هجده قرینه تعیین کنندهی معنای مولی در حدیث غدیر
پیامبر در حجة الوداع در حضور دهها هزار نفر جانشین خود را معرفی کرد و از حجاج اقرار و بیعت گرفت. علمای اهل سنت ذیل کلمهی «مولاه» در این حدیث معانی مختلفی از جمله وصایت و سرپرستی را اخذ کردهاند که این معنا از سیاق و قرائن حدیث فهمیده میشود. هجده قرینه وجود دارد که مولی به معنای سرپرست و جانشین است؛ از باب نمونه به چند مورد اشاره میکنیم.
قرینه اول: پیامبر میفرماید: «آیا من بر شما از خودتان سزاوارتر نیستم.»[تاریخ الاسلام، ج2، ص350] یعنی آیا بر شما ولایت ندارم؟ گفتند: بله! پیامبر متفرع بر این سخن فرمود: «من کنت مولاه فعلی مولاه.»
قرینه دوم: پیامبر میفرماید: «ای مردم به چه چیزی شهادت میدهید؟ گفتند به خدای یکتا، پس از آن به چه شهادت میدهید؟ گفتند، به اینکه تو فرستادهی اویی، بعد فرمود ولی شما کیست؟ گفتند خدا و رسولش.»[معجم الکبیر،ج2ص375] در این لحظه دست علی را بلند کرد و فرمود: «من کنت مولاه فعلی مولاه.»
قرینه سوم: پیامبر میفرماید: «خداوندا دوست بدار کسیکه او را دوست میدارد و دشمن بدار کسی را که او را دشمنی میکند...»[تاریخ الاسلام، ج2، ص350] این دعا عمومیت از حیث – شخص، زمان، حالت- را میرساند که شخص مزین به آن معصوم است و لاغیر.
پینوشت:
تاریخ الاسلام، ذهبی، دار الغرب الإسلامی، 2003م، ج2، ص350. «أَتَعْلَمُونَ أَنِّي أَوْلَى بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ؟.»
معجم الکبیر، طبرانی، مکتبه ابن تیمیه، قاهره، مصر، ج2 ص375حدیث2505. «یا ایها الناس بم تشهدون؟... قال رسول الله فمن ولیکم؟...»
تاریخ الاسلام، ذهبی، دار الغرب الإسلامی، 2003م، ج2، ص350. «اللهم وال من والاه...»
افزودن نظر جدید