پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ اشرافیت و تجمل‌گرایی شاید گاهی قابل تحمل باشد، اما هنگامی که در کنار فقر و فلاکتِ بسیاری از مردم سنجیده شود، ابداً قابل تحمل نخواهد بود. شاهان و اشراف هخامنشی به هر میزان که در ناز و نعمت و آسایش بودند، عامه مردم ایران اما مستمند و گرفتار بودند.[1] در تجمل‌گرایی دربار هخامنشی همین بس که یکی از پُست‌های دربار، «مگس پرانی» نام داشت. در واقع مگس‌پَران کسی بود که با وسیله‌ای از جنس موی اسب، مگس‌ها را از سر و صورت پادشاه دور می‌کرد.[2] به راستی این تکبر، خودپسندی و غرور در کدام مکتب و مشرب پسندیده است؟ که پادشاه آنقدر به خود زحمت ندهد که مگس‌ها را از صورت خود دور کند... بلکه کسی را مأمور این کار کند. عجیب‌تر اینکه برخی از هموطنان ما امروز آن شاهنشاهیِ سراسر تکبر را نمونه‌ی حاکمیت آرمانی در جامعه بشری می‌پندارند.

اکنون مقایسه کنیم با سیرت مولایمان علی (علیه السلام) که قلمرو حکومت زمینی ایشان تقریباً برابر با وسعت قلمرو هخامنشیان بود، اما همانند فقیرترین افراد جامعه زندگی می‌کردند و به همراه فقرا و نیازمندان بر سر یک سفره غذا می‌خوردند. ناگفته نماند که این مقایسه تنها برای تقریب به ذهن است. وگرنه شاهان و ثروتمندان و گردن‌کشان تاریخ در شأن و جایگاهی نیستند که با امیرالمؤمنین قیاس شوند.

پی‌نوشت:

[1]. بنگرید به «نگاهی به وضعیت اقتصادی مردم ایران در دوران هخامنشی»
[2]. والتر هینتس، داریوش و ایرانیان، ترجمه پرویز رجبی، تهران: نشر ماهی، 1392، ص 272.