آزادی عقیده در اندیشه نورعلی تابنده

  • 1396/10/14 - 09:46
احترام به دیگران در اسلام بسیار سفارش شده، اما احترام و سکوت در برابر عقاید باطل و انحرافی دیگران، نه‌تنها سفارش نشده، بلکه باید در برابر اینچنین عقیده‌ای موضع گرفت. فرقه تصوف برای رسیدن به مقاصد خود و اینکه کسی به عقاید انحرافی آنان کاری نداشته باشد، احترام به عقاید دیگران را لازم دانسته است.

پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ در اسلام احترام به دیگران بسیار سفارش شده است، اما اینکه آیا نسبت به عقاید باطل و انحرافی آنان هم می‌بایست احترام قائل شد، باید گفت که اسلام این را نهی کرده و خود قرآن نسبت به عقاید باطل و انحرافی یهودیان، مسیحیان و بت‌پرستان مبارزه کرده است. با این حال صوفیان معتقدند که نباید نسبت به عقاید دیگران مخالفت و مزاحمت ایجاد کرد. نور علی تابنده احترام به عقاید دیگران را از کودکی لازم دانسته و در این‌باره گفته: «پدر و مادر باید در تربیت فرزند، به آنان یاد دهند که فقط به عقیده‌ خود پایبند بوده و نسبت به عقیده‌ی دیگران کاری نداشته و مزاحمت ایجاد نکند و این امر منافی با امر به معروف و نهی از منکر نیست. »]سخنرانی نورعلی تابنده،3/10/96[
شهید مطهری درباره‌ی فَرق بین آزادی تفکر و آزادی عقیده، فرمودند: «فرق است میان آزادی تفکر و آزادی عقیده، آزادی‏ تفکر ناشی از همان استعداد انسانی بشر است که می‌تواند در مسائل بی‌اندیشد. این استعداد بشری حتما باید آزاد باشد، پیشرفت و تکامل بشر در گرو این آزادی است. اما آزادی عقیده، خصوصیت دیگری دارد می‌دانید که هر عقیده‌ای ناشی از تفکر صحیح و درست نیست، منشأ بسیاری از عقاید، یک سلسله عادت‌ها  و تقلیدها و تعصب‌ها است.»] پیرامون انقلاب اسلامی، ص7و8[

پی‌نوشت:
مطهری، مرتضی، پیرامون انقلاب اسلامی، ﺍﻧﺘﺸﺎﺭﺍﺕ ﺻﺪﺭﺍ، ﭼﺎپ ﻧﻬﻢ، 1372، صص 7و8.
سخنرانی نورعلی تابنده، سخنرانی منتشر شده در کانال تلگرامی وابسته به فرقه،3/10/96

پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ درباره احترام به دیگران، آیات و روایات بسیاری ذکر شده که مسلمانان باید به دیگران، از هر فرقه‌ای که باشند تکریم و احترام بگذارند. در سیره‌ی ائمه‌ی معصومین(علیهم‌السلام) خصوصاً پیامبر عظیم‌الشأن اسلام فراوان آمده که به افراد مختلف از مسلمانان و غیر مسلمانان از قبیل مسیحیان و یهودیان احترام می‌گذاشتند.‌ اما نکته‌ی بسیار مهم در این‌باره این است که آیا به بهانه احترام گذاشتن، باید به عقیده‌ی باطل و خطرناک دیگران هم احترام گذاشت؟ آیا در برابر عقیده‌ی‌ باطل و غلط نباید موضع گرفت؟ آیا نباید در این‌باره امر به معروف و نهی از منکر کرد؟
بعضی از مردم خصوصاً سران فرقه‌ی صوفیه، برای سرپوش گذاشتن عقاید خود، گفته‌اند که نباید به عقاید دیگران کاری داشت و مزاحم عقاید دیگران شد. نور علی تابنده احترام به عقاید دیگران را از کودکی لازم دانسته و در این‌باره گفته: «پدر و مادر باید در تربیت فرزند، به آنان یاد دهند که فقط به عقیده‌ خود پایبند بوده و نسبت به عقیده‌ی دیگران کاری نداشته و مزاحمت ایجاد نکند و این امر منافی با امر به معروف و نهی از منکر نیست. »]سخنرانی نورعلی تابنده،3/10/96[ با توجه به آیات و روایات، یک مسلمان نباید به بهانه‌ی احترام، با یک تفکر باطل و غلط کنار بیاید، بلکه باید در مقابل این تفکر غلط و باطل موضع گرفت. با این نگاه است که امر به معروف و نهی از منکر معنا می‌یابد.
خداوند متعال در قرآن، با عقاید باطل و انحرافی مبارزه کرده و به عقیده‌ی یهودیان و مسیحیان نه‌تنها احترام نگذاشته، بلکه در مقابل آنان موضع هم گرفته است. «وَقَالُواْ لَن يَدْخُلَ الْجَنَّةَ إِلاَّ مَن كَانَ هُوداً أَوْ نَصَارَى تِلْكَ أَمَانِيُّهُمْ قُلْ هَاتُواْ بُرْهَانَكُمْ إِن كُنتُمْ صَادِقِينَ[بقره/111[ آنها گفتند: هیچ کس جز یهود و نصاری، هرگز داخل بهشت نخواهد شد؛ این آرزوی آنهاست. بگو: اگر راست می‌گویید دلیل خود را بیاورید.»
شهید مطهری درباره‌ی فرق بین آزادی تفکر و آزادی عقیده، بیان جالبی دارند، ایشان فرمودند: «فرق است میان آزادی تفکر و آزادی عقیده، آزادی‏ تفکر ناشی از همان استعداد انسانی بشر است که می‌تواند در مسائل بیاندیشد. این استعداد بشری حتما باید آزاد باشد، پیشرفت و تکامل بشر در گرو این آزادی است. اما آزادی عقیده، خصوصیت دیگری دارد می‌دانید که هر عقیده‌ای ناشی از تفکر صحیح و درست نیست، منشأ بسیاری از عقاید، یک سلسله عادت‌ها  و تقلیدها و تعصب‌ها است.» [پیرامون انقلاب اسلامی، ص7و8[ شهید مطهری در ادامه به مبارزه‌ی پیامبران با عقاید انحرافی بت‌پرستان اشاره کرده و در این مورد می‌نویسد: « آیا در مورد انسانی که یک سنگ‏ را می‌پرستد باید بگوئیم چون فکر کرده و به‌طور منطقی به اینجا رسیده و نیز به دلیل اینکه عقیده محترم است، پس باید به عقیده او احترام بگذاریم و ممانعتی برای او در پرستش بت ایجاد نکنیم؟ یا نه، باید کاری کنیم که‏ عقل و فکر او را از اسارت این عقیده آزاد کنیم؟ یعنی همان کاری را بکنیم که ابراهیم خلیل الله کرد. نظیر کار ابراهیم (علیه‌السلام) را پیغمبر اکرم (صلی الله علیه و آله) در فتح مکه انجام داد، آن حضرت به بهانه آزادی عقیده، بت‌ها را باقی‏ نگذاشت.»]پیرامون انقلاب اسلامی، ص7و8[ بنابراین می‌توان گفت که احترام به شخصیت و انسانیت با هر مذهبی، اشکال نداشته و آنچه مورد مذمت واقع شده، احترام به عقاید و تفکرات باطل مذاهب و ادیان است.

پی‌نوشت:
مطهری، مرتضی، پیرامون انقلاب اسلامی، ﺍﻧﺘﺸﺎﺭﺍﺕ ﺻﺪﺭﺍ، ﭼﺎپ ﻧﻬﻢ، 1372، صص 7و8.
سخنرانی نورعلی تابنده، سخنرانی منتشر شده در کانال تلگرامی وابسته به فرقه،3/10/96.

برچسب‌ها: 
تولیدی

افزودن نظر جدید

CAPTCHA
لطفا به این سوال امنیتی پاسخ دهید.
Fill in the blank.