌جا، ص140.
[2]. راغب اصفهانی، مفردات، ماده وکل.
[3].  پرسش و پاسخ شماره ۱۴، سیدمحمدکاظم روحانی، دفترنشرمعارف، ۱۳۸۳، ص ۴۹.