پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ در آیات و روایات، درباره‌ی ترک گناه و عدم معصیت، تأکید فراوان شده است. چون هر گناهی که از انسان سر می‌زند او را از حق‌تعالی دور کرده و سبب سیاهی و تیره‌گی قلب او خواهد شد. بر اساس روایتی، قلب انسان همانند یک لوح سفیدی است که با انجام هر گناه و فعل حرامی، نقطه‌ی سیاهی بر آن می‌نشیند که با تداوم گناه، این سیاهی تمام آن را فرا خواهد گرفت.[اصول کافی، ج 2، ح 20] بنابر این برای تطهیر قلب از این گناهان و نزدیک‌ شدن به حق‌تعالی، راهی جز توبه نصوح و برگشت واقعی نیست، تا بدین طریق مورد رحمت الهی قرار بگیرد. اما درباره‌ی توبه از گناه دو نکته حائز اهمیت است که از طرف عده‌ای همچون صوفیان، تعبیر نامناسبی از آن شده است.
1. در توبه از گناه، انسان باید همیشه حالتی بین خوف و رجاء داشته باشد، یعنی هم ترس از عدم آمرزش گناه و هم امید به بخشش از جانب خدا در او وجود داشته باشد. بنابراین سخن بعضی از صوفیان کاملا بی‌اساس است و سرپوش گذاشتن بر گناهان و خطاهاست، که ادعا می‌کنند برای نزدیک شدن به خداوند متعال، ابتدا باید رشته محبت خدا را، با گناه پاره کرد و بعد با برگشت و گره زدن، چون ارزش لطف در این حالت بهتر شناخته خواهد شد، انسان به خدای خود نزدیک‌تر ‌می‌شود. نورعلی تابنده، قطب فرقه‌ی صوفیه در این خصوص گفته است: «در هر قهری، لطفی نهفته است. از قهر، درجه لطف و اهمیت لطف فهمیده می شود. مثل معنای آن شعری که می‌گوید:
من رشته محبت تو پاره می کنم
شاید گره خورد به تو نزدیکتر شوم
دوستی و محبت و عشق به خداوند اگر یک مدتی ترک شد و بعد که برگشتید، یک گره‌ای خورده یعنی به خدا نزدیک‌تر شدید. مثلاً هر وقت یادتان می‌آید که خدا گفته پنج نوبت باید نماز بخوانید ولی یک ماه اطاعت نکردید و بعد تأسف خوردید، این همان گره‌ای است که افتاده ولی به هر جهت رشته‌ی محبت نزدیک و نزدیک‌تر هم شده است. برای اینکه در این حالت ارزش لطف را بهتر می‌فهمید.»[سخنرانی نورعلی تابنده،20/10/96[ همان‌طور که گفته شد انسان گنه‌کار باید بین خوف و رجاء باشد و معلوم نیست، خداوند متعال گناه او را ببخشد. لذا هر چند خداوند متعال توبه‌کاران را دوست داشته و آنان را می‌آمرزد، اما این برگشت که از آن به گره تعبیر می‌کنند، معلوم نیست که انسان را به خدا نزدیک کند. آیا می‌توان به کسی که جنایتی را مرتکب شده، بگوییم توبه و برگشت او به این دلیل که ارزش لطف را بهتر می‌فهمد، به خدا نزدیک‌تر شده است؟
2. ثانیا به فرض قبول این سخن، گره‌ای ما را به خدا نزدیک‌تر می‌کند که توبه‌ی نصوح پشت آن باشد نه اینکه فقط در حد تأسف و یک ناراحتی جزئی باشد، چنان‌که نورعلی تابنده در این‌باره چنین گفته: «اگر هم یک قهری برای ما حاصل شد باید بخواهیم تا مرتفع شود. در خود وجود قهر دقت بیشتری کنیم که چرا قهر شده است، یعنی از کوتاهی، تنبلی و قصور گذشته تأسف بخوریم، منتها به اندازه تأسف و نه بیشتر.»[سخنرانی نورعلی تابنده،20/10/96] از کجا معلوم که با یک تأسف جزیی، گناه بخشیده شود، در احوالات انبیاء آمده که با یک ترک اولی، سال‌ها به گریه و زاری مشغول بودند و حتی در حالات رسول خدا(صلی الله علیه و آله) نیز آمده با اینکه معصوم نیز بودند استغفار و طلب آمرزش را ترک نمی‌کردند، حال با این اوصاف چگونه کسی که گناهی عمدی را مرتکب می‌شود، فقط یک تأسف بخورد.

پی‌نوشت:
کلینی، اصول کافی، ترجمه سیدجواد مصطفوی، تهران، دارالکتب الإسلامیه، 1365 ش، ج 2، باب الذنوب، ح 20.
سخنرانی نورعلی تابنده، سخنرانی منتشر شده در کانال تلگرامی وابسته به فرقه، 20/10/96.