احادیث جعلی درباره ی سه خلیفه و ردّ آن توسط بزرگان اهل سنت
بر هر شخص صاحب عقل سلیم و جستجوگری پوشیده نیست که آنچه درباره ی فضائل و کرامات برخی از صحابه به دروغ جعل حدیث شده، چیزی نبود به جز دستهای خیانت و نیرنگ که با بیان غلو آمیز سعی در نشان دادن کمالاتی بی حدّ و حصر برای افرادی که شایسته هیچ چیزی نبودند، اما به صورت فراوان و خارج از حدّ شمارش چنان احادیثی را بر ایشان نقل کردند که باعث تعجب و تامل درباره ی آنان شده است. و در کتاب های نگارندگان این نوع احادیث، دروغین بودن آن فراوان به چشم می خورد و شاهد این مدعا آن است که ائمه حدیث روایاتی را در کتب معتبر و صحیح یا مسند و... ذکر کرده اند که در سلسله سندهای این گونه احادیث هم اگر دقت شود باز راه برای تقطیع و حذف وجود ندارد. لذا در این متن کوتاه به نمونه هایی از احادیث دروغین که درباره ی سه خلیفه جعل شده می پردازیم که بزرگان اهل سنت آن را ردّ کرده و مدعی دروغین بودن آن می باشد، از جمله ی آن احادیث:
1- از ابن عباس روایت شده که پیامبر فرمود: «ما فی الجنه شجره الاّ مکتوب علی کلّ ورقه منها، لااله الاّالله محمد رسول الله، ابوبکر صدیق، عمر الفاروق، عثمان ذوالنورین[1] در بهشت هیچ درختی نیست مگر اینکه روی برگ آن نوشته شده است: نیست خدایی جز خدای یگانه و محمد رسول خداست و ابوبکر صدیق است و عمر فاروق می باشد و عثمان صاحب دو نور است». طبرانی در کتاب خود این حدیث را از جعلیات علی بن جمیل رقّی می داند.
2- از انس نقل شده که پیامبر فرمود: «لیله اسری بی دخلت الجنه فاذا انا بتفّاحه تعلّقت عن حوراء قالت: انا للمقتول ظلماً عثمان[2] شب معراج داخل بهشت شدم و در آنجا سیبی دیدم که از حوری های آویزان بود و گفت: من برای عثمان هستم که به ظلم کشته می شود». ذهبی در کتاب خود می گوید: این روایت از طریق عباس بن محمد عدوی –علوی- که شخصی وضاع بوده نقل گردید و جعلی است.
3- از عبدالله بن عمر نقل شده که: «لمّا ولد ابوبکر فی تلک اللیله، اطلع الله علی جنّه عدن، فقال: و عزّتی و جلالی لا ادخلک الاّ من احبّ هذا المولود[3] چون ابوبکر در آن شب متولد شد، خداوند به بهشت عدن نگریست و گفت به عزت و جلالم سوگند، تنها کسی را وارد تو می کنم که این مولود را دوست داشته باشد». ذهبی در کتاب خود می نویسد: این حدیث جعلی است و آفت آن شخصی به نام احمد بن عصمه نیشابوری است.
4- از ابوهریره نقل شده که: «انّ فی السماء الدنیا ثمانین الف یستغفرون الله لمن احبّ ابابکر و عمر...[4] در آسمان دنیا هشتاد هزار فرشته است که برای کسانی که ابوبکر و عمر را دوست دارند استغفار می کنند...». خطیب بغدادی در کتاب خود می نویسد، این حدیث جعلی است که از ابو سعید حسن بن علی عدوی بصری نقل شده که به دروغ به کامل بن طلحه نسبت داده است.
5- از انس نقل شده که پیامبر بین ابوبکر و عمر عقد اخوّت جاری کرد و فرمود: «انتما وزیرای فی الدنیا و الاخره...[5] شما دو نفر وزیر من در دنیا و آخرت هستید...». ابن حبان در کتاب خود می گوید: «این حدیث از جعلیات زکریا بن درید کندی است و آفتش زکریا است.[6]
6- از ابوهریره نقل شده که: «خرج رسول الله متکئاً علی علی بن ابیطالب، فاستقبله ابوبکر و عمر، فقال له، یا علی اتحب هذین الشیخین؟ قال نعم یا رسول الله، قال احبّهما تدخل الجنه[7] پیامبر در حال تکیه بر علی بن ابیطالب خارج شد، ابوبکر و عمر به استقبال آن حضرت رفتند، پیامبر فرمود، ای علی آیا این دو شیخ را دوست داری؟ گفت بله ای رسول خدا، فرمود این دو را دوست داشته باش تا داخل بهشت شوی». ابن جوزی می گوید: این حدیث از موضوعات است و جعلی می باشد.
7- از پیامبر روایت شده است که فرمود: «لولم ابعث لبعث یا عمر[8] اگر من به نبوت مبعوث نمی شدم تو ای عمر مبعوث می شدی». عجلونی در کتاب خود می نویسد: این حدیث جعلی است.
8- حدیث مشهور از پیامبر که فرمود: «انا مدینه العلم و علی بابها» و در ادامه حدیث این طور نوشتند که: «ابوبکر اساسها و عمر حیطانها[9] من شهر علم و علی درب آن و ابوبکر پایه و اساس آن و عمر دیوارهای آن». ابن درویش حوت در کتاب خود می نویسد: شایسته نیست این خبر در کتب علمی ذکر شود. این نمونه هایی از مناقب و کرامات جعلی و ساختگی و از این دست روایات به غایت زیاد است و در کتب صحاح و مسانید یافت نمی شود و معمولاً هم سند آن به حضرت علی(علیه السلام) نسبت می دهند و به بیان دیگر سخن عامر بن شراحیل که گفته: «اکثر من کذب علیه من الامه الاسلامیه هو امیرالمومنین علی بن ابیطالب[10] در میان امت اسلامی بیشترین دروغ را به امیرالمومنین علی بن ابیطالب نسبت داده اند».
پینوشت:
[1]. المعجم الکبیر، طبرانی، مکتبه ابن تیمیه، ریاض، عربستان، (2008م)، ج11ص63حدیث11093.
[2]. میزان الاعتدال، ذهبی، دارالفکر، بیروت، لبنان، ج2ص386 شماره4182.
[3]. همان، ج1 ص119شماره467.
[4]. تاریخ بغداد، خطیب بغدادی، دارالکتب العلمیه، بیروت، لبنان، ج7ص383شماره3910.
[5]. اللالی المصنوعه، سیوطی، دارالمعرفه، بیروت، لبنان، ج1ص307.
[6]. المجروحین، ابن حبان، دارالوعی، حلب، سوریه، ج1ص314.
[7]. موضوعات، ابن جوزی، المکتبه السلفیه، مدینه، عربستان، (1386ق)، ج1 323.
[8]. کشف الخفاء، عجلونی، داراحیاء التراث العربی، بیروت، لبنان، ج2 ص163.
[9]. اسنی المطالب، ابن درویش حوت، چاپخانه ذات التحریر، مصر، قاهره، ص137حدیث391.
[10]. تذکره الحافظ، ذهبی، دارالکتب العلمیه، بیروت، لبنان، ج1 ص82.
افزودن نظر جدید