پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ از نظر رهبر فرقه‌ی انحرافی حلقه، شیاطین جنّی موجوداتی هستند که کارهایشان را از روی اختیار انجام می‌دهند، «در میان این‌ها ابلیس تنها کارگزاری است که مأموریت او تا پایان این چرخه ادامه دارد. مأموریت ابلیس در ساختن انسان آن‌قدر خطیر است که تا نهایت چرخه ادامه می‌یابد.»[انسان و معرفت، ص 221] طاهری جهان را متشکل از دو قطب خیر و شر می‌داند. «ابلیس، پدیدآورنده‌ی جهان خیر و شر است و همچنین جهان تضاد را خلق می‌کند و این ابلیس است که انسان را به کمال می‌رساند و موجودی است که در تمثیل از جنس آتش برشمرده می‌شود.»[همان، ص 13] در عرفان حلقه، ابلیس «مَلَک» معرفی شده، زیرا آدمی را به صحنه‌ی آزمایش و پختگی کشانده است، به همین دلیل در گروه ملائک جای می‌گیرد.[ره افسانه، ص 98] با این توصیف طاهری در مقابل کلام خدا می‌ایستد و شیطان مرتد، رانده شده و مستکبر را به یک ارزش تبدیل و خود را مدیون شیطان می‌داند. این درحالی است که خداوند در قرآن کریم فرموده است که در قیامت شیطان و تمام کسانی را که از او پیروی کرده‌اند، مورد عذاب واقع خواهند شد.

پی‌نوشت:
محمدعلی طاهری، انسان و معرفت، ارمنستان، نشر گریگور، 2011م.
محمدرضا قاسمی، ره‌افسانه، نشر ذکری، 1395.