گفته‌اند در روایتی از اصول کافی آمده است که امام سجاد (علیه‌السلام) با یزید بیعت کرده است، و این حدیث را علامه مجلسی حسن دانسته است.[1]
در پاسخ می‌گوییم: حدیث صحیح، حدیثی است که علاوه بر اعتبار سند، باید از ناحیه متن نیز صحیح باشد، و احراز این امر با عرضه متن روایت بر قواعد عقلایی و شرعی ممکن است؛ به‌طوریکه متن روایت باید از موانع موجود در قواعد عقلایی مصون باشد و هم‌چنین با قواعد شرعی مانند عقاید دینی از قبیل توحید و نبوت و یا آن‌چه از امور مسلم تاریخی است، منافات نداشته باشد.
لذا اگر متن روایتی ولو این‌که سندش صحیح باشد، در تنافی با قاعده ثابته عقلایی یا شرعی باشد، مانع از قبول روایت خواهد بود.

اما درباره روایت ذکر شده، در ابتدای حدیث نقل شده است که یزید بن معاویه به قصد انجام حج داخل شهر مدینه شد،[2] و اين امر مخالف با امر قطعی و اجماعی تاریخی است که یزید پس از شهادت امام حسین (علیه‌السلام)، هیچ‌گاه وارد مدینه نشده است.
لذا از آن‌جا که روایت حاوی موضوع تاریخی است، زمانی که آن را به قاعده عقلایی از حیث تاریخی عرضه می‌کنیم، می‌بینیم که در تعارض با امر قطعی تاریخی است، و این یک علت در وهن و ضعف خبر است که موجب اسقاط روایت از درجه حجیت می‌شود.
آن‌چه نزد محققین و مورخین ثابت است، عدم دخول یزید به مدینه منوره در ایام خلافتش می‌باشد. لذا روایت موضوعاً ساقط است و این‌که عبارت (یزید به قصد حج به مدینه آمد) در متن حدیث آمده و از علائم کذب خبر این است که خبری که تواتر از شأنش است، متواتر نقل نشده باشد، و سفر یزید به حجاز در زمان حکومت 3 ساله‌اش را کسی نقل نکرده است و اگر راست بود، نقلش به تواتر می‌رسید.

پی‌نوشت:

[1]. «فقال له علي بن الحسين (عليهما السلام): أرأيت إن لم أقر لك أليس تقتلني كما قتلت الرجل بالأمس؟
فقال له يزيد لعنه الله: بلى فقال له علي بن الحسين (عليهما السلام): قد أقررت لك بما سألت أنا عبد مكره فإن شئت فأمسك وإن شئت فبع، فقال له يزيد لعنه الله: أولى لك حقنت دمك ولم ينقصك ذلك من شرفك.» کافی، کلینی، ج8، ص235.
«الحديث الثالث عشر والثلاثمائة : حسن.» مرآةالعقول، علامه مجلسی، ج26، ص179.
[2]. «... إن يزيد بن معاوية دخل المدينة وهو يريد الحج فبعث إلى رجل من قريش فأتاه فقال له يزيد: ...» کافی، کلینی، ج8، ص235.