آیا تعریف معجزه در اسلام و مسیحیت یکسان است؟

  • 1397/09/05 - 20:49
معجزه در نگاه اسلام دارای تعریفی متفاوت است. مُعجِزَه، اسم فاعل از ریشه "ع ج ز" و به معنای کاری است که دیگران را عاجز می‌کند. در اصطلاح دینی و کلامی به کار خارق‌العاده‌ای گفته می‌شود که همراه با ادعای نبوت و مبارزه طلبی است و کسی توان مقابله با آن را ندارد.

باید گفت تعریفی که مسیحان از معجزه می کنند  با تعریف معجزه در اسلام متفاوت است. در مسیحیت معجزه (Miracle) صرفاً برای حوادثی به کار می رود که عامل فرا طبیعی دارد.[1] مسیحیان تبشیری مدعی انجام معجزاتی میباشند و به این کار عطیه معجزه میگویند. عطیه معجزه[2]، عطیه‌ای است که فرد به وسیله آن و با قدرت روح‌القدس[3] می‌تواند به انجام اموری خارق العاده بپردازد که دیگران از انجام آن عاجزند[4]. در عطیه معجزه روح القدس به فرد توانایی می‌دهد تا برای دیگران معجزه کرده و غیرممکن‌های دیگران را به ممکن تبدیل سازد[5].

معجزه در نگاه اسلام  دارای تعریفی متفاوت است. مُعجِزَه، اسم فاعل از ریشه "ع ج ز"[6] و به معنای کاری است که دیگران را عاجز می‌کند. در اصطلاح دینی و کلامی به کار خارق‌العاده‌ای گفته می‌شود که همراه با ادعای نبوت و مبارزه طلبی است و کسی توان مقابله با آن را ندارد.[7]و در تعریفی عام‌تر، امر خارق العاده‌ای که به عنایت و اذن خاص الهی صورت می‌گیرد و هدف از آن اثبات منصب و مقامی الهی و مقدس است. این پدیده دارای چند نشانه در مقام شناخت و اثبات است. مرحوم آیت الله خویی در کتاب البیان شرایطی را برای معجزه بیان می کندکه عبارت هستند از:

- منافی نبودن معجزه با حکم عقل و نقل؛

- همراه با تحدی بودن؛

- خارق العاده بودن؛

- شاهد بر کذب مدعی نبودن؛

- قابل تعلیم و تعلم نبودن و متکی نبودن برعلوم و فنون.[8]

 البته در مورد تحدی برخی آنرا منحصر در قرآن می دانند. با این تعریف تمامی مواردی که در حال حاضر مسیحیان تبشیری به عنوان معجزه می دانند معجزه نیست بلکه امورخارق العاده و یا بعضا چشم بندی و یا حقه هایی است که با اسم معجزه مطرح می شود.
به این ترتیب، این امور خارق العاده را ـ اگر شیّادی و تردستی نباشد ـ  با آموزش، تجربه و تمرکز می‌توان یاد گرفت. راهبان هندو و بودایی، کاهنان یهودی و برخی از اقطاب دراویش در اسلام نیز توان انجام دادن این نوع از کارهای خارق العاده را دارند  و تکرار پذیری این قدرت ها در تمامی ادیان و حتی در میان افراد منکر خدا نشان از این دارد که این امور هیچ ارتباطی با معجزه و حقانیت دین ندارند. امروزه بسیاری از  کلیساهای مسیحی خود منتقد این عوام‌فریبی‌های شبانان  پنطیکاستی هستند

پی‌نوشت:

[1] محمد امین احمدی، تناقض نما یا غیب نمون، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه، ص41
[2]. Working of miracles.
[3]. Devine, Arthur . "Gift of Miracles". The Catholic Encyclopedia 10. Robert Appleton Company.
[4]. Wilhelm, Joseph . "Charismata". The Catholic Encyclopedia III. Robert Appleton Company
[5]. Servant, David. The Disciple-Making Minister. Pittsburgh: Ethnos, chapter 16.
[6]. کشاف اصطلاحات الفنون، ج۲، ص۱۵۷۵
[7]. مفید، النکت الاعتقادیه، ص۳۵؛ جرجانی، التعریفات، ص۹۶
[8]. خویی، البیان، صص 35-37

بازنشر