نقد صفات ثبوتیه از دیدگاه وهابیت
از جمله مباحث اعتقادی در مورد اثبات وجود خداوند، معتقد بودن به صفات ثبوتیه و سلبیه برای خداوند متعال است. صفات ثبوتیه صفاتی هستند که آنها را برای ذات حق تعالی ثابت میدانیم و صفات سلبیه همانگونه که از معنای آن پیداست یعنی اینکه خداوند را از داشتن چنین صفات پاک و منزه میدانیم. صفات ثبوتیه مانند علم، قدرت، بصیرت و... در واقع به صفاتی گفته میشود که داشتن آن برای خداوند کمال به حساب میآید. نداشتن آن موجب نقص برای باریتعالی خواهد بود. منتها در این میان سردمدار وهابیت در اعتقاد به صفات ثبوتیه، امور مادی و جسمانیت خداوند را دخیل دانسته و همچنین است در مورد صفات سلبیه: «از آنجا که خداوند درباره حضرت مسیح و مادرش فرموده: مسیح پسر مریم و مادرش هر دو غذا میخورند، و این آیه دلیلی است بر نفی الوهیت حضرت مسیح، به همین دلیل باید خداوند را برای صفت نخوردن شایستهتر دانست. همچنین باید گفت: خداوند از داشتن اعضایی همچون کبد، طحال و امثال آن که اعضایی برای خوردن و آشامیدن هست، منزه است؛ به خلاف اعضایی همچون دست که برای کار کردن لازم است؛ چنین اعضایی برای خداوند کمال به شمار میرود و از آنجا که خداوند نیاز به فرزند و زاد و ولد ندارد و نیز گریه نمیکند از داشته آلت تناسلی و نیز گریه و حزن بینیاز است، چرا که اینها باعث ضعف و عجز است... .» [1]با این ترتیب باید قائل به ترجیح بلا مرجّح شد بدین معنا که انسان با این استدلال مضحک به یاد شیر بیدُم و سر و بدون اشکم میافتد، خدایی که برخی اعضا را دارد و فاقد بعضی از اعضای دیگر است.
پینوشت:
[1]. کتب و رسائل و فتاوی ابن تیمیه (مجموع الفتاوی)، نشر مکتبه ابن تیمیه، تحقیق: عبدالرحمن بن محمدقاسم العاصمی النجدی، ج3، ص86
افزودن نظر جدید